Lo ngại các giới hạn cứng nhắc 'bóp nghẹt' thị trường quảng cáo, đại diện doanh nghiệp nêu loạt đề xuất

Trong bối cảnh kinh tế số phát triển mạnh mẽ, quảng cáo không chỉ là công cụ thương mại mà còn là “động cơ” tài chính duy trì hoạt động của các nền tảng trực tuyến và dịch vụ miễn phí.

Với hàng triệu người dùng, mô hình này tạo ra vòng tuần hoàn: doanh nghiệp chi trả để quảng bá sản phẩm, nền tảng và nhà sáng tạo nội dung nhận nguồn thu, còn người tiêu dùng được tiếp cận dịch vụ miễn phí nhưng kèm theo quảng cáo. Chính vì vậy, bất kỳ thay đổi nào trong chính sách quảng cáo đều tác động trực tiếp tới cả ba phía: người tiêu dùng, doanh nghiệp và nhà sáng tạo nội dung.

Góp ý về Dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Quảng cáo (sửa đổi), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, nhiều quy định trong Dự thảo cần điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn hoạt động quảng cáo và không làm cản trở đổi mới sáng tạ

Cụ thể, Điều 18 của Dự thảo liên quan quảng cáo trên mạng ở vùng không cố định, dù hướng tới bảo vệ người xem khỏi quảng cáo gây phiền nhiễu, song một số giới hạn cứng như yêu cầu quảng cáo tắt sau một lần tương tác, giới hạn thời gian chờ tối đa 5 giây, hay cấm xuất hiện quảng cáo khác trong cùng một lần truy cập, có thể vô tình làm triệt tiêu các mô hình quảng cáo sáng tạo và giảm nguồn thu của người sáng tạo nội dung.

Theo phân tích của VCCI, trong môi trường cạnh tranh khốc liệt, chính thị trường mới là yếu tố điều chỉnh thời lượng và hình thức quảng cáo. Nếu quảng cáo gây khó chịu, người dùng sẽ rời bỏ nền tảng, buộc các bên liên quan phải tự tối ưu để giữ chân người xem. Do đó, quản lý nhà nước nên tập trung vào kiểm soát nội dung quảng cáo sai sự thật, độc hại hoặc không phù hợp với nhóm đối tượng nhạy cảm, thay vì can thiệp sâu vào hình thức, thời lượng.

Bên cạnh đó, Điều 21.3 của Dự thảo quy định cấm màn hình chuyên quảng cáo lắp đặt thiết bị thu thập, nhận diện dữ liệu cá nhân. VCCI cho rằng, dữ liệu đo lường lượt xem và mức độ tương tác là yếu tố then chốt để doanh nghiệp đánh giá hiệu quả đầu tư.

Nếu loại bỏ hoàn toàn công cụ này, hình thức quảng cáo trên màn hình chuyên biệt có thể mất sức hút thương mại, dẫn tới sụt giảm nguồn thu của các tòa nhà vốn phụ thuộc quảng cáo để duy trì dịch vụ vận hành. Trong khi đó, Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 đã có khung pháp lý đầy đủ để bảo vệ quyền riêng tư, nên việc siết thêm có thể gây trùng lặp và hạn chế cơ hội phát triển.

Về nội dung quảng cáo mỹ phẩm trên báo hình, Dự thảo yêu cầu “đọc rõ ràng” cảnh báo. Theo VCCI, yêu cầu này không khả thi đối với nhiều định dạng, đặc biệt là video ngắn dưới 10 giây hoặc quảng cáo không có âm thanh (như màn hình LCD tại siêu thị, chung cư). Việc bắt buộc đọc dài dòng trong thời lượng ngắn có thể phá vỡ mạch sáng tạo, trong khi chạy chữ trên màn hình vừa đảm bảo truyền tải thông tin, vừa phù hợp thông lệ quốc tế. Vì vậy, VCCI đề nghị cho phép thể hiện cảnh báo bằng chữ hoặc giọng đọc, tùy phương tiện truyền thông.

Ngoài ra, VCCI cũng góp ý bỏ quy định yêu cầu nêu cả tên và địa chỉ nhà sản xuất trong quảng cáo thực phẩm, vì thông tin này đã được ghi trên nhãn sản phẩm. Thay vào đó, chỉ cần nêu tên tổ chức chịu trách nhiệm về sản phẩm để phù hợp với luật an toàn thực phẩm và giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong sản xuất nội dung quảng cáo.

Liên quan đến quy định so sánh trực tiếp hàng hóa cùng loại, VCCI đề nghị làm rõ khái niệm “tài liệu hợp pháp chứng minh”, bao gồm tiêu chí thẩm định, nguồn nghiên cứu, và cách thức trích dẫn để đảm bảo tính minh bạch và tránh tranh chấp.

Đối với yêu cầu về cỡ chữ, tốc độ và âm thanh khi thể hiện cảnh báo, VCCI đề xuất quy định rõ tiêu chuẩn tham chiếu, chẳng hạn cỡ chữ tối thiểu tương đương 12 Times New Roman trên khổ giấy A4, và làm rõ cách áp dụng cho từng loại phương tiện quảng cáo. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp áp dụng thống nhất và cơ quan quản lý dễ giám sát.