Giữ 'hồn cốt văn hóa' trong kỷ nguyên quảng cáo AI

Nỗi lo thiếu bản sắc

Trí tuệ nhân tạo đang tạo nên một bước ngoặt lớn trong ngành quảng cáo, khi cho phép doanh nghiệp rút ngắn đáng kể thời gian triển khai chiến dịch, tiết kiệm chi phí sản xuất và mở rộng khả năng sáng tạo.

Từ việc viết kịch bản, dựng video, chỉnh sửa hình ảnh cho đến tạo ra giọng nói, âm nhạc... tất cả đều có thể thực hiện trong vài phút nhờ công nghệ. Chính sự tiện lợi này đã thúc đẩy một làn sóng ứng dụng AI mạnh mẽ, đưa nhiều thương hiệu nhanh chóng bắt kịp xu hướng và gia tăng mức độ hiện diện trên thị trường.

Tuy nhiên, sự phát triển thần tốc ấy cũng kéo theo không ít lo ngại. Khi công cụ sáng tạo trở nên quá dễ dàng, nguy cơ nội dung trở nên đại trà, thiếu bản sắc, chạy theo những trào lưu ngắn hạn là điều khó tránh khỏi. Thực tế, không ít sản phẩm quảng cáo hiện nay xuất hiện dày đặc trên mạng xã hội nhưng nhanh chóng bị lãng quên chỉ sau vài ngày. Người tiêu dùng dễ bị thu hút trong chốc lát bởi những hình ảnh bắt mắt hay những câu chuyện gây sốc, nhưng lại khó gắn bó lâu dài với thương hiệu nếu thiếu sự chân thành và giá trị cảm xúc thực sự.

Ở góc độ quản lý doanh nghiệp, ông Nguyễn Tiến Huy - Tổng Giám đốc Pencil Group, nhìn nhận công nghệ chính là đòn bẩy chiến lược để ngành quảng cáo Việt Nam bứt phá. Theo ông, việc chỉ dựa vào những phương pháp sáng tạo truyền thống sẽ khiến Việt Nam mãi đi sau, bởi “thế giới không chờ chúng ta”. Công nghệ mang đến cơ hội để nhảy vọt, từ khả năng phân tích hàng triệu thảo luận trên mạng xã hội để tìm ra những “insight” văn hóa giá trị, đến việc tạo ra trải nghiệm nhập vai qua VR/AR hay tối ưu hóa tốc độ và phạm vi lan tỏa thông điệp trên quy mô toàn cầu.

"Thách thức hiện nay nằm ở việc thiếu nhân sự “lai” vừa am hiểu công nghệ vừa có chiều sâu văn hóa, cùng với chi phí đầu tư và vấn đề bản quyền trong thời đại AI. Nhưng vượt lên tất cả, tinh thần dám thử nghiệm, dám sai và dám thiết lập chuẩn mực mới của thế hệ trẻ sẽ là yếu tố quyết định để Việt Nam không bị bỏ lại phía sau", Tổng Giám đốc Pencil Group chia sẻ.

Cần chiều sâu cảm xúc

Ở góc độ chuyên môn, nhà báo, đạo diễn Nguyễn Trường Sơn - Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam nhấn mạnh: "Khi các công cụ sáng tạo dựa trên AI trở nên quá dễ dàng, người ta có nguy cơ chạy theo những giá trị bề mặt, những nội dung gây sốc nhất thời mà thiếu đi chiều sâu cảm xúc và tư duy.

Một quảng cáo muốn sống mãi với thời gian, tạo ra giá trị thương hiệu lâu dài, bắt buộc phải chạm đến trái tim người tiêu dùng. Và con đường ngắn nhất để đến trái tim chính là thông qua những câu chuyện, hình ảnh, âm thanh mang đậm hồn cốt dân tộc. Nếu thiếu đi nền tảng văn hóa, sáng tạo dù lấp lánh đến đâu cũng chỉ như “pháo hoa”, vụt sáng rồi tan biến trong không gian vô tận của thế giới số".

Những chia sẻ này không chỉ nhấn mạnh vai trò của cảm xúc trong quảng cáo mà còn khẳng định tầm quan trọng của văn hóa dân tộc. Văn hóa chính là điểm tựa để sáng tạo quảng cáo có chiều sâu, là yếu tố giúp thương hiệu định vị sự khác biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa. Khi quảng cáo khai thác được chất liệu từ văn học, âm nhạc, hình ảnh đời sống hay truyền thống dân gian, thông điệp sẽ dễ dàng chạm đến trái tim công chúng và khắc ghi lâu dài trong ký ức tập thể. Đây cũng là cách để quảng cáo Việt Nam tránh khỏi nguy cơ bị hòa tan trong một biển nội dung do AI tạo ra trên phạm vi toàn cầu.

Nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh - Chủ tịch Quỹ Hòa bình và Phát triển TPHCM cũng khẳng định: "Văn hóa không phải yếu tố trang trí “có thì tốt”, mà là điều kiện tiên quyết phải có. Sức mạnh mềm của quốc gia nằm ở sự hấp dẫn văn hóa. Một bộ phim, bài hát hay chiến dịch quảng cáo lan tỏa được vẻ đẹp của Việt Nam ra thế giới còn có giá trị hơn rất nhiều bài diễn văn".

Có thể thấy, AI mở ra cơ hội nhưng cũng đặt ra thách thức chưa từng có cho ngành quảng cáo. Nếu chỉ mải chạy theo tốc độ và sự tiện lợi, sáng tạo sẽ khó giữ được giá trị lâu bền. Nhưng nếu biết tận dụng AI như một công cụ hỗ trợ, đồng thời đặt văn hóa làm nền tảng, quảng cáo Việt Nam không chỉ nâng cao hiệu quả truyền thông cho doanh nghiệp mà còn góp phần lan tỏa bản sắc dân tộc trong kỷ nguyên số.