WHO khuyến nghị sử dụng vaccine mới phòng sốt rét cho trẻ em
Khuyến nghị sử dụng vaccine R21/Matrix-M được đưa ra gần 2 năm sau khi WHO kêu gọi sử dụng vaccine phòng sốt rét đầu tiên của thế giới là RTS,S.
Tại cuộc họp báo ở Geneva (Thụy Sĩ), Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus thông báo WHO khuyến nghị sử dụng loại vaccine thứ hai có tên gọi là R21/Matrix-M để ngăn nguy cơ trẻ em mắc bệnh sốt rét. Ông cho biết: “Là nhà nghiên cứu về sốt rét, tôi từng mơ đến một ngày chúng ta sẽ có một loại vaccine an toàn và hiệu quả chống lại bệnh sốt rét. Bây giờ chúng ta đã có 2 loại”.
Vaccine R21/Matrix-M do Đại học Oxford của Anh phát triển và Viện Huyết thanh Ấn Độ sản xuất, đã được phê duyệt để sử dụng ở Burkina Faso, Ghana và Nigeria. Theo kế hoạch, vaccine R21/Matrix-M sẽ được triển khai tại một số nước châu Phi vào đầu năm 2024 và tại các nước khác vào giữa năm 2024. Mỗi liều vaccine sẽ có giá từ 2-4 USD. Ông Tedros cho biết WHO đang xem xét sơ tuyển vaccine này và sẽ cho phép Liên minh toàn cầu về Vaccine và Tiêm chủng (GAVI) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc mua vaccine từ các nhà sản xuất.
Năm 2021, vaccine RTS,S do gã khổng lồ dược phẩm GSK của Anh sản xuất đã trở thành loại vaccine đầu tiên được WHO khuyến nghị để ngăn ngừa bệnh sốt rét ở trẻ em tại những khu vực có tỉ lệ lây truyền bệnh sốt rét từ trung bình đến cao. Tuy nhiên, nhu cầu về vaccine RTS,S vượt xa nguồn cung. Do vậy, vaccine R21/Matrix-M là một công cụ bổ sung quan trọng để bảo vệ nhanh hơn cho nhiều trẻ em và đưa chúng ta đến gần hơn với tầm nhìn về một tương lai không có bệnh sốt rét. Hai loại vaccine này có tỉ lệ hiệu quả tương tự khoảng 75% khi được sử dụng trong cùng điều kiện.
Ngoài ra, WHO cũng khuyến cáo sử dụng vaccine phòng sốt xuất huyết của hãng dược phẩm Takeda Pharmaceuticals, có tên gọi là QDENGA. Vaccine dành cho trẻ em từ 6-16 tuổi sống ở những khu vực có bệnh nhiễm trùng là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng. Bà Hanna Nohynek - Chủ tịch Nhóm chuyên gia chiến lược của WHO về tiêm chủng, cho biết kết quả thử nghiệm lâm sàng cho thấy vaccine của hãng Takeda chứng tỏ hiệu quả phòng cả 4 chủng sốt xuất huyết ở người từng bị nhiễm virus này. Tuy nhiên, hiện chưa chắc chắn về khả năng phòng chủng 3 và 4 ở những người chưa từng mắc sốt xuất huyết.
Các chuyên gia của WHO cũng đề xuất một loại vaccine viêm màng não mới, Men5CV, có tác dụng bảo vệ chống lại 5 loại vi khuẩn gây bệnh.
