Từ vụ hóc kẹo dẻo tử vong, sơ cứu thế nào là đúng cách?

Bé trai 6 tuổi tử vong sau 2 giờ hóc kẹo dẻo

Bác sĩ CKII Lê Ngọc Tuấn - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Ninh Giang, Hải Dương cho biết: Khoa Hồi sức cấp cứu của đơn vị đẫ tiếp nhận bệnh nhi bị hóc dị vật (hóc kẹo dẻo) được gia đình đưa vào cấp cứu. Mặc dù đã được đội ngũ y bác sĩ tích cực cấp cứu, nhưng do được đưa đến muộn nên bệnh nhi đã không qua khỏi.

Sự việc xảy ra vào tối 25/9, cháu B.H.M (SN 2017, trú tại xã Tân Hương, huyện Ninh Giang) sau khi ăn kẹo dẻo ở nhà thì có biểu hiện bị hóc kẹo dẻo. Bé được người thân sơ cứu khoảng 15 phút rồi chuyển đến trung tâm y tế huyện, trong tình trạng ngừng tim, ngừng thở, mạch cảnh rời rạc. Sau đó bệnh nhân được chuyển xuống Khoa Hồi sức cấp cứu.

Ths, BS. Hà Thị Huê - Phụ trách Khoa Hồi sức cấp cứu, Trung tâm Y tế huyện Ninh Giang cho hay, đơn vị huy động 10 thầy thuốc từ khoa Hồi sức cấp cứu, Khoa Liên chuyên khoa (Mắt - Răng hàm mặt - Tai mũi họng) và điều dưỡng chuyên khoa để cấp cứu cho bệnh nhi.

Sau khi xác định vị trí dị vật trong đường thở, thầy thuốc mất 2-3 phút để gắp dị vật là kẹo dẻo màu đỏ để khai thông đường thở cho bé. Cùng đó, các biện pháp cấp cứu ngừng tuần hoàn, ép tim bệnh nhân được tiến hành. Khoảng 10 phút, bé có nhịp tim đập trở lại, huyết áp, mạch nhưng bệnh nhân không đáp ứng được với thuốc.

Ngay khi bệnh nhi có tim đập trở lại, các thầy thuốc đã giải thích cho gia đình, đồng thời liên hệ với Bệnh viện Nhi Hải Dương, sẵn sàng phương án chuyển tuyến cho bé. Tuy nhiên, sau đó, bệnh nhân nhiều lần xuất hiện ngừng tim. Đến 22 giờ 30 cùng ngày, tức là gần 2 giờ từ khi bệnh nhi vào viện, gia đình xin đưa bé về nhà, qua đời tại nhà riêng.

Lời khuyên của bác sĩ

Các chuyên gia đưa ra lời tư vấn khi trẻ bị hóc dị vật như sau:

- Nếu trẻ còn hồng hào, khóc được, nói được, không khó thở: đặt trẻ ở tư thế ngồi thở, giữ yên trẻ và đưa đến bệnh viện để khám và gắp dị vật ra.

- Nếu trẻ tím tái, khó thở, không khóc hoặc khóc yếu: Nhanh chóng gọi cấp cứu và thực hiện các thủ thuật sơ cứu hóc dị vật sau:

Trẻ dưới 2 tuổi: Thủ thuật vỗ lưng ấn ngực

- Đặt trẻ nằm sấp dọc theo cánh tay của người cấp cứu viên, đầu để thấp

- Đặt tay dọc lên đùi mình và dùng gót bàn tay còn lại vỗ nhẹ và nhanh 5 cái lên lưng trẻ vùng giữa hai xương bả vai.

- Nếu dị vật không bật ra, lật ngược trẻ lại, đặt nằm dọc trên đùi ở tư thế đầu thấp. Ấn ngực 5 lần tại vị trí ép tim với tần suất 1 lần/giây.

- Làm sạch đường thở giữa các lần vỗ lưng ấn ngực, quan sát khoang miệng, dùng tay lấy dị vật nếu nhìn thấy, không dùng ngón tay đưa sâu để lấy dị vật. Sau mỗi động tác làm sạch đường thở, xác định xem dị vật đã được tống ra chưa và đường thở đã được giải phóng chưa.

Lưu ý: Nếu dị vật vẫn chưa rơi ra ngoài, hãy lật người trẻ lại tiếp tục vỗ lưng. Luân phiên vỗ lưng và ấn ngực cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc trẻ khóc được.

Trẻ lớn: Thủ thuật Heimlich

Trạng thái còn tỉnh:

- Đứng sau lưng trẻ, vòng hai tay ôm lấy thắt lưng trẻ.

- Nắm chặt bàn tay làm thành một quả đấm đặt ở vùng thượng vị, ngay dưới chóp xương ức, phía trên rốn.

- Ấn 5 cái dứt khoát theo hướng từ trước ra sau và từ dưới lên trên, mạnh và nhanh. Có thể lặp lại 6-10 lần ấn bụng cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc trẻ khóc, la được.

Trạng thái hôn mê:

- Để trẻ nằm ngửa, quỳ xuống dạng 2 chân cạnh đùi trẻ.

- Đặt gót một lòng bàn tay lên vùng thượng vị, dưới chóp xương ức.

- Đặt tiếp bàn tay thứ hai chồng lên bàn tay thứ nhất.

- Ấn 5 cái dứt khoát, mạnh và nhanh vào bụng theo hướng từ dưới lên trên. Có thể lặp lại 6-10 lần ấn bụng cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở.

Lưu ý: Tuyệt đối không cố móc lấy dị vật ra vì có nhiều khả năng dị vật sẽ rơi vào sâu hơn, dẫn đến tắc đường thở, nguy cơ tử vong cao hơn.

Để tránh trường hợp xấu xảy ra, các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh, bản tính trẻ nhỏ thường tò mò, hay có thói quen cho các vật cầm ở tay vào miệng để khám phá hoặc trong quá trình ăn uống cha mẹ để con vừa ăn vừa chơi, vừa khóc vừa ăn; các bạn học sinh lớn hơn thì hiếu động, chơi nghịch nên dễ bất cẩn dẫn đến hóc dị vật. Vì thế, cần chú ý quan sát kĩ lưỡng trẻ, sắp xếp các đồ vật trong nhà và đồ ăn của trẻ.