Người dùng nên cẩn trọng khi sử dụng phương thức thanh toán thời 4.0
Thẻ tín dụng là một trong những hình thức thanh toán thay thế cho việc thanh toán trực tiếp được rất nhiều người tiêu dùng ưa chuộng. Tuy nhiên, cần sử dụng linh hoạt và đúng cách, chỉ một chút lơ là, khách hàng dễ dàng trở thành "con nợ" từ phương thức thanh toán thời 4.0 này.
Câu chuyện khách hàng ở Quảng Ninh mở thẻ tín dụng tại Eximbank và có phát sinh dư nợ hơn 8,5 triệu đồng nhưng không thanh toán, 11 năm sau khoản dư nợ này lên tới hơn 8,8 tỷ đồng đang gây xôn xao dư luận. Từ vụ việc này, nhiều người lo lắng không biết mình có đang là “con nợ” ngân hàng khi mở thẻ tín dụng.
Chuyên gia tài chính cá nhân Lâm Minh Chánh cho rằng, thẻ tín dụng là một ứng dụng tiện nghi tuyệt vời của cuộc sống. Nó giúp chúng ta vẫn có thể chi tiêu mà không cần đem theo tiền mặt, đặc biệt là không tính lãi suất từ 45 - 60 ngày kể từ ngày sử dụng (tùy ngân hàng).
Thẻ tín dụng đặc biệt cần thiết khi đi nước ngoài, nhất là ở những quốc gia phát triển, ít dùng tiền mặt. Thẻ tín dụng cũng rất tiện lợi trong việc mua hàng online, đặc biệt là những website quốc tế chỉ chấp nhận thanh toán bằng thẻ tín dụng. Đôi khi thẻ tín dụng còn là công cụ để vay khẩn cấp, mức vay có thể lên đến 80 - 90% mệnh giá của thẻ. Tất nhiên, mức lãi suất sẽ cao hơn lãi suất ngân hàng rất nhiều, nhưng vẫn thấp hơn lãi suất vay tiêu dùng.
Ông Lâm Minh Chánh lưu ý, khi chi tiêu, mua sắm bằng thẻ tín dụng sau thời gian không lãi suất, khách hàng phải trả nợ trong thời gian từ 45-60 ngày. Quá thời gian này, người sử dụng phải trả tiền phạt và khoản lãi suất rất cao, có thể lên tới 4-6%/tháng, tùy theo ngân hàng.
Với trường hợp câu chuyện của khách hàng nợ ngân hàng từ 8,5 triệu đồng biến thành 8,8 tỷ đồng sau 132 tháng (11 năm) thì lãi suất và phạt là 5,4%/tháng, tương đương 88%/năm. Tiền phạt trả chậm và mức lãi suất này đã được thể hiện trong hợp đồng ký kết và đương nhiên vẫn theo luật pháp.
“Sau thời gian 45-60 ngày (không tính lãi suất) thì lãi suất của thẻ tín dụng cực kỳ cao. Do đó, khách hàng phải thanh toán ngay, không nên để nợ vượt qua thời gian trên” - chuyên gia tài chính Lâm Minh Chánh nhấn mạnh.
Theo quan điểm của ông Chánh, trường hợp khách hàng nợ thẻ tín dụng tiền tỷ như trên dường như có vấn đề về việc ký hợp đồng, cấp thẻ. Giữa khách hàng và ngân hàng đang có những thông tin trái ngược.
“Theo luật, nếu khách hàng chứng minh được ngân hàng không có bất kỳ tương tác gì với khách hàng để chứng tỏ khách hàng biết đang nợ ngân hàng, thì sau thời gian 2 năm ngân hàng không thể khởi kiện thương mại” - ông Chánh nói.
Giải đáp về các trường hợp nhiều người đang lo lắng khi khi đã cung cấp số điện thoại cho nhân viên ngân hàng, sợ rằng mình có thẻ tín dụng và phát sinh nợ "âm thầm", ông Chánh nói rõ muốn cấp thẻ tín dụng cho khách hàng, ngân hàng phải xét thân nhân, chỉ số tín nhiệm cá nhân, phải có bản sao giấy tờ cá nhân và chữ ký của khách hàng. Ngân hàng không thể cấp thẻ tín dụng dựa trên số điện thoại của khách hàng. Vì thế, người tiêu dùng không nên quá lo lắng nếu chưa cung cấp giấy tờ và chưa ký kết gì.
“Thẻ tín dụng rất tiện lợi, nhưng người tiêu dùng phải đọc kỹ và hiểu rõ hợp đồng trước khi ký kết để tránh rủi ro đáng tiếc" - ông Chánh lưu ý.
TS. Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính ngân hàng - cho rằng nhiều người dùng thẻ tín dụng cứ đinh ninh nếu trễ hạn trả nợ thẻ tín dụng trong 1-2 ngày thì ngân hàng chỉ tính lãi trong 1-2 ngày đó. Nhưng thực ra không phải như vậy, ngân hàng sẽ tính lãi bắt đầu từ ngày mua sắm tiêu dùng, tức là từ khoảng 1 tháng trước đó.
Tại Mỹ, nhiều người quan niệm rằng mình có thu nhập trong tương lai thì mình dùng thu nhập trong tương lai để trả cho một món nợ đang phát sinh ở hiện tại. Trong cuộc sống tân tiến, nhu cầu tài chính tăng cao thì phải sử dụng thẻ tín dụng.
Cũng theo ông Hiếu, các ngân hàng khi cấp thẻ tín dụng thường yêu cầu khách hàng xem những quy định chung, thường họ mở thẻ sau đó gửi đến nhà khách hàng. Khách hàng cần xem các hướng dẫn cách chi tiết để hiểu. Sau khi nhận thẻ, phải đến trạm ATM để kích hoạt thì mới có thể sử dụng được. Đó là điều chắc chắn. Ông Hiếu cho rằng, trường hợp khách hàng nợ lên đến cả tỷ đồng, họ có thể không nắm được những hướng dẫn như vậy.
"Để sử dụng thẻ tín dụng an toàn, người có thẻ phải hiểu tất cả những hướng dẫn sử dụng; lập mật khẩu và giữ mật khẩu không để lộ ra ngoài; trả nợ đúng hạn để không bị tính lãi. Quan trọng hơn nữa là phải biết “đo bò làm chuồng”, nghĩa là khi mua món hàng nào đó phải xem mình có đủ khả năng trả nợ hay không. Thường thường ngân hàng dùng chỉ tiêu nợ mỗi tháng chia cho thu nhập của người đó. Tỷ lệ an toàn nhất là 50%. Tỷ lệ này lên càng cao thì càng rủi ro" - ông Hiếu nói.