Lợi ích không ngờ của thực phẩm màu tím đối với sức khỏe
Trong thực đơn dinh dưỡng hàng ngày, chúng ta thường quan tâm và tiêu thụ những loại thực phẩm màu xanh tươi mát mà quên đi những lợi ích to lớn về sức khỏe của thực phẩm màu tím.
Các loại rau củ quả màu tím là nguồn thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, có thể kể đến như flavonoid, polyphenol, acid ellagic, các vitamin, khoáng chất,… Trong đó, Anthocyanidin - hợp chất tạo nên màu tím trong rau quả là chất chống oxy hóa mạnh, có thể ức chế tác hại của các gốc tự do trong cơ thể. Với lượng dưỡng chất dồi dào nói trên, thực phẩm màu tím mang lại những lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc.
Lợi ích của thực phẩm màu tím đối với sức khỏe
Tốt cho não bộ
Theo một nghiên cứu được công bố trên Archives of Pharmacal Research, thực phẩm màu tím như khoai lang tím giúp tăng cường trí nhớ. Các anthocyanin giúp ngăn ngừa sự suy giảm hệ thống thần kinh liên quan đến tuổi đồng thời tăng cường khả năng học tập và ghi nhớ.
Ngoài ra, các anthocyanin có trong trái cây, rau củ màu tím không những giúp cải thiện quá trình lão hóa não mà còn giúp não hoạt động một cách tối ưu nhất. Các thống kê cho thấy những người ăn nhiều rau, củ, quả chứa nhiều Anthocyanin có nhận thức tốt hơn, hoàn thành các bài kiểm tra tốt hơn so với người không sử dụng chúng.
Bảo vệ sức khỏe tim mạch
Theo các nghiên cứu, hệ tuần hoàn máu, cơ tim được bảo vệ khỏi các tác động tiêu cực của oxy hóa nhờ các Anthocyanin có trong thực phẩm màu tím. Hơn nữa, các loại trái cây, rau củ có màu tím có khả năng làm giảm 13% cholesterol xấu đồng thời tăng cholesterol tốt. Trong khi đó, cholesterol xấu tăng dẫn đến sự hình thành mảng bám trên thành động mạch, từ đó cản trở sự lưu thông máu đến tim và toàn bộ cơ thể, vì vậy làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Khi tiêu thụ thực phẩm màu tím, lượng choresterol tốt được tăng lên, có lợi cho sức khỏe của tim, phòng ngừa các căn bệnh liên quan đến tim mạch.
Chống tình trạng loét dạ dày
Một nghiên cứu ở Mỹ cho thấy Anthocyanin trong rau củ quả màu tím giúp hạn chế sự hình thành các vết loét dạ dày, làm chậm quá trình oxy hóa và tăng cường hoạt động của các chất chống oxy hóa (như glutathione) tự nhiên trong cơ thể.
Bắp cải tím là một trong những thực phẩm màu tím có thể chống loét dạ dày. Nguyên nhân là vì loại rau này chứa nhiều vitamin C và chất chống oxy hóa. Mà vitamin C và chất chống oxy hóa có trong bắp cải tím là thành phần chính ngăn ngừa nhiễm trùng H. pylori - loại vi khuẩn gây nên căn bệnh viêm loét dạ dày.
Hỗ trợ giảm huyết áp
Nghiên cứu từ Đại học King (Luân Đôn, Anh) cho thấy, resveratrol (chứa nhiều trong thực phẩm tím) sẽ oxy hóa protein PKG1a trong thành mạch máu, giúp thư giãn và mở rộng mạch. Khi mạch máu giãn, máu sẽ được lưu thông dễ dàng hơn, lực tác dụng lên thành mạch cũng giảm, từ đó làm giảm huyết áp.
Dù mang lại nhiều công dụng tốt cho sức khỏe nhưng những loại thực phẩm tím lại thường ít phổ biến ở Việt Nam và các nước châu Á, nhất là các loại trái cây, quả mọng như việt quất, nam việt quất, mâm xôi, lý chua,… Đây là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người bị thiếu hụt dưỡng chất thực vật màu tím. Trong khi đó, theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi ngày nên ăn tối thiểu 400gr rau củ quả với đủ 5 màu sắc xanh, đỏ, cam, trắng và tím mới đảm bảo cơ thể được khỏe mạnh.
Phòng ngừa ung thư
Thực phẩm màu tím có vai trò quan trọng trong việc phòng chống căn bệnh ung thư đáng sợ. Các nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng resveratrol có trong nho tím, quả việt quất có thể ức chế sự di căn của ung thư đại trực tràng.
Không những vậy, một số nghiên cứu khác cũng cho thấy resveratrol có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư trong ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú, ung thư da, ung thư gan, phổi và ung thư máu. Khoai lang tím là thực phẩm có khả năng bảo vệ mạnh mẽ, chống lại căn bệnh ung thư đại tràng.
Ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu
Những người bị nhiễm trùng đường tiết niệu không nên bỏ qua thực phẩm màu tím trong thực đơn dinh dưỡng hàng ngày của mình.
Các loại rau củ màu tím như: súp lơ tím, cà rốt tím, bắp cải tím và việt quất có chứa sắc tố thực vật anthocyanin - loại sắc tố có sức mạnh chống lại nhiễm trùng đường tiết niệu. Hơn nữa, các hợp chất anthocyanin có trong thực phẩm màu tím còn có khả năng chống lại vi khuẩn H. pylori - vi khuẩn gây loét dạ dày và nhiễm trùng đường tiết niệu.
Một số lưu ý khi ăn thực phẩm màu tím để đem lại hiệu quả nhất
Những thông tin trên đây cho thấy thực phẩm màu tím có nhiều lợi ích to lớn đối với sức khỏe. Tuy nhiên, khi tiêu thụ thực phẩm màu tím cần lưu ý một số vấn đề cơ bản.
Một trong những phương pháp tốt nhất để hấp thụ các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm màu tím là ăn sống, hấp hoặc nướng. Khi ăn bằng các cách đó, chúng ta sẽ nhận được một lượng lớn anthocyanin vì chúng hòa tan trong nước. Tuy nhiên, cần lưu ý bảo đảm an toàn thực phẩm khi ăn sống, chỉ ăn khi biết rõ xuất xứ, nguồn gốc của sản phẩm để tránh những hệ lụy đáng tiếc có thể xảy ra.
Ngoài ra, để tận dụng tối đa hiệu quả mà thực phẩm màu tím mang lại, cách tốt nhất là ăn càng đa dạng càng tốt. Điều này không có nghĩa là phải ăn tất cả các thực phẩm màu tím kể trên mỗi ngày. Bạn chỉ cần đảm bảo trong bữa ăn có ít nhất 1 loại rau củ, trái cây màu tím một ngày là được.
Hãy cân đối dinh dưỡng, không nên thiên về một nhóm thực phẩm cụ thể mà ăn đa dạng các nhóm thực phẩm để cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.