Khi chiến dịch truyền thông giúp người trẻ thay đổi cách 'nhìn' lịch sử

"Lịch sử không bao giờ cũ" là dự án truyền thông được thực hiện bởi Bảo tàng Lịch sử TP.HCM và những người trẻ năng động thuộc thế hệ 2X của Zám Agency. Với góc nhìn mới mẻ, gần gũi hơn với công chúng hiện đại, chiến dịch đã thành công thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng, đặc biệt là những người trẻ. 

Tại Giải thưởng Quảng cáo Sáng tạo Việt Nam 2024, chiến lược tái định vị "Lịch sử không bao giờ cũ" đã xuất sắc được vinh danh tại hạng mục Chiến dịch quảng cáo ngoài trời cùng nhiều hạng mục khác. Đáng chú ý, Bảo tàng Lịch sử TP.HCM hiện là bảo tàng đầu tiên ở Việt Nam có bộ merch (merchandise - từ chỉ chung tất cả sản phẩm vật lý của thương hiệu/người nổi tiếng nào đó). 

Mới đây, Tiếp thị & Gia đình đã có buổi chia sẻ cùng anh Phạm Quang Vinh, Giám đốc Marketing dự án "Lịch sử không bao giờ cũ" để hiểu hơn về cách những nhà sáng tạo 'nhìn' và giúp người trẻ thay đổi cách 'nhìn' lịch sử thông qua các chiến dịch hiện đại. 

PV: Đâu là cảm hứng để Zám cho ra đời ý tưởng “Lịch sử không bao giờ cũ”?

Dự án được lấy cảm hứng từ chính hành trình khám phá của Zám cũng như đa số khách tham quan tại bảo tàng, khi chúng mình vỡ lẽ ra những câu chuyện vô cùng bất ngờ mà mình chưa từng hay biết về lịch sử của đất nước. Những hiện vật lần đầu tiên nhìn thấy, hé lộ về một thời kỳ, một cuộc sống ta chưa từng hay biết. Lịch sử - tưởng già cỗi và cũ kỹ nay thật bất ngờ và mới lạ thú vị. Và vì vậy, tại Bảo tàng Lịch sử TP.HCM, Lịch sử sẽ không bao giờ là cũ. 

PV: Những thách thức lớn nhất mà đội ngũ của bạn đã gặp phải trong quá trình triển khai chiến dịch và làm sao để vượt qua chúng? 

Là những sinh viên mới ra trường, với những dự án lần đầu thử sức, chắc chắn đây là một thử thách không hề dễ dàng, đặc biệt trong việc tìm điểm dung hòa phù hợp giữa sự đổi mới, trẻ trung hơn và tính di sản, truyền thống vốn có. Hai năm bền bỉ không ngừng học hỏi từ các bảo tàng lớn trên thế giới, thử nghiệm (test and learn) các hướng đi khác nhau cho Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh đã giúp Zám đúc kết được nhiều bài học lớn để truyền thông văn hoá hiệu quả. 

Cụ thể, Zám tiếp cận văn hoá và lịch sử theo 2 cấp độ nhằm cân bằng giữa việc giữ gìn và đổi mới: Ở khía cạnh giữ gìn và bảo tồn, dự án đã tập trung vẽ lại, kể lại những câu chuyện, những hoa văn theo tính toàn vẹn và nguyên bản nhất. Sang khía cạnh phát huy và kiến tạo, dự án tập trung tìm ra những điểm thú vị ở các hoa văn, các câu chuyện theo một góc nhìn mới mẻ để thổi hơi thở mới của thời đại vào lịch sử. 

Chẳng hạn, từ hình ảnh đầu rồng đất nung thời Trần quen thuộc, chúng mình đã kết hợp cùng tia sáng của biểu trưng thương hiệu để phát triển thành hình ảnh hoa văn mới khi chú rồng thời Trần bung toả lấp lánh từ bốn hướng như một lời mời gọi tất cả cùng khám phá. Đây cũng là một trong những hoa văn này nằm trong bộ 12 hoa văn được Zám phát triển cho từng thời kỳ lịch sử, từng triều đại phong kiến được trưng bày tại Bảo tàng.

PV: Làm thế nào để bảo tàng có thể đổi mới mà không làm mất đi bản sắc vốn có, và những chiến dịch nào đã tạo ra hiệu quả đáng kể trong việc thu hút công chúng?

Trong hai năm qua, chúng tôi đã nghiên cứu kỹ lưỡng để xây dựng diện mạo vừa cổ điện vừa hiện đại cho bảo tàng. Bên cạnh đó, các chiến dịch trưng bày và kể chuyện theo xu hướng hiện đại cũng được tổ chức mỗi tháng một lần, tạo sức hút lớn đối với giới trẻ. Điển hình là chiến dịch kỷ niệm 45 năm của bảo tàng và ra mắt bộ nhận diện mới đã thu hút tới 2 triệu lượt theo dõi - một con số ấn tượng.

Dù có nhiều ý kiến khác biệt, nhưng nhờ sự trao đổi liên tục, đội ngũ sáng tạo cùng bảo tàng đã mang đến trải nghiệm hấp dẫn và gần gũi hơn với công chúng. Sự đổi mới này đã giúp bảo tàng thu hút lượng lớn khách trẻ, chiếm tới 2/3 tổng lượng khách. Nhiều bạn trẻ đến check-in, chia sẻ trải nghiệm và lan tỏa hình ảnh di sản một cách tự nhiên, giúp bảo tàng mở rộng sức ảnh hưởng.

PV: Được biết, tại Giải thưởng Quảng cáo Sáng tạo Việt Nam 2024, chiến lược tái định vị "Lịch sử không bao giờ cũ" đã xuất sắc được vinh danh tại hạng mục Chiến dịch quảng cáo ngoài trời. Vây đâu là yếu tố giúp chiến dịch thành công thu hút sự quan tâm của công chúng?

Đặc thù của quảng cáo ngoài trời chính là sự "tích tắc" về thời gian để người xem nắm bắt thông điệp của chiến dịch. Bởi, trong môi trường ngoài trời, người qua đường chỉ có một khoảnh khắc ngắn ngủi để nhìn vào quảng cáo và hiểu được ý nghĩa mà chiến dịch muốn truyền tải.

Để thành công thu hút sự chú ý của người xem trong khoảnh khắc ngắn ngủi, các chiến dịch quảng cáo ngoài trời cần phải chú trọng đến yếu tố thiết kế. Thiết kế của quảng cáo ngoài trời cần phải cực kỳ cô đọng, tập trung vào yếu tố nổi bật, để ngay lập tức thu hút ánh nhìn và tâm trí của khách hàng, dù chỉ trong một giây lướt qua. 

Đó cũng là định hướng của Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh khi ra mắt nhận diện thương hiệu mới. Chúng tôi tập trung tối đa vào sự bất ngờ của lịch sử, tạo ra những biển quảng cáo rực rỡ, khắc họa mỗi khía cạnh bất ngờ của lịch sử, thu hút sự chú ý và kết nối mạnh mẽ với công chúng.

Ngoài ra, sự cô đọng, khúc chiết, nhưng nổi bật và đặc sắc của quảng cáo ngoài trời cần được truyền tải không chỉ qua thiết kế mà còn đặc biệt quan trọng ở phần nội dung. Khác với các loại hình quảng cáo khác, quảng cáo ngoài trời cần số lượng chữ ít nhất có thể nhưng vẫn đảm bảo truyền tải đầy đủ thông điệp của chiến dịch. 

PV: Cảm ơn anh vì những chia sẻ thú vị và ý nghĩa!