Sử dụng điều hòa nhất định phải biết những nguyên tắc này vừa mát nhanh lại tiết kiệm điện, gia đình nào cũng nên áp dụng
Vào mùa hè nắng nóng, điều hòa gần như trở thành “vị cứu tinh” trong mỗi gia đình. Thế nhưng, không phải ai cũng biết cách sử dụng điều hòa sao cho vừa làm mát nhanh, vừa tiết kiệm điện hiệu quả.
Chọn điều hòa có công suất phù hợp với diện tích phòng
Một trong những yếu tố quan trọng đầu tiên khi sử dụng điều hòa hiệu quả chính là chọn đúng công suất phù hợp với diện tích phòng. Nếu chọn máy có công suất quá nhỏ so với diện tích, điều hòa sẽ phải hoạt động liên tục để làm mát, gây tốn điện mà hiệu quả lại không cao. Ngược lại, nếu công suất quá lớn, bạn sẽ lãng phí tiền đầu tư ban đầu và điện năng không cần thiết.

Thông thường, với phòng có diện tích từ 12–15m² (phòng ngủ nhỏ, phòng làm việc cá nhân), điều hòa 1.0 HP là phù hợp. Phòng từ 16–25m² (phòng ngủ lớn, phòng khách nhỏ) nên chọn loại 1.5 HP. Với phòng rộng hơn, khoảng 26–35m², bạn nên lắp đặt điều hòa 2.0 HP để đảm bảo khả năng làm mát hiệu quả.
Lắp điều hòa ở vị trí phù hợp
Không chỉ chọn đúng công suất, việc lắp điều hòa ở vị trí phù hợp trong phòng cũng đóng vai trò quan trọng để làm mát nhanh, lan tỏa đều và tiết kiệm điện. Rất nhiều gia đình lắp máy theo thói quen hoặc vị trí trống có sẵn, mà quên mất rằng vị trí lắp đặt ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất hoạt động của máy.
Về nguyên tắc, dàn lạnh của điều hòa nên được lắp ở vị trí cao, thoáng, không bị cản bởi đồ nội thất như tủ, kệ hay rèm cửa. Vị trí lý tưởng nhất là trên cao gần trần, giữa tường dài trong phòng, nơi luồng khí mát có thể lan tỏa đều khắp không gian. Đặt máy quá thấp sẽ khiến khí lạnh tập trung dưới chân, không làm mát được toàn phòng, còn đặt quá cao sát trần lại khiến cảm biến hoạt động kém hiệu quả.
Ngoài ra, tránh lắp điều hòa ngay trên đầu giường, ghế sofa hay bàn làm việc – nơi bạn thường ngồi hoặc nằm lâu – vì luồng khí lạnh thổi trực tiếp vào người dễ gây khó chịu, cảm lạnh, khô da, đặc biệt vào ban đêm. Tốt nhất nên để khí lạnh tỏa đều trong không gian thay vì hướng thẳng vào một điểm cố định.
Bảo dưỡng điều hòa trước mùa nắng nóng
Trước khi mùa hè thực sự “đổ lửa”, việc bảo dưỡng điều hòa định kỳ là điều không thể bỏ qua nếu bạn muốn máy hoạt động hiệu quả, làm mát nhanh và tiết kiệm điện. Sau một thời gian dài không sử dụng hoặc hoạt động liên tục qua nhiều tháng, điều hòa rất dễ bị bám bụi, thiếu gas hoặc gặp trục trặc nhỏ khiến hiệu suất làm lạnh giảm đáng kể.
Việc bảo dưỡng bao gồm các bước cơ bản như: vệ sinh dàn lạnh, dàn nóng, kiểm tra và bổ sung gas (nếu cần), làm sạch lưới lọc, kiểm tra đường ống thoát nước để tránh tắc nghẽn. Những thao tác này tuy không phức tạp, nhưng nếu để lâu không làm, máy sẽ bị giảm khả năng làm mát, tiêu tốn điện nhiều hơn và thậm chí còn gây ra mùi khó chịu khi sử dụng.

Một chiếc điều hòa sạch sẽ và hoạt động trơn tru không chỉ giúp làm mát nhanh hơn, mà còn bảo vệ sức khỏe cả gia đình, đặc biệt là những người có cơ địa nhạy cảm như trẻ nhỏ hay người lớn tuổi. Ngoài ra, bảo dưỡng kịp thời cũng giúp phát hiện sớm các hỏng hóc tiềm ẩn, tránh việc điều hòa "lăn đùng ra hỏng" đúng lúc cao điểm nắng nóng – vừa bất tiện lại tốn kém chi phí sửa chữa.
Không tắt/bật điều hòa liên tục
Một sai lầm khá phổ biến mà nhiều người mắc phải là tắt/bật điều hòa liên tục trong thời gian ngắn, với suy nghĩ rằng làm như vậy sẽ tiết kiệm điện. Tuy nhiên, thực tế lại hoàn toàn ngược lại: việc liên tục bật rồi tắt máy trong thời gian ngắn sẽ khiến điều hòa phải khởi động lại nhiều lần – giai đoạn tiêu tốn nhiều điện năng nhất – và gây áp lực lớn lên máy nén.
Mỗi lần bật lại, máy sẽ mất thêm thời gian và công suất để làm mát từ đầu, trong khi nếu duy trì ở một mức nhiệt ổn định, điều hòa sẽ vận hành nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Không chỉ gây hao điện, việc tắt bật liên tục còn khiến máy nhanh hỏng, giảm tuổi thọ và dễ xảy ra lỗi kỹ thuật.
Không để điều hòa chạy liên tục 24/24
Dù điều hòa là “cứu cánh” trong những ngày nắng nóng oi bức, nhưng việc để máy chạy liên tục 24/24 giờ không phải là cách sử dụng thông minh. Nhiều người nghĩ rằng cứ để máy chạy suốt ngày đêm sẽ duy trì không gian mát mẻ ổn định, nhưng thói quen này vừa tốn điện, vừa ảnh hưởng xấu đến tuổi thọ của thiết bị.
Điều hòa chạy liên tục không có thời gian “nghỉ” sẽ dễ dẫn đến tình trạng quá tải khiến máy phải hoạt động hết công suất trong thời gian dài. Kết quả là máy nhanh xuống cấp, dễ hỏng vặt và hóa đơn tiền điện thì cứ tăng đều đều mỗi tháng.
Điều chỉnh nhiệt độ điều hòa cho phù hợp
Một trong những yếu tố giúp tiết kiệm điện và bảo vệ sức khỏe khi sử dụng điều hòa chính là điều chỉnh nhiệt độ phù hợp. Nhiều người có thói quen bật điều hòa ở mức thật thấp (16–18°C) để làm mát nhanh, nhưng thực tế đây lại là cách khiến điều hòa hoạt động quá tải, tiêu tốn điện năng mà không cần thiết.

Theo khuyến nghị của các chuyên gia, mức nhiệt lý tưởng để vừa mát mẻ vừa tiết kiệm là từ 25–27°C. Ở mức nhiệt này, điều hòa hoạt động ổn định, tạo cảm giác dễ chịu mà không khiến cơ thể bị sốc nhiệt khi ra ngoài.
Việc duy trì mức nhiệt ổn định không chỉ giúp giảm áp lực lên máy nén, tiết kiệm điện năng, mà còn tránh được các vấn đề sức khỏe như khô da, viêm họng, đau đầu do chênh lệch nhiệt độ quá lớn giữa trong nhà và ngoài trời.
Ngắt cầu dao điện kết nối với điều hòa khi không dùng
Một thói quen nhỏ nhưng cực kỳ hữu ích mà nhiều người lại hay bỏ qua, đó là ngắt cầu dao điện kết nối với điều hòa khi không sử dụng trong thời gian dài – chẳng hạn như khi thời tiết mát mẻ, không cần dùng đến điều hòa, hoặc khi cả gia đình đi vắng nhiều ngày.
Dù đã tắt bằng remote, điều hòa vẫn ở trong trạng thái "ngủ" chờ lệnh và vẫn tiêu thụ một lượng điện nhỏ để duy trì bảng mạch điện tử, đèn LED hiển thị hay bộ nhớ cài đặt. Về lâu dài, lượng điện này cộng dồn không hề nhỏ, đặc biệt với những ai có nhiều thiết bị điện tử trong nhà.
Việc ngắt cầu dao không chỉ giúp tránh tiêu hao điện ngầm, mà còn là biện pháp bảo vệ thiết bị trước các rủi ro như chập điện, sét đánh hay tăng áp đột ngột, nhất là trong mùa mưa bão. Đây cũng là cách giúp kéo dài tuổi thọ của bảng mạch điều hòa – một trong những bộ phận dễ hỏng và tốn kém khi sửa chữa.