Lý do lợi nhuận Vietjet Air sụt giảm?

Lợi nhuận rồng quý 3 giảm mạnh

Mặc dù mảng vận tải hàng không ghi nhận tăng trưởng doanh thu tích cực, sự thu hẹp của biên lợi nhuận gộp đã trở thành yếu tố chính làm suy yếu đáng kể hiệu quả kinh doanh của hãng trong kỳ.

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kỳ vọng ngắn hạn mà còn đặt ra những câu hỏi về khả năng tối ưu hóa chi phí và hiệu quả hoạt động trong dài hạn của  Vietjet Air (VJC).

Báo cáo tài chính Quý 3 năm 2025 của VJC cho thấy lợi nhuận ròng đạt 319 tỷ đồng, giảm 44,1% so với cùng kỳ năm trước. Đây là một con số đáng lo ngại, đặc biệt khi doanh thu từ mảng vận tải vẫn duy trì đà tăng trưởng. Theo phân tích chuyên sâu, nguyên nhân cốt lõi dẫn đến sự sụt giảm này chính là biên lợi nhuận gộp bị thu hẹp đáng kể.

Tính chung 9 tháng đầu năm 2025, lợi nhuận ròng của VJC đạt 1,6 nghìn tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù có vẻ tích cực, nhưng mức tăng này chủ yếu được hỗ trợ bởi mức nền thấp của năm trước.

Điều đáng nói là kết quả này chỉ hoàn thành 46,2% dự phóng cả năm 2025 của các nhà phân tích. Sự hụt hơi so với kỳ vọng này đang tạo áp lực điều chỉnh giảm lên mức giá mục tiêu hiện tại là 113,600 đồng. Chúng ta cần chờ đợi những phân tích và đánh giá cập nhật từ giới chuyên môn để có cái nhìn toàn cảnh hơn.

Về doanh thu, VJC ghi nhận 16,9 nghìn tỷ đồng trong Q3/25, giảm 6,8% so với cùng kỳ. Mặc dù doanh thu từ vận tải hàng không tăng trưởng ấn tượng 9,4% so với cùng kỳ, nhưng điều này không đủ để bù đắp sự sụt giảm nghiêm trọng từ mảng giao dịch chuyển quyền sở hữu và thương mại tàu bay, vốn đã giảm mạnh 85,9% so với cùng kỳ, chỉ còn 435 tỷ đồng.

Điều này cho thấy VJC đang ngày càng phụ thuộc hơn vào hoạt động vận tải cốt lõi, trong khi các nguồn doanh thu bổ trợ khác lại không ổn định.

Về hoạt động vận tải, VJC đã chuyên chở 7,1 triệu lượt hành khách trong Quý 3, tăng 9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, hành khách quốc tế tăng mạnh 14% với 2,9 triệu lượt, trong khi khách nội địa tăng 6% đạt 4,2 triệu lượt. Sự phục hồi của thị trường quốc tế là điểm sáng.

Tuy nhiên, hệ số tải ghế trung bình toàn mạng lưới 9 tháng đầu năm 2025 chỉ đạt 78,1%, giảm 2,4 điểm phần trăm so với cùng kỳ. Đây là một chỉ số quan trọng, phản ánh hiệu quả sử dụng đội bay và là yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến biên lợi nhuận.

Lũy kế 9 tháng năm 2025, doanh thu thuần của VJC tăng nhẹ 0,7% so với cùng kỳ, đạt 52,8 nghìn tỷ đồng. Con số này hoàn thành 63,4% dự báo cả năm của các chuyên gia, chủ yếu do doanh thu từ giao dịch máy bay thấp hơn kỳ vọng ban đầu.

Tối ưu hóa hoạt động có tăng lợi nhuận?

Trong Quý 3 năm 2025, VJC ghi nhận lợi nhuận gộp hợp nhất đạt 2,1 nghìn tỷ đồng, giảm 17,6% so với cùng kỳ. Mảng giao dịch chuyển quyền sở hữu và thương mại tàu bay đóng góp 435 tỷ đồng vào lợi nhuận gộp, tương ứng với doanh thu của mảng này do không ghi nhận chi phí liên quan.

Tuy nhiên, áp lực lớn nhất đến từ mảng vận tải cốt lõi, nơi lợi nhuận gộp chỉ đạt 1,7 nghìn tỷ đồng, giảm 12,2% so với cùng kỳ. Biên lợi nhuận gộp của mảng vận tải đã giảm 0,6 điểm phần trăm, từ mức 10,4% trong Q3/24 xuống còn 9,8% trong Q3/25.

Sự suy giảm này chủ yếu do tỷ lệ hệ số tải giảm, bất chấp tác động tích cực từ việc giá nhiên liệu bay bình quân thấp hơn. Điều này nhấn mạnh rằng, việc quản lý hiệu quả tải trọng hành khách trên mỗi chuyến bay vẫn là yếu tố then chốt quyết định biên lợi nhuận trong ngành hàng không.

Khi hệ số tải thấp, các chi phí cố định (như chi phí thuê/mua máy bay, chi phí lương phi hành đoàn, chi phí bảo dưỡng) sẽ bị san sẻ cho ít hành khách hơn, khiến chi phí trên mỗi ghế cung ứng (ASK) tăng lên.

Trong bối cảnh đó, VJC đã có những nỗ lực đáng ghi nhận trong việc tối ưu hóa chi phí hoạt động. Chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp (BH&QLDN) đã giảm 10,7% so với cùng kỳ trong Q3/25. Công ty đã cắt giảm 35% chi phí quảng cáo và tiếp thị, cùng với việc giảm 33% các khoản chi phí khác.

Đây là một tín hiệu tích cực cho thấy ban lãnh đạo VJC đang chủ động kiểm soát chi phí trong bối cảnh lợi nhuận chịu áp lực. Việc này, nếu được duy trì và phát huy hiệu quả, có thể giúp cải thiện biên lợi nhuận trong tương lai khi thị trường ổn định hơn.

Tuy nhiên, việc cắt giảm chi phí marketing cũng cần được xem xét cẩn trọng. Mặc dù có thể mang lại lợi ích ngắn hạn cho lợi nhuận, nhưng về dài hạn, nó có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận khách hàng mới và duy trì nhận diện thương hiệu trong một thị trường cạnh tranh khốc liệt như ngành hàng không.

Theo một nghiên cứu của Harvard Business Review, những doanh nghiệp duy trì đầu tư vào marketing và R&D trong giai đoạn suy thoái thường có khả năng phục hồi nhanh hơn và chiếm được thị phần lớn hơn khi thị trường khởi sắc trở lại.

Như vậy có thể thấy kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm 2025 của VJC, với lợi nhuận ròng đạt 1,6 nghìn tỷ đồng, dù tăng so với cùng kỳ năm trước nhưng vẫn thấp hơn đáng kể so với dự phóng. Điều này cho thấy, mặc dù có những tín hiệu tích cực về việc phục hồi hoạt động vận tải và nỗ lực kiểm soát chi phí, VJC vẫn đang đối mặt với những thách thức không nhỏ, đặc biệt là trong việc quản lý và cải thiện biên lợi nhuận gộp.

Các nhà đầu tư và chuyên gia sẽ cần theo dõi chặt chẽ cách VJC điều chỉnh chiến lược để vượt qua giai đoạn này, tối ưu hóa hiệu quả hoạt động và mang lại giá trị bền vững hơn trong tương lai.