Gia đình 5 người thu nhập 22 triệu/tháng: Chuyên gia chỉ cách xoay xở để không 'vỡ kế hoạch' tài chính

Nhắc đến chuyện “tay hòm chìa khóa”, ai từng đảm nhận việc quản lý tài chính gia đình đều hiểu rõ áp lực phía sau. Không chỉ dừng lại ở việc chi tiêu sao cho hợp lý mỗi tháng, họ còn phải tính đến chuyện tiết kiệm, lập quỹ dự phòng để tương lai cả nhà được an tâm hơn.

Với những gia đình có thu nhập còn hạn chế, bài toán này lại càng nan giải. Câu chuyện của một người vợ dưới đây là ví dụ điển hình.

Gia đình tháng nào cũng âm tiền

Với tổng thu nhập 22 triệu đồng/tháng, cặp vợ chồng này đã cố gắng tính toán chi li từng khoản để lo cho ba con đang tuổi học. Mỗi tháng, cả hai đều lập bảng chi tiêu chi tiết từ học phí, xăng xe đến những khoản nhỏ như tiền ăn sáng hay sữa.

Nhưng khi tổng kết lại, con số cuối cùng khiến cả hai “thở dài”, tổng chi tiêu hết 23,45 triệu đồng, vượt thu nhập khoảng 1,45 triệu/tháng.

"Gia đình em 5 người, một bé lớp 11, 1 bé lớp 10 và 1 bé lớp 1. Tháng nào nhà em cũng âm tiền, em không biết phải vén như thế nào nữa. Nhờ các bác tư vấn cho em với, chứ cứ thế này lúc ốm đau bệnh tật không biết trông vào đâu. Bố mẹ 2 bên đều có tuổi rồi” - Cô tâm sự.

Dưới bài đăng, đa phần mọi người đều khuyên vợ chồng cô nên cắt tiền ăn sáng, giảm tiền tiêu vặt của chồng. Nếu muốn tiết kiệm, dự phòng thì phải cắt giảm chi tiêu đồng thời tìm cách tăng thu nhập.

Lời khuyên từ chuyên gia

Trao đổi với Tiếp thị & Gia đình, chuyên gia Đào Thị Lan - Cố vấn tài chính cá nhân tại Hub Đồng Hành - FIDT cho biết trường hợp của gia đình có thu nhập 22 triệu đồng/tháng nuôi ba con là một ví dụ điển hình cho bài toán cân đối chi tiêu đang khiến nhiều hộ gia đình trẻ phải đau đầu.

Chi phí học thêm chiếm tới 40% thu nhập

Với tổng thu nhập 22 triệu đồng nhưng chi phí thực tế lên tới 23,45 triệu đồng mỗi tháng, cặp vợ chồng này đang chi vượt hơn 1,4 triệu đồng so với thu nhập – tương đương 6,6%. Trong đó, khoản học tập và học thêm của ba con chiếm tới 42% tổng thu nhập, tương đương 9,34 triệu đồng.

“Đây là mức chi khá cao, đặc biệt khi cả ba con đều học thêm nhiều môn trùng lặp như Toán, Anh, Văn, Lý, Hóa… Nếu không sắp xếp lại, khoản này sẽ tiếp tục là gánh nặng tài chính,” chuyên gia nhận định.

Bên cạnh đó, chi phí sinh hoạt hàng tháng gồm ăn uống, điện nước, xăng xe chiếm 38% thu nhập, còn lại 20% dành cho các bữa ăn tại nhà. Với cơ cấu này, gần như toàn bộ thu nhập đều được dùng cho nhu cầu thiết yếu, không còn chỗ cho tiết kiệm hay dự phòng rủi ro.

Thiếu quỹ dự phòng 

Theo bà Đào Thị Lan, việc không có khoản tích lũy khiến gia đình dễ rơi vào tình trạng “vỡ kế hoạch” mỗi khi có phát sinh như ốm đau, cưới hỏi, sửa xe… Nhiều gia đình tưởng mình chỉ “âm nhẹ” vài trăm nghìn mỗi tháng, nhưng thực tế đang sống không có vùng đệm tài chính.

Bên cạnh đó, chi phí sinh hoạt vẫn có thể tối ưu thêm. “Một số khoản gộp chung như dầu ăn, mắm muối, bia, thuốc lá... thường khó kiểm soát. Nếu tách riêng và giới hạn mức chi từng mục, có thể cắt giảm được khoảng 10–15%,” chuyên gia gợi ý.

Cắt giảm hợp lý, tạo dòng tiền dương

Để giúp gia đình cân bằng ngân sách ngay trong ngắn hạn, chuyên gia đề xuất một số giải pháp cụ thể. Trước hết, nên giới hạn số môn học thêm, chỉ giữ 2–3 môn trọng tâm như Toán, Anh và một môn năng khiếu. Việc học tiếng Anh tại nhiều nơi có thể được tinh gọn còn một trung tâm uy tín, giúp tiết kiệm từ 2–3 triệu đồng mỗi tháng.

Tiếp đó, bữa ăn tại nhà nên được tối ưu bằng cách lên thực đơn theo tuần, tránh mua thực phẩm dư thừa ước tính giảm được khoảng 450.000 đồng/tháng. Các khoản “linh tinh” như bia, thuốc lá hay đồ tiêu dùng nhỏ cũng nên giới hạn ở mức vừa phải, có thể tiết kiệm thêm 500.000 đồng.

Nếu thực hiện đồng thời các biện pháp này, gia đình có thể tiết kiệm khoảng 3–4 triệu đồng mỗi tháng, chuyển từ trạng thái âm sang dương, thậm chí có thể bắt đầu tích lũy được 1,8–2,5 triệu đồng sau khi cân đối lại.

Hướng tới tài chính bền vững

Về dài hạn, bà Lan khuyến nghị hai vợ chồng cần sớm thiết lập quỹ dự phòng tương đương 3–6 tháng chi tiêu, khoảng 70 triệu đồng. Mỗi tháng nên trích ít nhất 1,5 triệu vào tài khoản tiết kiệm riêng hoặc đầu tư vào các sản phẩm an toàn như chứng chỉ quỹ trái phiếu.

Song song đó, cần chủ động tăng nguồn thu, người vợ có thể nhận dạy thêm online hoặc kinh doanh nhỏ tại nhà, trong khi người chồng xem xét làm thêm cuối tuần hoặc tăng ca hợp lý. 

Cuối cùng, việc ghi chép chi tiêu bằng Google Sheet hoặc ứng dụng tài chính giúp hai vợ chồng theo dõi sát sao từng khoản, từ đó nhận diện những “lỗ hổng” trong quản lý tiền bạc. Sau khi cân bằng được thu chi, gia đình nên đặt mục tiêu dành ít nhất 10% thu nhập cho tiết kiệm hoặc đầu tư trong năm 2026.

“Với những điều chỉnh nhỏ nhưng đúng hướng, gia đình hoàn toàn có thể ổn định tài chính, không còn cảnh ‘chạy vạy cuối tháng’ mà vẫn đảm bảo được tương lai học tập cho các con”, chuyên gia khẳng định.