Dầu ăn dành cho chăn nuôi bị 'phù phép' thành cho người: Làm sao để phân biệt?

Mới đây, Công an tỉnh Hưng Yên triệt phá một đường dây chế biến và tiêu thụ dầu ăn giả quy mô lớn, lên đến hàng chục nghìn tấn, dư luận không khỏi lo ngại về chất lượng dầu ăn đang được bày bán trên thị trường. Đáng nói, loại dầu này vốn được nhập khẩu với mục đích làm thức ăn chăn nuôi, nhưng lại bị "phù phép" để trở thành dầu ăn cho người tiêu dùng.

Trong bối cảnh thực phẩm giả, thực phẩm bẩn vẫn còn trôi nổi, người tiêu dùng cần trang bị kiến thức để phân biệt và lựa chọn dầu ăn an toàn.

8 cách nhận biết dầu ăn chất lượng

• Quan sát bao bì và nhãn mác: Hãy kiểm tra kỹ thông tin trên chai dầu: tên thương hiệu, địa chỉ sản xuất, tiêu chuẩn chất lượng, ngày sản xuất và hạn sử dụng. Tránh mua các sản phẩm không rõ nguồn gốc, không ghi đầy đủ thông tin trên bao bì.

• Chú ý màu sắc: Dầu chất lượng tốt thường có màu sáng, trong. Dầu sẫm màu có thể là dấu hiệu đã qua chế biến lại hoặc chứa tạp chất – ngoại lệ duy nhất là dầu mè.

• Kiểm tra độ trong suốt: Dầu ăn nguyên chất thường trong, không bị đục hoặc có váng mờ.

• Xem có cặn lắng hay không: Dầu tốt không có cặn hay chất lơ lửng. Nếu có, đó có thể là dầu tái chế hoặc pha trộn.

• Xem hiện tượng tách lớp: Dầu bị phân tầng có thể đã bị pha trộn, không đồng nhất, hoặc chứa nước, tạp chất.

• Ngửi mùi: Dầu ăn không bao giờ có mùi chua. Nếu có mùi lạ, nên loại bỏ ngay. Dầu tốt có mùi nhẹ, đặc trưng theo loại nguyên liệu.

• Thử độ ẩm bằng ống thủy tinh: Dùng một ống nhỏ sạch, nhúng vào dầu rồi rút ra. Nếu lớp dầu trong ống có màu trắng sữa, dầu đã nhiễm nước – không an toàn để sử dụng.

• Kiểm tra tạp chất khi gia nhiệt: Đun dầu ở 150°C, nếu xuất hiện kết tủa hoặc có vị lạ (đắng, ngọt), dầu có thể chứa tinh bột, đường hoặc các phụ gia không an toàn.

Mẹo kiểm tra dầu bằng cảm giác

• Nếm thử một lượng nhỏ: Dầu chất lượng tốt sẽ ấm nhẹ, không để lại cảm giác nhờn dính.

• Thoa lên da: Dầu thật sẽ không gây bết dính, thẩm thấu nhanh.

• Cho vào tủ lạnh: Dầu ô liu ép lạnh nếu là hàng nguyên chất sẽ kết sương nhẹ khi để lạnh, sau đó trở lại trong suốt ở nhiệt độ phòng.

Các loại dầu nên tránh tuyệt đối

• Dầu hydro hóa (trans fat): Thường có trong dầu chiên đi chiên lại hoặc bánh kẹo công nghiệp – gây hại tim mạch.

• Dầu bị oxy hóa: Có mùi ôi, để lâu hoặc bảo quản sai cách.

• Dầu tái chế: Dầu chiên lại nhiều lần, chứa độc chất.

• Dầu tinh luyện quá mức: Quá trình xử lý có thể làm mất dưỡng chất và hình thành phụ phẩm không tốt cho sức khỏe.

Nguyên tắc sử dụng dầu ăn an toàn

Để bảo vệ sức khỏe lâu dài, hãy ghi nhớ quy tắc 1–3–3 sau đây:

• 1 ít: Dùng vừa đủ, không lạm dụng dầu mỡ.

• 3 không: Không dùng dầu hydro hóa, không đun ở nhiệt độ quá cao, không tái sử dụng dầu đã chiên rán.

• 3 phải: Phải đa dạng hóa các loại dầu (đậu nành, oliu, gạo…), phải mua đủ dùng trong 1–2 tháng, phải bảo quản nơi khô ráo, tránh ánh sáng.

Ngoài ra, tùy theo món ăn, nên chọn loại dầu phù hợp: dầu dừa, dầu cọ và mỡ lợn phù hợp với chiên rán vì có điểm bốc khói cao, ít sinh chất độc khi gia nhiệt.