Bảo quản thực phẩm bằng cách hút chân không, nên hay không?

Hút chân không thực phẩm là gì?

Khi bảo quản thực phẩm bằng các phương pháp lưu trữ như đựng trong hộp, túi zip... oxy vẫn có thể vào thực phẩm qua các lỗ nhỏ. Ngay cả khi bạn sử dụng hộp kín không khí, lượng oxy còn lại bên trong hộp có thể đủ để cho nấm mốc và các vi khuẩn khác phát triển và làm hỏng thực phẩm của bạn.

Chân không là không gian không chứa vật chất, chân không có thể tích khác không và khối lượng bằng không. Do không có vật chất bên trong nên chân không là nơi không chứa áp suất. Khi hút chân không thực phẩm, toàn bộ không khí xung quanh bề mặt thực phẩm sẽ bị hút hết. Do đó, thực phẩm được đóng gói chân không sẽ để được lâu hơn so với các phương pháp bảo quản khác do không có không gian để các vi sinh vật phát triển.

Có nên bảo quản thực phẩm bằng cách hút chân không không?

Lợi ích của hút chân không thực phẩm

- Bảo quản thực phẩm bằng cách hút chân không mang lại những lợi ích sau:

- Tiết kiệm thời gian, chi phí

- Đóng gói thực phẩm dễ hơn

- Hạn chế được sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn, côn trùng ảnh hưởng đến quá trình bảo quản thực phẩm.

- Kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm: Tăng thời gian bảo quản thực phẩm lên gấp từ 3-5 lần so với phương pháp bảo quản truyền thống. Tăng thời gian bảo quản thực phẩm trên gấp từ 8-10 lần so với phương pháp bảo quản truyền thống nếu kết hợp với phương pháp đông lạnh và bảo quản tránh ánh sáng mặt trời đối với một số loại thực phẩm nhất định.

- Giữ hương vị thực phẩm ngon hơn, giữ được độ ẩm thực phẩm tự nhiên Đảm bảo chất dinh dưỡng có trong thực phẩm không bị tiêu hao quá nhiều từ quá trình bảo quản.

- Ngăn chặn mùi hôi khó chịu từ các loại thực phẩm khác hoặc môi trường cất giữ

- Bảo quản thực phẩm dễ vỡ thuận tiện…

Hạn chế của hút chân không thực phẩm

Hiện nay, phương pháp bảo quản thực phẩm bằng máy hút chân không đang được nhiều bà nội trợ ưa chuộng. Tuy nhiên, nếu bảo quản thực phẩm bằng cách hút chân không không đúng cách sẽ có thể gây nguy hiểm.

TS. Vũ Thị Tần - giảng viên Đại học Bách Khoa Hà Nội cho biết, dù thực hiện đúng thao tác hút chân không nhưng thực phẩm không đủ điều kiện tiệt trùng thì vi khuẩn nguy hiểm vẫn có thể phát triển trong môi trường yếm khí, gây nhiễm độc, thậm chí tử vong. Chẳng hạn như vi khuẩn Clostridium botulinum sinh sôi rất tốt trong môi trường thiếu oxy, sinh ra độc tố botulinum. Các loại thịt, cá, hải sản, rau củ quả không đảm bảo vệ sinh khi được hút chân không sẽ có nguy cơ bị nhiễm độc tố từ loại vi khuẩn trên.

Hút chân không khi thực phẩm chưa được làm sạch hoặc thực phẩm ôi thiu sẽ làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Trên thực tế, có nhiều người bán hàng sơ chế thực phẩm kém an toàn rồi hút chân không giao cho khách.

Phương pháp hút chân không chỉ có tác dụng làm chậm quá trình hư hỏng của thực phẩm nhưng với điều kiện phải kết hợp với bảo quản ở nhiệt độ thấp. Theo như nghiên cứu, khi giảm nhiệt độ bảo quản lạnh thực phẩm xuống dưới 4 độ C và đông lạnh xuống dưới -17 độ C có thể làm giảm sự phát triển của vi sinh vật nhưng không tiêu diệt được chúng.

Bảo quản thực phẩm bằng cách phút chân không đúng cách

Nên chọn mua thực phẩm mới, tươi ngon và mua với lượng vừa phải. Khi không sử dụng hết có thể đem đi hút chân không nhưng cần phải được làm sạch thực phẩm và để ráo nước.

Không chần đồ ăn vào nước nóng hay đun sôi chúng rồi đem đổ vào túi bảo quản sẽ khiến cho các hóa chất trong bao bì sẽ nhiễm vào trong thực phẩm

- Sử dụng túi đựng có chất lượng cao, làm từ chất liệu phù hợp để đựng đồ ăn.

- Một số thực phẩm như nấm, tỏi và pho mát mềm có thể chứa vi khuẩn kỵ khí, không nên bảo quản bằng cách hút chân không.

- Hút chân không xong nên dán nhãn ghi ngày tháng để tiện theo dõi và có kế hoạch sử dụng phù hợp.

- Ngũ cốc, trái cây khô, các loại hạt và gia vị sau khi hút chân không nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát,  tránh những nơi ẩm ướt hoặc dao động cao về nhiệt độ như bếp lò hoặc tủ lạnh.

- Các loại thịt, cá cần được bảo quản trong ngăn đá để tăng hiệu quả bảo quản thực phẩm. Các loại rau củ có thể bảo quản trong ngăn mát hoặc ngăn đá tùy mục đích sử dụng.

Sau đây là ví dụ cụ thể khi thực phẩm bảo quản ở ngăn mát:

Loại thực phẩm	Bảo quản thông thường	Bảo quản bằng hút chân không
Các loại thịt tươi sống	3 ngày	9 ngày
Các loại thịt đã ướp gia vị	5 ngày	15 ngày
Các loại cá, hải sản tươi sống	2 ngày	5 ngày
Trái cây, rau củ	5 ngày	15 – 21 ngày
Các loại canh, súp	7 ngày	20 ngày
Chả, xúc xích	2 ngày	10 ngày
Các loại bánh có kem	2 ngày	8 ngày
Các loại bánh mỳ	2 ngày	8 ngày
Gạo, pasta,café, chè	180 ngày	365 ngày
Các loại bánh quy	120 ngày	365 ngày

Lưu ý: Ví dụ trên chỉ mang tính chất tham khảo, thời gian bảo quản thực còn phụ thuộc vào môi trường và chất lượng thực phẩm.