Đại cách mạng ngành làm đẹp AI: Luật chơi mới ép thương hiệu Việt phải chuyển mình

Trong nhiều năm, Trung Quốc luôn được xem như “phòng thí nghiệm khổng lồ” của các mô hình tiêu dùng mới. Điển hình gần đây là sự bùng nổ của AI trong lĩnh vực làm đẹp, thách thức toàn bộ cấu trúc vận hành của ngành công nghiệp này.

Đối với thương hiệu Việt Nam và trên thế giới, đây là thời điểm phải nhìn nhận lại chiến lược để tiến tới một kỷ nguyên hoàn toàn mới.

AI viết lại luật chơi của ngành làm đẹp

Hành vi người dùng thay đổi, AI trở thành điểm chạm đầu tiên

Theo chuyên gia marketing Lưu Trường An (Co-Founder IGC Group), điểm đáng lưu ý nhất từ thị trường Trung Quốc là AI đang trở thành “entry point” của hành trình làm đẹp.

Trước đây, người dùng sẽ hỏi chuyên gia, tìm review, xem livestream hoặc lướt TikTok về thương hiệu, sản phẩm. Giờ đây, hàng trăm triệu người dùng Trung Quốc chọn cách trực tiếp hỏi AI, từ Doubao đến các mô hình AI tích hợp trong store điện tử khác.

Thế hệ gen Z Trung Quốc tin rằng, AI không thiên vị, không quảng cáo và nhanh hơn bất kỳ beauty blogger nào. Khi một trợ lý ảo có thể đưa ra cả quy trình skincare 9 bước trong vài giây, hoàn chỉnh từ thành phần, công dụng lẫn mức giá phù hợp, trải nghiệm này hoàn toàn vượt trội so với việc xem 5 - 7 video review.

Chuyên gia Lưu Trường An nhìn nhận: "Giờ đây, hành trình người dùng có xu hướng bắt đầu bằng câu hỏi cho AI. Nếu không 'hiện diện trong dữ liệu', tức bạn đang mất điểm chạm quan trọng nhất. Do đó, chiến lược truyền thông cho tương lai không còn chỉ là SEO từ khóa, mà là SEO cho AI (AI-optimized product data)".

AI ưu tiên dữ liệu, không ưu tiên độ nổi tiếng

Một điểm đáng chú ý là AI không quan tâm đến dòng son hot trend hay brand có ngôi sao đại diện. AI chỉ quan tâm đến tính minh bạch của dữ liệu sản phẩm: thành phần, mức độ an toàn, độ phù hợp cho từng loại da, công thức, chứng nhận, phản hồi khách hàng…

Điều này tạo ra bước chuyển quyền lực:

• Một thương hiệu nhỏ, ít người biết nhưng có dữ liệu rõ ràng, minh bạch có thể được AI đề xuất nhiều hơn cả những ông lớn.

• Hệ thống đề xuất không còn bị điều khiển bởi ngân sách quảng cáo mà dựa vào chất lượng nội tại.

Từ đây, đồng nghĩa với việc thương hiệu cần chuẩn hóa “Data Layer” của sản phẩm. Trong đó, dữ liệu phải có chiều sâu: bảng thành phần, quy trình phát triển, hiệu quả lâm sàng, cách sử dụng, nhóm đối tượng phù hợp… Mọi nội dung nên được cấu trúc cho máy đọc, không chỉ cho người đọc.

Mô hình bán lẻ mới, AI bao trọn

"Trung Quốc là thị trường đầu tiên biến AI trở thành một phần của hệ thống bán lẻ khép kín, với: người dùng hỏi AI - AI gợi ý sản phẩm - AI đưa link mua ngay trong hệ thống - người dùng thanh toán trong cùng một thao tác. Trải nghiệm này đầy ưu việt bởi tốc độ nhanh, không gián đoạn và tận dụng tâm lý 'quyết định ngay lập tức' của ngành mỹ phẩm", chuyên gia Lưu Trường An cho biết.

Để áp dụng được phương thức này, thương hiệu cần:

• Chuẩn bị dữ liệu sẵn cho mô hình AI-driven Commerce, vì đó sẽ là chuẩn mực toàn cầu.

• Tối ưu trải nghiệm thanh toán 1 chạm, rút ngắn hành trình mua hàng.

• Tích hợp AI tư vấn trực tiếp trong website hoặc kênh bán lẻ riêng của thương hiệu.

Tương lai ngành làm đẹp Việt Nam: Thương hiệu cần chuẩn bị gì?

Cơ hội và thách thức

Chuyên gia Lưu Trường An nhận định, Việt Nam có tốc độ bắt nhịp công nghệ rất nhanh, thói quen tìm hiểu mỹ phẩm qua mạng xã hội đã hình thành sẵn. Khi các nền tảng Việt và quốc tế tích hợp AI tư vấn làm đẹp, người dùng Việt sẽ chuyển dịch nhanh chóng sang hình thức “hỏi AI trước”.

Điều này tạo ra cơ hội lẫn rủi ro, bao gồm:

Cơ hội

• Thương hiệu nội có thể cạnh tranh sòng phẳng nếu dữ liệu sản phẩm minh bạch.

• Người tiêu dùng Việt được cá nhân hóa tốt hơn, giảm thử - sai, tiết kiệm chi phí.

• Các nhà bán lẻ, chuỗi mỹ phẩm có thể ứng dụng AI để nâng trải nghiệm khách hàng.

Rủi ro

• Thương hiệu làm đẹp thiếu minh bạch sẽ bị loại khỏi hệ thống đề xuất.

• Influencer marketing giảm hiệu quả nếu không đi kèm dữ liệu chuẩn xác.

• Cuộc chiến giá thành sẽ khốc liệt hơn, vì AI so sánh rất nhanh.

Chiến lược gợi ý cho thương hiệu

Dựa trên phân tích thị trường Trung Quốc, chuyên gia Lưu Trường An chỉ ra 5 gợi ý chiến lược thực chiến cho thương hiệu làm đẹp Việt:

Xây dựng “Hồ dữ liệu sản phẩm” chuẩn AI (AI-ready Product Data Hub)

Dữ liệu sản phẩm phải đầy đủ, có cấu trúc, dễ đọc cho mô hình ngôn ngữ.

Phát triển AI tư vấn riêng cho thương hiệu

Không đợi nền tảng triển khai, thương hiệu cần chủ động tạo công cụ AI-in-store, AI-on-web tư vấn theo dữ liệu của chính mình.

Tích hợp thương mại điện tử liền mạch

Rút ngắn journey từ tư vấn -> chọn sản phẩm -> thanh toán xuống 1 - 2 bước.

Tái thiết influencer marketing

KOL/KOC không chỉ review, mà phải trở thành nguồn dữ liệu: chia sẻ cách dùng, tình trạng da, kết quả thực tế… để AI “đọc được”.

Giữ vững “cảm xúc thương hiệu”

AI có thể thay phần tư vấn kỹ thuật nhưng không thay thế được cảm xúc. Do đó, thương hiệu vẫn cần đến brand story, sáng tạo, trải nghiệm cửa hàng..., chúng vẫn là tài sản vô giá.

"Câu chuyện từ Trung Quốc là minh chứng rõ nhất rằng AI không phải công cụ hỗ trợ, mà là hệ điều hành mới của thị trường làm đẹp. Thương hiệu nào hiểu dữ liệu, làm chủ dữ liệu và để AI đọc đúng dữ liệu, thương hiệu đó sẽ nắm lợi thế cạnh tranh lâu dài.

Ngành làm đẹp Việt Nam đang đứng trước cánh cửa mới. Người đi trước sẽ định nghĩa thị trường. Người đi sau sẽ phải chạy rất nhanh để bắt kịp", chuyên gia Lưu Trường An kết luận.