Lác mắt ở trẻ em – bệnh lý hay thẩm mỹ?
Trung bình mỗi ngày, Bệnh viện Mắt Hà Nội 2 tiếp nhận khoảng 15 – 20 bệnh nhân đến khám về mắt lác. Bác sĩ cảnh báo, lác mắt ở trẻ em không chỉ đơn giản là yếu tố thẩm mỹ nếu không được phát hiện và điều trị sớm.
Tại sao con bị lác?
Phát hiện con gái 4 tuổi hai mắt không đều nhau, chị Hiền (Hà Nội) vội vàng đưa con đến bệnh viện kiểm tra mới biết mắt trái của con bị lác. Chị Hiền ngạc nhiên, trong gia đình 4 đời nay cả hai bên nội ngoại đều không có ai bị mắt lác, tại sao con mình bị lác.
Tương tự, anh Trung (Hoà Bình) cũng tranh thủ những ngày con trai nghỉ hè để đi kiểm tra mắt định kỳ. Sau khi thăm khám, bác sĩ kết luận con trai anh bị viễn loạn thị lác. Nhìn kỹ mắt con, anh Trung mới nhận ra dù trước đó vẫn quả quyết con anh không thể bị lác.
Theo Bác sĩ Lưu Thị Thiều Hoa – Bệnh viện mắt Hà Nội 2, thực tế rất nhiều cha mẹ không nhận ra tình trạng mắt lác của con mình, nhất là với trường hợp lác ẩn phải thăm khám chuyên khoa mới phát hiện được. Còn thông thường, nếu quan sát kỹ có thể nhận biết lác khi tự soi gương hoặc người xung quanh phát hiện ra.
Mắt lác có thể gây ra bởi các nguyên nhân: tiền sử gia đình, liệt cơ vận nhãn bẩm sinh hoặc mắc phải; vấn đề ở não (bại não, hội chứng down, não úng tuỷ, u não); bất thường khi sinh (sinh non, nhẹ cân); mắc tật khúc xạ như cận thị hay viễn thị; chấn thương vùng quanh mắt; bệnh lý ở mắt (đục thuỷ tinh thể, sụp mí, sẹo giác mạc…); phẫu thuật các bệnh lý ở mắt; nhiễm trùng.
Bệnh lý hay thẩm mỹ
Cũng theo Bác sĩ Lưu Thị Thiều Hoa, lác mắt là một bệnh lý hay gặp ở trẻ em nhưng nhiều cha mẹ vẫn chủ quan cho rằng đó chỉ là yếu tố thẩm mỹ nên không đưa trẻ đến bệnh viện chuyên khoa để thăm khám chuyên sâu và điều trị kịp thời.
Thông thường có 6 cơ mắt, một cơ giúp nhãn cầu di chuyển về bên phải, một cơ di chuyển nhãn cầu về bên trái. Bốn cơ còn lại di chuyển mắt lên trên hoặc xuống dưới, xoay nhãn cầu.
Ở người bình thường, khi cả hai mắt cùng nhìn vào một điểm, não bộ sẽ tổng hợp hình ảnh thu nhận được ở hai mắt thành một hình ảnh duy nhất. Còn đối với mắt lác, hai mắt sẽ thu nhận hai hình ảnh khác nhau và não bộ chỉ tiếp nhận có chọn lọc, lấy hình ảnh ở mắt có thị giác tốt hơn.
Trẻ có thể bị lác ở 1 hoặc cả 2 mắt. Theo thời gian, mắt bị lác thường yếu hơn và mất dần thị lực khiến trẻ mất tự tin và khó có thể phát triển toàn diện về mặt thể chất. Một số nghề nghiệp đòi hỏi tính thẩm mỹ, thị giác tốt ở cả hai mắt như công an, quân đội, nghiên cứu khoa học tự nhiên, vận động viên thể thao… cũng hạn chế đối với người bị mắt lác.
Với người lớn khi bị lác thường nhìn đôi do não bộ đã biết cách nhận hình ảnh từ cả hai mắt và không thể loại bỏ hình ảnh từ mắt lệch. Còn đối với trẻ em bị lác thường không nhìn đôi. Thị lực tốt được hình thành từ bé khi cả hai mắt có sự phối hợp tốt khi nhìn.
Chính vì vậy, việc phát hiện mắt lác trong những năm đầu đời vô cùng quan trọng giúp mang lại hiệu quả cao hơn trong quá trình điều trị. Nếu trì hoãn điều trị, giảm thị lực có thể trở thành vĩnh viễn.