Tu viện Vĩnh Nghiêm: Nơi lưu giữ nét đẹp văn hoá truyền thống

Đôi nét về Tu viện Vĩnh Nghiêm

Tu viện Vĩnh Nghiêm được biết đến như một địa điểm du lịch tâm linh, là ngôi chùa đẹp nhất tại quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. Tuy tọa lạc tại một thành phố vô cùng ồn ào và náo nhiệt nhưng Tu viện vẫn giữ được những gì bình yên nhất, thanh tịnh nhất dành cho riêng mình. Tu viện Vĩnh Nghiêm được xây dựng theo lối thiết kế thuần Việt, tức là được xây dựng dựa trên những gì đơn giản nhất và bình dị nhất của dân tộc Việt Nam. 

Nhìn một cách tổng quan Tu viện Vĩnh Nghiêm, du khách sẽ thấy được hồn người Việt nằm sâu bên trong này. Với kiến trúc vô cùng thân thuộc, mái ngói đỏ âm đương được lợp một cách cẩn thận và tỉ mỉ đã đủ làm toát lên vẻ “thuần Việt” cho ngôi chùa. Không viên chùa thoáng đãng, mát mẻ và rộng rãi được trồng nhiều loại cây cổ thủ tạo nên một không gian cực kỳ xanh và tươi mát. Khi bước vào chùa, du khách sẽ cảm nhận được sự bình yên vốn có trong tâm hồn, trút bỏ mọi gánh nặng và mệt nhọc nơi phố thị, tâm hồn bạn sẽ được nhẹ nhàng phần nào khi đặt chân đến đây. 

Không chỉ vậy, với không gian vô cùng Á Đông, thuần Việt như thế này, bạn có thể tự do lưu giữ những bức ảnh, những khoảnh khắc của mình tại ngôi chùa. Nếu có cơ hội, hãy cho phép bản thân mình được bận chiếc áo dài truyền thống thướt tha và chụp vài tấm hình tại Tu viện Vĩnh Nghiêm bạn nhé!

Cách di chuyển đến Tu viện Vĩnh Nghiêm

Tu viện Vĩnh Nghiêm tọa lạc trên một mảnh đất rộng lớn trên đường HT31, phường Hiệp Thành, quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. Hiện nay, cơ sở hạ tầng của quận 12 đã được nâng cấp nên đường đi từ thành phố Hồ Chí Minh đến đây khá dễ dàng và thuận tiện. Bạn có thể tham khảo lộ trình di chuyển dưới đây:

Từ thành phố Hồ Chí Minh → đi theo hướng Tây Bắc, hướng từ Trường Chinh về Phan Huy Ích → đi theo lối ra thứ nhất vào Xa lộ Hà Nội → Thủ Đức → đi khoảng 4,3km → rẽ trái vào đường Lê Văn Khương → đi thêm 1,4 km nữa → rẽ trái vào đường HT31 → đi thêm 300m nữa sẽ thấy Tu viện Vĩnh Nghiêm nằm bên phía tay trái. 

Thời gian mở cửa Tu viện Vĩnh Nghiêm

Du khách có thể tham khảo các khung giờ mở cửa của tu viện trước khi đến đây. 

• Từ thứ 2 đến thứ 7: Tu viện mở cửa từ 17:00 - 19:00

• Chủ nhật, các ngày quốc lễ, mùng 1 và 15 âm lịch hàng tháng, Tết Nguyên Đán: Tu viện mở cửa từ 7:00 - 20:00. 

Giới thiệu lịch sử hình thành Tu viện Vĩnh Nghiêm

Vào năm 1971, Hòa thượng Thích Tâm Giác đã mua 12 hecta đất tại xã Tân Thới Hiệp, tổng Bình Thạnh Trung, tỉnh Gia Định (nay là quận 12) để cho tiến hành xây dựng tu viện và nghĩa trang Vĩnh Nghiêm. Tuy nhiên hiện nay, diện tích của ngôi chùa còn 17.000m2 do đã hiến phần lớn đất cho chính quyền địa phương xây dựng trường học và mở rộng đường đi.

Đến năm 2009, Trụ trì Thích Thanh Phong (đời thứ 3) và Trụ trì Thích Giác Dũng (hiện tại) đã thống nhất xây dựng một ngôi tu viện mang nét đẹp truyền thống văn hóa Đại Việt. Ngôi tu viện được xây dựng theo phong cách kiến trúc chùa truyền thống, cổ kính của vùng đồng bằng sông Hồng. Sau hơn 10 năm xây dựng, mới đây Tu viện Vĩnh Nghiêm đã được chính thức khánh thành vào tháng 12/2020. 

Không chỉ là một nơi tâm linh cho các tín đồ Phật giáo đến cúng kiến, Tu viện Vĩnh Nghiêm còn là cơ sở thứ 3 của Học viện Phật giáo Việt Nam tại thành phố Hồ Chí Minh. Kể từ khi khánh thành, tu viện đã thu hút được đông đảo người dân gần xa đến để chiêm bái vẻ đẹp của kiến trúc cùng không gian yên bình của tu viện.

Khám phá kiến trúc Tu viện Vĩnh Nghiêm

Với diện tích rộng lớn, ngôi chùa mang tới một quần thể kiến trúc đậm nét truyền thống từ cấu trúc tổng quan cho tới chi tiết. Tu viện là sự kết hợp xa hoa, lộng lẫy nhưng lại mang những hình ảnh “rất Việt”. 

Tổng quan kiến trúc Tu viện Vĩnh Nghiêm

Khuôn viên chùa được trồng rất nhiều cây cối, hoa cỏ, tạo nên hương thơm thoang thoảng tan trong gió. Bên cạnh tu viện có một hồ cá Koi đủ màu sắc, mang tới cho không gian thêm chút náo nhiệt. 

Tu viện được mô phỏng theo một ngôi Già Lam tiêu biểu trong Phật giáo, cùng phong cách kiến trúc đậm chất đồng bằng sông Hồng. Già Lam hay còn gọi là Tăng Già Lam Ma, Tăng Viện, dùng để miêu tả kiến trúc tự viện. Một Già Lam hoàn chỉnh sẽ bao gồm 7 công trình kiến trúc chính. Theo Thiền Tông, 7 kiến trúc chính trong Già Lam bao gồm: Phật Điện, Tháp Xá Lợi Phật- hai công trình quan trọng nhất, là nơi thờ tự chính, thường nằm tại vị trí trung tâm; ngoài ra còn có Giảng đường, Lầu chuông, Kinh đường, Tăng Phòng,…

Từ phía ngoài Tu viện Vĩnh Nghiêm, du khách sẽ bắt gặp kiến trúc cổng Tam Quan quen thuộc trong kiến trúc xưa, đi qua một khoảng sân rộng lớn, phía chính giữa là Phật điện uy nghi. Đằng sau Phật Điện là Tổ đường, tầng trệt phía dưới Phật Điện là Giảng Đường hay còn gọi là phòng Thuyết Pháp – nơi Tăng ni, Phật tử nghe giảng pháp. Hai bên trái, phải của tu viện là bảo tháp 7 tầng được xây dựng theo kiến trúc thời Lý, Trần rất đặc trưng. Bên cạnh có lầu chuông, Tháp Quan Âm, nối tiếp hai bên dãy nhà tu viện là Tăng đường – nơi chúng Tăng cư trú. 

Các chi tiết tinh xảo, độc đáo trong Tu viện Vĩnh Nghiêm

Từ xa nhìn lại phía Chánh điện, kiến trúc 8 mái đao cong quen thuộc mà du khách có thể bắt gặp tại những công trình như: Đền Ngọc Sơn, chùa Tam Chúc hay chùa Ba Vàng. Điểm nhấn trên phần mái là hình rồng chầu được điêu khắc công phu. Phần mái ngói đỏ kết hợp với các chi tiết màu xám, lại được treo thêm những chiếc đèn lồng tạo nên tổng thể một ngôi chùa uy nghi nhưng cũng rất đỗi quen thuộc.

Cầu thang dẫn lên Chánh điện được điêu khắc hình rồng cùng nhiều mảng họa tiết công phu. Chính giữa cầu thang có chạm một chiếc trống đồng màu vàng với các hoạt tiết đặc trưng như: ngôi sao trung tâm – đại diện cho mặt trời, nguồn năng lượng thiên nhiên tối cao; chim lạc, chim hồng – khát vọng vươn tầm; các loài hươu, nai,…

Điểm khác biệt của Tu viện Vĩnh Nghiêm

Khác với những ngôi chùa trong cả nước, tất cả các bức hoành phi, đối liễn trong tu viện đều được viết bằng chữ Quốc ngữ, thay vì chữ Nôm hoặc chữ Hán. Sự thay đổi này không chỉ dễ dàng cho Phật tử tới hành hương, hay du khách trong hành trình tham quan, mà còn hướng tới một ngôi chùa Thuần Việt tới từng chi tiết.

Đặt tay trên những lan can được làm bằng đá xanh hoài cổ, du khách có thể nhìn thấy những hình ảnh rất quen thuộc như: hoa sen, mây, Tứ linh, con gà, quả mướp – những vật liên quan tới quá trình tu tập. Cùng với đó là những thành ngữ, tục ngữ quen thuộc với người Việt hay lời Phật dạy cũng được điêu khắc lên trên đá, đặc biệt là lời dạy của Phật hoàng Trần Nhân Tông – vị sáng tổ phái Thiền Trúc Lâm Yên Tử.

Bên trong Tu viện, du khách có lẽ sẽ ngỡ ngàng bởi kiến trúc tinh xảo và đồ sộ. Tu viện cố gắng tối đa các công trình gỗ thật, với mong muốn gìn giữ một nghề truyền thống. Từ hàng cột trụ bằng gỗ, các tượng pháp cũng được gia công tại Việt Nam. Các chi tiết trong văn hóa truyền thống Việt như: Tứ linh, mai, lan, cúc, trúc cũng được lồng ghép tinh tế. Để tăng thêm giá trị, các bức tượng pháp, hoành phi, câu đối hay những mảng họa tiết được sơn son thếp vàng, tạo nên vẻ xa hoa nhưng không mất đi vẻ tôn nghiêm của một ngôi chùa.

Một trong những điểm thú vị nhất trong thiết kế của Tu viện Vĩnh Nghiêm có lẽ là những bức Phi Thiên được khắc trên gỗ. Vốn dĩ những bức Đôn Hoàng Phi Thiên là hình ảnh gắn liền với con đường tơ lụa, mang dấu ấn văn hóa Trung – Ấn. Nhưng tu viện lại chọn chạm trổ theo khuôn mặt rất Việt Nam, kết hợp cùng áo tứ thân – trang phục của người phụ nữ miền Bắc thế kỷ XX.

Khóa tu tại Tu viện Vĩnh Nghiêm  

Hàng năm, chùa sẽ tổ chức những khóa tu dành cho Phật tử, nơi nuôi dưỡng tâm hồn, tu tập thập thiện, mang tới con người có lòng từ bi, sáng suốt, có đạo đức, phát triển cả về vật chất và tinh thần. Tại đây, Phật tử sẽ cần trau dồi đức hạnh, học hỏi phương pháp tu giải qua cách cải thiện lối sống sinh hoạt hằng ngày như: không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không uống rượu, ăn chay, niệm Phật, nghe giảng Pháp, giữ lời nói thanh tịnh, luôn hoan hỷ với mọi người xung quanh,…

Đến với một địa điểm hành hương trang nghiêm như Tu viện Vĩnh Nghiêm, du khách cần lưu ý một số điều sau:

• Giữ tâm thanh tịnh, không mang ý đổi chác, không nói to, gây ồn ào. Đối với cửa Phật, chỉ có thể cầu bình an, chở che. Chỉ khi đi lễ ở Đình, Đền mới có thể cầu may mắn trong sự nghiệp, tình cảm, tiền tài,…

• Cần ăn mặc kín đáo, tránh mặc những trang phục phản cảm làm mất đi lòng tôn kính với các bậc linh thiêng.

• Trước cửa Phật, cầu gì cũng chỉ nên khấn trong lòng, chỉ cần tâm thành, không nên khấn vái ầm ĩ.

• Sắm lễ ở chùa, chỉ nên sắm lễ chay tại Phật điện. Các khu vực khác nếu muốn đặt lễ mặn thì cần xin phép chùa. Thụ lộc của chùa, bạn nên lưu lại chút công đức hoặc tiền nhang đèn tùy tâm cho chùa. 

• Tuyệt đối không được tự ý lấy hoặc sử dụng đồ dùng nào của nhà chùa. Không nên tùy tiện chụp ảnh các ban thờ. Khi đứng khấn nên đứng chếch, không nên đứng chính diện bàn thờ.

Tu viện Vĩnh Nghiêm mang những giá trị tín ngưỡng tâm linh Phật giáo, cùng kiến trúc một ngôi chùa Thuần Việt, do chính người Việt làm nên. Công trình chính là niềm tự hào của người dân khi thổi hồn Việt thành công vào từng chi tiết.