Giả danh thời trang xanh để đánh bóng tên tuổi, hãng thời trang H&M bị bóc trần cam kết tái chế quần áo cũ

Thời trang H&M tiếp tục bị cáo buộc hành vi quảng cáo xanh

H&M là một thương hiệu thời trang khá nổi tiếng trên thế giới nhưng liên tiếp bị cáo buộc vì hành vi Greenwasing (hay còn gọi là quảng cáo xanh). Đây là quá trình cung cấp thông tin hoặc truyền đạt một ấn tượng sai lệch nhằm đánh bóng tên tuổi, đánh lừa người tiêu dùng khiến họ tin rằng sản phẩm của H&M là thân thiện với môi trường.

Năm 2013, tại Thụy Điển, hãng thời trang H&M đã thực hiện chiến dịch quyên góp quần áo cũ để tái chế. Chiến dịch này đã nhận được hưởng ứng của những khách hàng. Họ đã mang quần áo cũ đến bỏ vào thùng và nhận lại phiếu giảm giá cho lần mua hàng sau. Ngay sau đó, để đánh bóng tên tuổi, hàng nghìn chiếc thùng đựng đồ cũ được H&M dựng lên ở 40 thị trường kinh doanh của mình.

Tuy nhiên, The Fast Company đã tiến hành điều tra và chỉ ra rằng, những bộ quần áo cũ sau khi được thu hồi đa phần được H&M bán lại sang những nước nghèo, Châu Phi và vứt bỏ ra môi trường. Việc H&M tuyên bố bảo vệ môi trường của Thụy Điển nhưng lại đem rác thải sang các nước khác là hành vi không thể chấp nhận.

Năm 2022, chi nhanh thời trang H&M tại Thụy Điển đã bị tổ chức Chelsea Commodore đâm đơn kiện lên tòa án Mỹ về hành vi gian dối người dùng. Đó là hậu quả của việc H&M Thụy Điển quảng cáo sai sự thật về chiến dịch bảo vệ môi trường khiến khách hàng trả nhiều tiền hơn cho các sản phẩm “thân thiện môi trường” nhưng trên thực tế không phải như vậy.

H&M vẫn tái diễn hành vi dối lừa khách hàng

Mới đây, câu chuyện về hành trình của 10 bộ quần áo cũ của tờ Aftonbladet (Thụy Điển) được gửi tới H&M đã khiến dân tình thất vọng. Cụ thể, nhóm phóng viên của tờ báo Aftonbladet đã gắn thiết bị định vị thông minh vào 10 bộ quần áo mà họ quyên góp cho H&M. Nhưng khi thu nhận quần áo, H&M không tiến hành sàng lọc mà vận chuyển chúng ra khỏi Thụy Điển ngay lập tức và đưa tới 3 cơ sở thu gom tại Đức.

Cuộc hành trình của 10 bộ quần áo được ghi lại khá chi tiết và cụ thể. Bộ thứ nhất được đưa tới một quốc gia Tây Phi là Benin. Quốc gia này chuyên nhập khẩu quần áo cũ từ Châu Âu và mỗi năm sẽ có lượng lớn quần áo cũ bị đốt hoặc vứt bỏ. Bộ thứ 2 được đưa đến nơi mà tình trạng ô nhiễm rác thải thời trang ở mức báo động đó là Ấn Độ. Bộ thứ 3 và 4 được nghiền thành sợ mặc dù chúng còn mới nguyên. Hai bộ tiếp theo được vận chuyển tới Romania. Bốn bộ còn lại không thể truy được dấu vết, các phóng viên nghi ngờ có thể chúng đã được thả xuống đại dương.

Cũng theo tờ báo này, chỉ tính riêng từ đầu năm 2023 đến hiện tại, tại Đức, các đối tác của H&M đã xuất khẩu 1 triệu bộ quần áo đến Ghana. Và thương hiệu thời trang này là một trong năm thương hiệu quần áo cũ phổ biến nhất ở quốc gia này.

Theo đó, hầu hết quần áo trong tình trạng quá tệ, không thể tái chế được vận chuyển đến châu Phi. Do đó lượng lớn quần áo được đốt hoặc chôn lấp ở châu lục này. Điều này đã trái ngược hoàn toàn với cam kết tái chế quần áo cũ của hàng thời trang H&M.

Ngoài bê bối rác thải thời trang, việc H&M vận chuyển quần áo cũ đi khắp thế giới cũng gây ra ô nhiễm môi trường. Đơn cử như chỉ với 10 bộ quần áo, nhưng hãng thời trang này đã mất 60.000km đi bằng xe tải và tàu biền. Con số này tương đương với 1,5 vòng Trái Đất, gây tiêu tốn nguyên liệu và thải khí độc hại ra môi trường.

Sau khi những thông tin mà tờ báo Aftonbladet đưa ra công khai, Trưởng Chuỗi cung ứng ngược của H&M đã thừa nhận hãng này gặp khó khăn trong việc thu gom, tái chế quần áo và các mặt hàng dệt may dù đã cố gắng tránh việc thải quần áo ra môi trường. Vị này cũng cam kết H&M sẽ làm việc với các nhà lập pháp để siết chặt các quy định liên quan đến sản xuất và tái chế mặt hàng dệt may.

Tiktoker chỉ trích H&M vì cáo buộc ‘tẩy chay’ trong dòng quần áo mới: Hoàn toàn lợi dụng người tiêu dùng!

Để bảo vệ môi trường, Giám đốc phát triển bền vững Pascal Brun của hãng thời trang H&M từng cho biết họ cực kỳ nghiêm túc trong việc tái chế nguyên liệu, sản phẩm may mặc. Mục tiêu của hãng là chỉ dùng Polyester tái chế vào cuối thập kỷ này.

Quỹ H&M cũng cho biết để mở rộng quy mô tái chế lên 3.000 khối quần áo/ngày, họ đã đầu tư cho các công nghệ tái chế Polyester như với HKRITA tại Hong Kong với số tiền 12 triệu USD.

Tuy nhiên CEO Edwin Keh của HKRITA (Viện Nghiên cứu Dệt may Hồng Kông) phải thừa nhận nói thì dễ hơn làm và với công nghệ cũng như quy mô của ngành tái chế hiện nay thì còn cần một chặng đường rất dài để có thể giảm dù một chút chất thải nhà kính do ngành thời trang nhanh đang gây ra.

Theo ông Keh, do công nghệ còn thấp, tốn quá nhiều chi phí đầu tư và không có lợi nhuận nên hiện mới chỉ có 1% sản phẩm của ngành thời trang nhanh được tái chế. Sản lượng tái chế cho ngành thời trang nhanh hiện nay nếu muốn bảo vệ môi trường thì sẽ phải lên đến hàng nghìn tấn mỗi ngày trước tốc độ sản xuất và thay mới sản phẩm của ngành.

Tại Việt Nam, chương trình Thu gom quần áo cũ cũng được thời trang H&M khởi xướng

Theo một tờ báo thì phần lớn nguyên liệu tái chế hiện nay không phải từ quần áo cũ như nhiều hãng tuyên bố mà là đồ thừa của các nhà máy may mặc.

Đại diện tổ chức OR Foundation - Giám đốc Liz Ricketts cho biết các công ty thời trang nhanh như H&M, Zara đã lừa người tiêu dùng thành công với lý do chưa có đủ công nghệ để tái chế đã khiến lượng rác thải quần áo tràn ngập môi trường.

Liz Ricketts nói: “Đó không phải là vấn đề chính gây ô nhiễm môi trường trong ngành thời trang nhanh. Câu chuyện ở đây là các công ty sẽ phải ngừng sản xuất quá đà và kìm hãm đà tăng trưởng này lại, khi họ sản xuất quá nhanh, quá nhiều để rồi người tiêu dùng chỉ mặc vài lần rồi vứt đi”.

Thời trang nhanh trỗi dậy nhờ sợi Polyester

Từ thập niên 1990, ngành thời trang nhanh (Fast Fashion) thực sự bùng nổ, trước đó người tiêu dùng không vứt quá nhiều quần áo ra ngoài môi trường. Tuy nhiên mọi chuyện đã thay đổi kể từ khi sợi Polyester được tổng hợp từ dầu mỏ ra đời với giá rẻ bằng một nửa so với sợi Cotton. Trong khi đó, chất liệu Polyester hầu như không thể tái chế và chỉ 1% những bộ quần áo cũ của H&M là biến thành tấm giẻ lau, khăn lau tồn tại trong thời gian ngắn trước khi bị vứt ra ngoài bãi rác. 99% còn lại nếu không bị bán thành đồ cũ thì cũng bị cho vào lò đốt.

Giám đốc Maxine Bedat của Viện New Standard cho biết thông thường Polyester sẽ mất hàng thập kỷ mới có thể phân hủy hết ngoài môi trường. Phần lớn trang phục ngày nay về lý thuyết là làm bằng nhựa plastic và chính điều này khiến quần áo thải ra môi trường không những chỉ nhiều hơn mà còn ô nhiễm hơn nhiều so với các trang phục bằng sợi truyền thống.

Năm 2000, sợi Polyester đã chính thức vượt qua Cotton để trở thành nguyên liệu may mặc phổ biến nhất trên thế giới. Tình cờ là cũng trong năm đó, thời trang H&M mở cửa hàng đầu tiên tại Mỹ.

Theo nghiên cứu của Tổ chức Ellen MacArthur Foundation, 95 bao bì nhựa, 70% đồ hộp được tái chế sử dụng thành công thì chưa đến 1% số quần áo cũ hiện nay trên thế giới được tái chế thành đồ mới. Tỷ lệ này là quá thấp so với hơn 100 tỷ sản phẩm được các hãng thời trang nhanh tạo ra mỗi năm, đủ cho mỗi người trên trái đất có 14 bộ trang phục, cao gấp đôi so với tổng lượng quần áo sản xuất năm 2000. Tuy vậy, bình quân mỗi khách hàng lại mặc chỉ có 7 lần những sản phẩm này trước khi thải ra môi trường.

Hiện nay rất nhiều người tiêu dùng đang bị các hãng thời trang nhanh như H&M, Zara hay Shein lợi dụng. Họ mua quần áo nhanh và vứt bỏ vội dù biết rằng chúng gây ô nhiễm cực lớn cho môi trường. Những cam kết không thành thật, những lời nói dối trắng trợn hiện đang khiến cộng đồng mạng dậy sóng. Không biết sau sự việc này, H&M sẽ tiếp tục đưa ra động thái gì để khoả lấp sự gian dối của mình.