Bộ Công Thương đề xuất dùng xăng sinh học E10, loại bỏ RON 95 từ năm 2026

Xăng sinh học là gì?

Xăng sinh học (gasohol hay biogasoline) là loại nhiên liệu pha trộn giữa xăng khoáng truyền thống và ethanol - một dạng cồn sinh học được sản xuất từ quá trình lên men các sản phẩm hữu cơ như ngô, lúa mì, mía hay thậm chí từ vỏ cây, bã mía.

Các loại xăng sinh học được phân loại theo tỷ lệ ethanol:

• E5: 5% ethanol + 95% xăng khoáng

• E10: 10% ethanol + 90% xăng khoáng

• Từ E30 – E85: hỗn hợp ethanol cao, chỉ phù hợp cho động cơ chuyên dụng

• E100: ethanol nguyên chất

Ethanol đóng vai trò như phụ gia thay thế chì, giúp tăng chỉ số octane - yếu tố quan trọng để động cơ hoạt động ổn định, mạnh mẽ và hạn chế hiện tượng tự kích nổ. Với chỉ số octane lên tới 109, ethanol thậm chí vượt xa xăng khoáng thông thường.

Lộ trình chuyển đổi xanh

Việc sử dụng xăng sinh học là đề xuất quan trọng trong dự thảo Thông tư của Bộ Công Thương về lộ trình áp dụng nhiên liệu sinh học, hiện đang được lấy ý kiến rộng rãi.

Theo dự thảo, lộ trình được xây dựng như sau:

• Từ 1/1/2026: Xăng E10 được áp dụng bắt buộc trên toàn quốc cho các phương tiện chạy bằng động cơ xăng. Xăng khoáng, kể cả RON 95-V, sẽ không còn lưu hành.

• Từ 1/1/2031: Việt Nam dự kiến nâng cấp lên xăng E15 hoặc loại xăng sinh học khác, căn cứ vào tình hình phát triển phương tiện, kinh tế - xã hội và năng lực sản xuất, nhập khẩu.

Trong giai đoạn trước thời điểm bắt buộc, Bộ Công Thương khuyến khích doanh nghiệp và cá nhân sản xuất, phối trộn và sử dụng nhiên liệu sinh học, kể cả diesel sinh học.

Thực tế, từ 1/8/2025, xăng E10 đã được thí điểm bán tại TP.HCM, Hà Nội và Hải Phòng, bước đầu tạo điều kiện để người tiêu dùng làm quen với loại nhiên liệu mới.

Vì sao nên chuyển sang xăng sinh học?

Động thái này được đánh giá là phù hợp với xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và giảm phát thải khí nhà kính. Ethanol được sản xuất từ nguồn nguyên liệu tái tạo, thân thiện hơn với môi trường so với xăng khoáng.

Bên cạnh đó, việc sử dụng ethanol làm phụ gia nhiên liệu cũng giúp giảm phụ thuộc vào các phụ gia hóa học khác vốn tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm. Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi, Bộ Công Thương sẽ kiến nghị Bộ Tài chính nghiên cứu giảm thuế môi trường đối với xăng sinh học.

Lợi ích và thách thức

• Lợi ích: Giảm khí thải, bảo vệ môi trường, phù hợp với chiến lược năng lượng bền vững. Với chỉ số octane cao, xăng E10 cũng giúp động cơ hoạt động bền bỉ hơn.

• Thách thức: Cần chuẩn bị hạ tầng phân phối, nâng cao nhận thức người tiêu dùng và bảo đảm nguồn cung ethanol ổn định. Ngoài ra, một số loại động cơ cũ có thể chưa tương thích hoàn toàn với nhiên liệu chứa ethanol cao.

Việc đề xuất thay thế hoàn toàn xăng khoáng bằng xăng sinh học từ năm 2026 không chỉ mang tính kỹ thuật, mà còn thể hiện quyết tâm chính trị trong cam kết của Việt Nam với thế giới về giảm phát thải và bảo vệ môi trường.

Người tiêu dùng sẽ sớm quen với việc “đổ xăng sinh học” thay vì “xăng khoáng”, đồng thời góp phần nhỏ nhưng ý nghĩa trong hành trình chuyển đổi năng lượng xanh quốc gia.