Luật mới 'điểm mặt chỉ tên', người nổi tiếng cần lưu ý gì để quảng cáo đúng luật?

Hoàn thiện khung pháp lý để không chỉ ‘xin lỗi’ là xong

Liên tiếp các lùm xùm liên quan đến hoạt động quảng cáo của người nổi tiếng cho thấy, nếu không có biện pháp quyết liệt, tình trạng quảng cáo sai sự thật, quảng cáo hàng giả rồi “xin lỗi” ở người nổi tiếng sẽ tiếp tục tái diễn. Đặc biệt trong bối cảnh hình thức tiếp thị sử dụng người có ảnh hưởng ngày càng phổ biến, có tác động lớn đến hành vi người tiêu dùng.

Chỉ trong vài tháng đầu năm 2025, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều vụ vi phạm liên quan đến quảng cáo “lố”, chủ yếu do người nổi tiếng thực hiện. 

Điển hình là vụ việc liên quan đến sản phẩm kẹo rau củ - một loại thực phẩm chức năng được nhiều người nổi tiếng, trong đó có hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên, Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội với lời giới thiệu “một viên tương đương một đĩa rau”. Cả ba sau đó đã gửi lời xin lỗi đến người tiêu dùng. Tuy nhiên, vụ việc chỉ lên đến đỉnh điểm khi sản phẩm kẹo rau củ được xác định là hàng giả. Sau đó, những đối tượng này đã bị khởi tố vì hành vi lừa dối người tiêu dùng.

Tương tự, một loại “sữa trị tiểu đường” cũng gây tranh cãi khi được giới thiệu như “thần dược”, “thay thế thuốc điều trị” trong các video quảng cáo có sự tham gia của một số nghệ sĩ gạo cội. Dù thực chất chỉ là thực phẩm bổ sung, cách thể hiện dễ gây hiểu nhầm về công dụng điều trị bệnh, đặc biệt nguy hiểm với nhóm bệnh nhân cần tuân thủ phác đồ y tế.

Ở lĩnh vực mỹ phẩm, "nữ đại gia" Đoàn Di Băng cũng bị réo tên vì sản phẩm Hanayuki. Từ kem chống nắng ghi chỉ số SPF 50 nhưng thực tế chỉ đạt SPF 2,4 đến sản phẩm dầu gội chứa thành phần không công bố và dầu xả không đạt chuẩn vi sinh. Ba lô hàng sau đó bị đình chỉ lưu hành vì vi phạm nghiêm trọng.

Nữ Dj Ngân 98 cũng gây tranh cãi khi tiếp thị loạt thực phẩm giảm cân như X1000, X3 (Super Detox X3) và X7 Plus bằng ngôn từ gây chú ý như “an toàn tuyệt đối”, “không cần ăn kiêng”. Trong một video, cô khẳng định: “Giảm cân nhà Ngân khách uống giảm sương sương 5 - 10 ký là chuyện bình thường”. Tuy nhiên, nội dung quảng cáo không nêu rõ thành phần, không cảnh báo đối tượng hạn chế sử dụng và thiếu minh bạch về giấy phép công bố sản phẩm.

Điểm chung của các vụ việc trên là hành vi quảng cáo lợi dụng danh tiếng người nổi tiếng để đánh bóng sản phẩm. Hình thức thể hiện thường mang dáng dấp chia sẻ đời sống cá nhân, trải nghiệm thực tế, khiến người tiêu dùng dễ bị thuyết phục mà thiếu đi sự cảnh giác. Trong khi đó, Luật Quảng cáo năm 2012 vẫn chưa quy định rõ trách nhiệm của người chuyển tải nội dung quảng cáo,  tức các nghệ sĩ, KOL, influencer mà mới chỉ tập trung vào tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, dịch vụ.

Hệ quả là khi xảy ra vi phạm, nhiều người nổi tiếng dễ dàng “thoát trách nhiệm” với lý do không biết rõ về sản phẩm, hoặc chỉ “quảng cáo theo hợp đồng”. Thậm chí, chỉ cần gỡ bài và lên tiếng xin lỗi là mọi việc coi như xong. Đây là một khoảng trống nguy hiểm, bởi hành vi quảng cáo sai lệch không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.

Nhằm siết chặt hoạt động quảng cáo của người nổi tiếng, mới đây, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Với những quy định mới, luật không chỉ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mà còn đặt ra trách nhiệm pháp lý rõ ràng cho những người chuyển tải sản phẩm quảng cáo. 

Người nổi tiếng cần lưu ý gì để quảng cáo đúng luật?

Trao đổi với Tiếp thị & Gia đình, luật sư Phạm Ngọc Hải - Giám đốc điều hành tại AMI Consultant & Lawyer cho biết, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo vừa được Quốc hội thông qua đã điều chỉnh nhiều nội dung liên quan đến hoạt động quảng cáo của người nổi tiếng. 

“Theo luật mới, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo không chỉ bao gồm là những người hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm mà còn là những người khuyến khích, xác nhận chất lượng sản phẩm trên mạng xã hội hoặc trực tiếp quảng cáo bằng việc sử dụng nhằm mục đích tăng độ tin cậy và bán được sản phẩm cho người tiêu dùng. 

Như vậy, quy định trên đã bao phủ khá đầy đủ những hình thức quảng cáo đang tồn tại hiện nay, đặc biệt là việc người nổi tiếng quảng cáo sản phẩm trên mạng”, luật sư nhấn mạnh. 

Đáng chú ý, luật mới cũng đã bổ sung thêm quy định về quyền và nghĩa vụ của người chuyển tại sản phẩm quảng cáo. Theo đó, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo có các quyền được người quảng cáo cung cấp thông tin trung thực, đầy đủ, chính xác về tổ chức, cá nhân, sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được quảng cáo và các tài liệu liên quan đến điều kiện quảng cáo. Có quyền khác theo quy định của pháp luật.

Mặt khác, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo có các nghĩa vụ tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các quy định khác của pháp luật có liên quan về việc cung cấp thông tin liên quan đến tính năng, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ khi thực hiện quảng cáo.

Đồng thời, người này cũng phải thực hiện nghĩa vụ về thuế khi phát sinh doanh thu từ dịch vụ quảng cáo theo quy định của pháp luật về thuế. Ngoài ra,  người chuyển tải sản phẩm quảng cáo phải cung cấp tài liệu liên quan đến nội dung quảng cáo khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu; Chịu trách nhiệm trước pháp luật trong trường hợp nội dung quảng cáo không bảo đảm các yêu cầu theo quy định...

Để đảm bảo an toàn pháp lý khi tham gia hoạt động quảng cáo, luật sư Phạm Ngọc Hải cho biết, người nổi tiếng cần tuân thủ đầy đủ các quy định mới được bổ sung tại Điều 15a của Luật Quảng cáo. Trước hết, họ cần yêu cầu tổ chức, cá nhân hoặc nhãn hàng cung cấp đầy đủ các thông tin, tài liệu và hồ sơ liên quan đến sản phẩm, hàng hóa hoặc dịch vụ được quảng cáo, nhằm có thể cung cấp cho cơ quan chức năng khi được yêu cầu.

Bên cạnh đó, người nổi tiếng cần chủ động tìm hiểu và nắm vững các quy định pháp luật liên quan đến bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng như trách nhiệm trong việc cung cấp thông tin về sản phẩm. Việc xác minh độ tin cậy của đối tác quảng cáo cũng là yếu tố then chốt, có thể thực hiện thông qua việc đối chiếu tài liệu do nhãn hàng cung cấp với các thông tin được đăng tải trên các kênh truyền thông chính thống hoặc trang thông tin điện tử của cơ quan nhà nước.

Ngoài ra, trước khi quyết định quảng bá, họ nên kiểm tra kỹ lưỡng hồ sơ pháp lý của sản phẩm và, nếu có điều kiện, trực tiếp sử dụng hoặc nghiên cứu kỹ sản phẩm, dịch vụ đó. Người nổi tiếng cũng cần thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế đối với thu nhập phát sinh từ hoạt động quảng cáo, đồng thời phải thông báo rõ ràng về nội dung quảng cáo ngay trước và trong quá trình thực hiện, nhằm đảm bảo tính minh bạch và tăng cường trách nhiệm với công chúng.

Luật Quảng cáo sửa đổi 2025 với những quy định mới được kỳ vọng sẽ tạo nên cú hích lớn về sự minh bạch, công bằng và trách nhiệm trong ngành quảng cáo. Xa hơn, nó sẽ trở thành cầu nối hiệu quả giữa văn hóa truyền thống và hiện đại, giữa sáng tạo nội địa và thị trường quốc tế, đúng như vai trò mà Chính phủ kỳ vọng đối với một ngành kinh tế mũi nhọn của kỷ nguyên số.