Cách trồng nấm kim châm tại nhà đơn giản, dễ dàng thực hiện

Nấm kim châm là nấm gì?

Cách trồng nấm kim châm như thế nào và có những lợi ích gì? Trước khi tìm hiểu vấn đề này bạn cần biết nấm kim châm là gì?

Theo đó, nấm kim châm còn được biết đến với các tên gọi là nấm kim chi hay nấm kim. Loại nấm này rất giàu dinh dưỡng và có vị ngọt thanh, mùi thơm nhẹ, rất ngon khi khi kết hợp cùng một số nguyên liệu khác để tạo nên món ăn hấp dẫn. 

Nấm kim châm thường được dùng để nấu lẩu và kết hợp với các món nướng, rất được ưa chuộng tại Việt Nam. Nấm kim châm chứa nhiều chất xơ, chất béo, protein, vitamin B6 và nhiều chất dinh dưỡng khác, góp phần tăng cường sức khỏe cho cơ thể. Các thành phần dinh dưỡng trong nấm kim châm có lợi cho hệ tiêu hóa, giúp duy trì sự khỏe mạnh và tránh các vấn đề như táo bón, trĩ, gan và loét dạ dày.

Những lợi ích của nấm kim châm

Như đã chia sẻ, nấm kim châm đem lại khá nhiều lợi ích. Tiêu biểu như:

• Cung cấp chất dinh dưỡng: Nấm kim châm giàu chất xơ, chất béo, protein và các loại vitamin như vitamin B6, thiamin, riboflavin và niacin. Đây là những thành phần dinh dưỡng quan trọng cho sự phát triển của cơ thể.

• Tăng cường hệ miễn dịch: Nấm kim châm chứa các chất chống oxy hóa và chất chống vi khuẩn tự nhiên, giúp tăng cường hệ miễn dịch và chống lại các tác nhân gây bệnh.

• Hỗ trợ hệ tiêu hóa: Chất xơ trong nấm kim châm giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm nguy cơ táo bón và hỗ trợ quá trình trao đổi chất.

• Giúp kiểm soát cân nặng: Nấm kim châm ít chất béo và calo nên thường có mặt trong các thực đơn giảm cân, giữ dáng.

• Tăng cường sức khỏe tim mạch: Nấm kim châm chứa chất chống khuẩn cùng các chất chống viêm tự nhiên, giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch và huyết áp.

• Hỗ trợ sự phát triển não bộ: Nấm kim châm có chứa choline, một chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển và hoạt động của não bộ, giúp cải thiện trí nhớ và chức năng nhận thức.

• Chống ung thư: Vì nấm kim châm chứa các chất chống oxy hóa và chống khuẩn tự nhiên nên có thể ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư.

Cách trồng nấm kim châm tại nhà

Để biết cách trồng nấm kim châm được thực hiện như thế nào, bạn hãy chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu và thực hiện theo các bước sau:

Cách trồng nấm kim châm từ rễ bỏ đi

Chuẩn bị nguyên liệu 

• Một khóm nấm kim châm còn nguyên rễ và thân (Đây là cây nấm kim châm đã có sẵn để trồng).

• Một túi bã cà phê (hoặc có thể thay thế bằng vỏ đậu xanh, vỏ đậu phộng, mùn cưa, rơm rạ, lõi ngô, bã mía...).

• Nước cất để tưới nấm.

• Thùng nhựa

• Túi nilon. Sử dụng để che phủ cây nấm và tạo môi trường ẩm.

Cách thực hiện

Cách trồng nấm kim châm tại nhà không quá khó, vì nấm kim châm không khác biệt nhiều so với những loại khác được trồng ở Việt Nam, cả về sản xuất phôi giống lẫn quá trình chăm sóc phát triển. Điểm khác biệt chính là nấm kim châm yêu cầu môi trường có nhiệt độ thấp khoảng 13-16°C để phát triển tốt nhất. 

• Bước 1: Đổ bã cà phê vào khay nhựa sao cho lấp đầy khoảng 1/2 khay. Nếu cảm thấy bã cà phê khô, có thể tưới thêm nước nhưng không để nước ứ đọng quá nhiều.

• Bước 2: Cắt gần gốc cụm nấm khoảng 3-4cm và tách thành các cụm nhỏ hơn. Phần trên của thân nấm có thể sử dụng để chế biến món ăn.

• Bước 3: Vùi những gốc nấm dưới lớp bã cà phê. Sau đó, đậy nắp khay hoặc lấy túi nilon buộc kín miệng khay/hộp. Đục vài lỗ nhỏ để giúp CO2 thoát ra ngoài và tránh hư nấm.

• Bước 4: Đặt khay trồng nấm ở nơi có nhiệt độ từ 13-18°C trong phòng tối. Mỗi ngày, tháo nắp khay tưới nước khoảng 2-3 lần/ngày.

Thực hiện theo đúng các bước trồng nấm kim châm như trên, trong vòng 1-2 tuần, nấm sẽ phát triển với thân nấm đạt khoảng 15cm và có thể thu hoạch. 

Cách trồng mới nấm kim châm

Chuẩn bị túi 

Chọn loại túi PE (polyethylene) hoặc PP (polypropylene) có kích thước khoảng 38-40 x 17-20 cm và độ dày từ 0,05-0,06 mm. Đảm bảo túi có độ mỏng phù hợp để tạo môi trường thích hợp cho cây nấm phát triển.

Ngoài túi màng mỏng, bạn cũng có thể sử dụng chai thủy tinh miệng rộng để trồng nấm kim châm. Trong trường hợp này, cần chuẩn bị thêm giấy báo hoặc vải phin để phủ miệng chai trước khi khử trùng (diệt khuẩn).

Xử lý nguyên liệu và phối trộn

Nguyên liệu trồng nấm kim châm khá đa dạng, bao gồm vỏ lạc, mùn cưa, rơm rạ, bã mía, vỏ chuối và nhiều nguyên liệu khác.

Để pha trộn bạn sử dụng 77% mùn cưa, 20% cám gạo, 1% bột thạch cao, 1% đường, 1% super lân. Bổ sung nước để đạt độ ẩm 60-70% và đạt pH 6,5.

Hoặc bạn có thể áp dụng cách pha trộn thứ 2 như sau: Sử dụng 72% rơm rạ cắt nhỏ, 20% cám gạo, 5% bột ngô, 1% đường, 1% super lân, 1% bột thạch cao. Bổ sung nước để đạt độ ẩm 60-70% và đạt pH 6,5.

Lưu ý đặc biệt với mùn cưa, cần ủ trong 3-6 tháng trước khi sử dụng để trồng nấm kim châm. Nếu bạn muốn sử dụng mùn cưa mà không có thời gian ủ hãy phơi nắng và nhào trộn với nước trong vài ngày.

Để đóng gói, sử dụng túi nilon PE hoặc PP có khả năng chịu nhiệt và đặt mùn cưa vào túi. Dùng tay ấn chặt túi và buộc tròn trên miệng túi. Tiếp theo, xuyên một lỗ trên túi để dễ dàng cấy meo giống vào và nhét một miếng bông vào cổ túi. Sau đó, đặt túi vào nồi hấp và hấp ở nhiệt độ 100 độ C trong khoảng 6-8 tiếng. 

Cấy giống

Lựa chọn túi giống để trồng nấm kim châm cần chú ý đến các tiêu chí: Túi giống khỏe mạnh, không quá già hay quá non, không có dấu hiệu của nấm dại hay nấm mốc.

Khi tiến hành cấy giống, bạn cần sử dụng dụng cụ cấy sạch sẽ và vệ sinh. Hãy chuẩn bị một cái kẹp gắp (pank y tế) và vệ sinh kẹp gắp thật kỹ bằng cồn hoặc hơ qua lửa cồn. Tiếp theo, dùng kẹp gắp để cấy cọng meo vào chỗ đã được xuyên ở bước trước, sau đó đóng bông lại.

Ươm tơ

Sau khi cấy giống, đem đi ủ càng nhanh càng tốt để tạo điều kiện cho nấm phát triển. Phòng ươm nuôi nấm cần được vệ sinh sạch sẽ, thoáng mát và đã được khử trùng để đảm bảo môi trường phù hợp cho sự phát triển của nấm.

Nhiệt độ trong phòng ươm nên được duy trì trong khoảng 22 - 26 độ C và độ ẩm không khí từ 80 - 85%. Không cần cung cấp ánh sáng cho bịch nuôi, hãy để chúng trong môi trường tối. Đồng thời, không tưới nước vào bịch trong thời gian này để tránh gây ảnh hưởng đến quá trình phát triển của nấm.

Hạn chế tác động trực tiếp lên bịch, để tránh làm dập tơ và gây hại cho bịch nấm. Nếu phát hiện nấm bị nhiễm bệnh như mốc cam, xanh, đen... cần loại bỏ ngay và đưa ra khỏi khu vực nuôi để ngăn chặn sự lây lan và tác động xấu đến các bịch nấm khác. Thời gian ươm bịch thường kéo dài từ 30 - 45 ngày cho đến khi tơ kéo trắng hết bịch.

Trồng nấm

Cách trồng nấm kim châm chuẩn là sử dụng nước tưới đã được lọc qua, để đảm bảo độ sạch và không gây ô nhiễm cho bịch nấm. Khi sắp thu hoạch, rút bông và mở miệng túi, sau đó xếp các bịch nấm sát lại nhau lên kệ. Đặt bịch nấm thẳng đứng trên mặt kệ sao cho miệng bịch hướng lên trên. Khoảng cách giữa các ô kệ nên từ 45 - 50 cm, tùy thuộc vào kích thước của bịch nấm.

Sau khoảng 15 - 20 ngày, các quả thể nấm sẽ phát triển li ti. Lúc này, cần tưới nước phun sương đều đặn 2 - 3 lần mỗi ngày, nhưng không tưới trực tiếp lên bịch nấm. Hãy tưới nước xung quanh và trên nền nhà để đảm bảo độ ẩm cho môi trường nuôi nấm.

Cách chăm sóc và thu hoạch nấm kim châm 

• Tưới phun sương đều đặn: Tưới phun sương hai lần mỗi ngày, trong vòng 10-14 ngày. Điều này giúp cung cấp đủ độ ẩm cho nấm phát triển.

• Thu hoạch đợt nấm đầu tiên: Khi nấm đạt chiều dài khoảng 15cm, đó là lúc có thể thu hoạch đợt nấm đầu tiên. Cắt nấm gần gốc và sử dụng cho các món ăn.

• Tiếp tục ủ nấm: Sau khi thu hoạch đợt nấm đầu tiên, tiếp tục ủ nấm với nhiệt độ từ 13-17 độ. Tưới phun sương và chăm sóc nấm như quy trình cũ để đảm bảo sự phát triển cho cây.

• Thu hoạch đợt nấm tiếp theo: Trong 3-4 ngày tiếp theo, nấm sẽ mọc dài thêm và sẵn sàng để thu hoạch đợt nấm tiếp theo. Hãy thu hoạch cây nấm khi đạt kích thước và chất lượng mong muốn.

• Chăm sóc đúng cách: Hãy chăm sóc nấm đúng cách, không vội vàng. Đảm bảo cung cấp đủ nước, độ ẩm và điều kiện môi trường phù hợp để nấm phát triển tốt.

Nấm kim châm chế biến những món ăn nào ngon

Nấm kim châm có hương vị độc đáo và chất dinh dưỡng cao nên có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon và đa dạng. Dưới đây là một số món ăn phổ biến được làm từ nấm kim châm:

• Nấm kim châm xào tỏi: Nấm được xào nhanh với tỏi và gia vị như muối, đường và nước mắm. Món này có vị thơm ngon, giòn mềm và rất dễ chế biến.

• Nấm kim châm hấp: Nấm được hấp nhẹ để giữ lại độ giòn và vị ngọt tự nhiên. Bạn cũng có thể hấp nấm kim châm kèm với gia vị như tỏi, ớt, nước tương và rau thơm.

• Nấm kim châm chiên giòn: Nấm chiên giòn sẽ có vỏ ngoài giòn rụm và thường được ăn kèm với sốt mayonnaise hoặc nước mắm chua ngọt.

• Nấm kim châm nấu lẩu: Nấm kim châm là nguyên liệu tuyệt vời để sử dụng trong các món lẩu. Với hương vị độc đáo, nấm kim châm sẽ góp phần tạo thêm sự phong phú và đa dạng cho lẩu.

Ngoài ra, nấm kim châm còn có thể sử dụng trong các món salad, nấu canh và nhiều món ăn khác tùy theo sở thích của bạn.

Qua mẹo vặt gia đình về cách trồng nấm kim châm vừa được chia sẻ ở trên, hy vọng bạn có thể tự tay thực hiện ngay tại nhà và sử dụng để chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn cho gia đình.