‘Bóc phốt’ trên không gian mạng, làm gì để bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp và người tiêu dùng

Để không gian mạng được thông suốt, lành mạnh, thật sự là nơi để chia sẻ tri thức, giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, bên cạnh việc quản lý của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trách nhiệm của các tổ chức doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng thì bản thân mỗi công dân khi thực hiện các hành vi trên không gian mạng cần tôn trọng, tuân thủ pháp luật, thực hiện hành vi, ứng xử phù hợp với các giá trị đạo đức, văn hóa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Chia sẻ về câu chuyện từng là nạn nhân của không gian mạng, bác sĩ Trần Nguyên Giáp cho biết, năm 2024, Phòng khám chuyên khoa Thẩm mỹ Dr. Nguyên Giáp bị các các hội nhóm tấn công trên mạng xã hội và gánh “bản án” do các thánh bàn phím phán. Cụ thể, trong quá trình phẫu thuật cho chị Ph và chị H cách đây hơn một năm, bác sĩ Giáp  đã tư vấn đưa bệnh nhân sang Bệnh viện chuyên khoa thẩm mỹ để tiến hành phẫu thuật.

Theo giải thích của bác sĩ, phòng khám không thực hiện các ca đại phẫu mà chỉ được cấp phép phẫu thuật làm đẹp vùng mặt; với những trường hợp đòi hỏi trang thiết bị và điều kiện chuyên môn cao hơn, việc chuyển sang bệnh viện là giải pháp đảm bảo an toàn, đúng chuẩn y khoa và đúng theo quy định của ngành Y tế.

Có thể thấy rằng, đặc thù  ngành thẩm mỹ là lĩnh vực kinh doanh nơi kết quả không chỉ phụ thuộc vào tay nghề bác sĩ mà còn vào cơ địa, chế độ chăm sóc hậu phẫu và cả gu thẩm mỹ cá nhân. Một ca phẫu thuật có thể được thực hiện đúng quy trình y khoa, an toàn tuyệt đối, nhưng vẫn khó làm hài lòng tất cả khách hàng.

Trong không ít trường hợp, thay vì đối thoại trực tiếp với cơ sở thẩm mỹ để tìm giải pháp, một số khách hàng chọn cách chia sẻ trải nghiệm tiêu cực lên mạng xã hội, hội nhóm hoặc các trang website không chính thống. Những câu chuyện một chiều này nhanh chóng lan rộng, kèm theo hàng loạt bình luận mang tính quy kết.

Điều đáng lo ngại là các bài viết kiểu “bóc phốt” thường không kèm bằng chứng khoa học, cũng không có đánh giá của hội đồng chuyên môn. Tuy nhiên, chúng lại dễ dàng trở thành “bản án mạng”, làm tổn hại nặng nề đến danh tiếng của bác sĩ và cơ sở thẩm mỹ.

Trong khí đó theo luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023, việc kết luận một trường hợp có phải là biến chứng y khoa hay không chỉ thuộc thẩm quyền của Hội đồng chuyên môn hoặc cơ quan giám định y khoa. Do đó, mọi phát ngôn hay bài viết trên mạng xã hội tự ý quy kết “biến chứng”, “sai phạm” khi chưa có kết luận chính thức đều là hành vi trái luật, vi phạm theo quy định tại Điều 8 Luật An toàn thông tin mạng năm 2015 và Điều 9 Luật An ninh mạng năm 2018.

Hoặc trường hợp gần đây, Tập đoàn Vingroup đã nhiều lần khởi kiện các cá nhân, tổ chức đưa thông tin sai sự thật, xuyên tạc hình ảnh doanh nghiệp. Động thái này cho thấy những đơn vị uy tín đã chọn đấu tranh bằng pháp lý, thay vì để mặc thông tin tiêu cực lan truyền.

Việc Vingroup kiên quyết khởi kiện không chỉ nhằm bảo vệ thương hiệu, mà còn tạo tiền lệ tích cực, góp phần nâng cao ý thức cộng đồng về trách nhiệm khi đăng tải, chia sẻ thông tin. Trong bối cảnh tin giả và thông tin thiếu kiểm chứng xuất hiện tràn lan, sự nghiêm minh của pháp luật chính là “lá chắn” bảo vệ cả doanh nghiệp, cơ sở y tế và người tiêu dùng.

Giới chuyên môn nhận định, một ngành nghề gắn liền với tính mạng, nhan sắc và niềm tin của con người như thẩm mỹ rất cần được bảo vệ trước những thông tin một chiều. Khi uy tín bị tổn hại, bác sĩ mất đi danh dự, cơ sở thẩm mỹ mất khách hàng, còn xã hội thì thêm hoài nghi vào ngành.

Các chuyên gia truyền thông đề xuất ba giải pháp sau: Cơ quan chức năng cần giám sát và xử lý kịp thời các thông tin sai lệch trên không gian mạng. Thứ hai, khách hàng nên lựa chọn kênh phản hồi chính thống, trao đổi trực tiếp với cơ sở khi có khúc mắc, thay vì đưa vụ việc lên mạng. Thứ ba, người dùng mạng xã hội cần tỉnh táo, phân biệt giữa phản ánh chính đáng và hành vi bôi nhọ, giật tít câu view.

Ngành thẩm mỹ không phải lúc nào cũng hoàn hảo. Vẫn có những trường hợp biến chứng hoặc kết quả chưa đạt kỳ vọng. Tuy nhiên, những vấn đề này cần được đánh giá trong khuôn khổ chuyên môn, có sự tham gia của hội đồng y khoa, thay vì bị quy kết bởi “tòa án mạng”.

Ở chiều ngược lại, các cơ sở thẩm mỹ cũng cần minh bạch hơn: giải thích rõ ràng cho khách hàng về quy trình, rủi ro và kết quả có thể đạt được. Sự minh bạch là nền tảng quan trọng để giảm thiểu hiểu lầm và tranh chấp.