Cần dạy trẻ điều gì trong thời đại công nghệ?

Chị N.T.L (TP.HCM) chia sẻ: “Tôi nghĩ con còn nhỏ, chắc chỉ xem vài video trên mạng. Nhưng không ngờ con đã tham gia vào những hội nhóm không phù hợp, khiến người lạ đe dọa và quấy rối gia đình. Lúc đó, tôi vừa sợ vừa hối hận vì đã không kiểm soát việc sử dụng điện thoại của con”.

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy – Chuyên gia Xã hội học – chia sẻ: “Nhiều bạn trẻ không biết rằng Facebook lưu trữ mọi thông tin về chúng ta. Chỉ cần muốn tìm hiểu, người khác có thể dễ dàng biết chúng ta là ai, sống ở đâu, học trường nào, cha mẹ làm gì…

Đây là mối nguy hiểm mà trẻ thường không nhận thức được. Các nhóm cộng đồng xấu có thể lôi kéo, rủ rê trẻ tham gia những hành vi thiếu văn minh mà trẻ không đủ khả năng phân biệt đúng sai. Vì vậy, cần trang bị cho trẻ kỹ năng sử dụng  mạng xã hội càng sớm càng tốt. Nhiều trường đã thực hiện điều này và tôi hoàn toàn ủng hộ. Bản thân cha mẹ cũng nên chủ động hướng dẫn con”.

Thạc sĩ Lê Kim Ngân – Trường Cao đẳng An ninh mạng iSPACE – chia sẻ: “Phụ huynh nên chủ động thiết lập quyền riêng tư trên các nền tảng mạng xã hội mà trẻ sử dụng, như Facebook hay TikTok. Các cài đặt này cho phép cha mẹ kiểm soát việc con chia sẻ thông tin cá nhân hoặc danh sách bạn bè. Cần đặt mức bảo mật cao nhất để tránh lộ thông tin nhạy cảm. Đồng thời, gia đình nên dạy trẻ không công khai thói quen sinh hoạt hay thông tin cá nhân và giới hạn người có thể xem bài đăng của trẻ, giúp trẻ tránh tương tác hoặc nhắn tin với tài khoản lạ”.

Chị L.T.K (TP.HCM) chia sẻ: “Mình thấy con thường xuyên sử dụng AI để làm bài tập mà không cần suy nghĩ nhiều. Điều này làm mình sợ con sẽ mất khả năng tư duy và lười suy nghĩ. Công nghệ mang lại nhiều lợi ích, nhưng nếu không kiểm soát, trẻ rất dễ bị phụ thuộc”.

Chị N.H.K.M (TP.HCM) chia sẻ: “Gần đây con tôi trở nên ít nói, tôi nghĩ là do con bận học. Nhưng khi tình cờ đọc được lịch sử trò chuyện giữa con và Chat GPT thì tôi rất bàng hoàng khi thấy con tâm sự rất nhiều với AI mà chưa từng chia sẻ với gia đình. Tôi vừa chạnh lòng vừa lo sợ con sẽ dần khép kín và mất kết nối với thế giới bên ngoài”.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Ngọc Giàu – Chuyên gia Tâm lý – chia sẻ: “Nguyên nhân trẻ tin tưởng AI hơn bố mẹ có thể bắt nguồn từ việc kết nối giữa cha mẹ và con cái bị rạn nứt. Trong một gia đình có sự gắn kết tốt, hiện tượng này hầu như không xảy ra. Vì vậy, cha mẹ cần tái thiết lập mối liên kết bằng cách trò chuyện với con về việc con dùng AI như thế nào, AI đã giúp gì cho con và con mong muốn bố mẹ trò chuyện với con ra sao? Phụ huynh không nên nói “AI chỉ là công cụ, không phải con người”, vì câu nói này vô tình làm khoảng cách giữa cha mẹ và con cái càng xa hơn. Khi trẻ chưa lệ thuộc AI, ta có thể dạy rằng AI chỉ là phương tiện. Nhưng nếu trẻ đã xem AI như một người bạn, việc bác bỏ như vậy chẳng khác nào chê bai bạn của con. Do đó, phụ huynh cần thật bình tĩnh, khéo léo và cân nhắc để xử lý, nhằm tái kết nối với con một cách hiệu quả”.

Trong thời đại công nghệ, việc nuôi dạy con cái không chỉ dừng lại ở việc định hướng hành vi mà còn đòi hỏi sự thấu hiểu, đồng hành và thích nghi của cha mẹ. Trẻ em cần được trang bị kỹ năng sử dụng công nghệ một cách thông minh, an toàn. Nhưng trên hết, các em vẫn cần sự kết nối, quan tâm và lắng nghe từ gia đình.