Làm nhiều, tiết kiệm nhưng vẫn chẳng dư đồng nào? Nguyên nhân nằm ở 7 sai lầm tài chính phổ biến này

Tiêu xài buông thả, sống theo cảm hứng

Mua sắm, ăn uống, du lịch là niềm vui chính đáng, nhưng khi biến nó thành lối sống phung phí thì rất khó tích lũy. Nhiều bạn trẻ, đặc biệt thuộc thế hệ Millennial và Gen Z, dễ bị cuốn theo các trào lưu hưởng thụ, thích “chiều bản thân” bằng đồ hiệu, chuyến đi xa, hay những lần mua sắm bất chợt trong các dịp sale.

Cảm giác thoải mái chỉ kéo dài trong chốc lát, nhưng hậu quả tài chính lại hiện hữu lâu dài. Thói quen “làm một tiêu mười” khiến tài khoản luôn cạn kiệt, còn kế hoạch tiết kiệm thì mãi nằm trên giấy. Hãy tỉnh táo, chỉ mua khi thực sự cần, và đừng để những con số giảm giá ảo đánh lừa.

Không xây dựng quỹ dự phòng

Cuộc sống đầy bất ngờ, từ tai nạn, thất nghiệp cho đến những rủi ro nhỏ nhặt như mất đồ. Nếu không có quỹ dự phòng, bạn sẽ phải rút tiền tiết kiệm hoặc vay mượn để xoay xở, dẫn tới vòng xoáy nợ nần.

Các chuyên gia khuyên nên trích lập quỹ khẩn cấp bằng 3 – 6 tháng chi phí sinh hoạt. Khoản này nên gửi ở một tài khoản tiết kiệm ngắn hạn, tách biệt hoàn toàn với khoản tiết kiệm dài hạn để tránh tiêu nhầm.

Quá lệ thuộc vào thẻ tín dụng

Thẻ tín dụng mang lại nhiều tiện ích, nhưng khi sở hữu quá nhiều thẻ hoặc chi tiêu vượt khả năng, bạn sẽ dễ rơi vào cảnh “nợ chồng nợ”. Đừng quên, mỗi lần quẹt thẻ là một lần vay, và mức lãi suất khi trả chậm rất cao.

Nguyên tắc an toàn: chỉ dùng khoảng 30% hạn mức, không rút tiền mặt từ thẻ, thanh toán đúng hạn, hạn chế mở nhiều thẻ để tránh phí thường niên và nguy cơ mất kiểm soát chi tiêu.

Chỉ dựa vào một nguồn thu nhập

Thu nhập ổn định từ công việc chính giúp duy trì cuộc sống, nhưng khó tạo ra dư địa để tích lũy. Nếu chỉ dựa vào một nguồn thu, bạn sẽ khó cải thiện mức tiết kiệm.

Hãy tìm cách tăng thu nhập: làm thêm công việc tay trái, kinh doanh nhỏ, đầu tư chứng khoán, bất động sản hay phát triển kỹ năng chuyên môn để thăng tiến và tăng lương. Quan trọng là không chạy theo phong trào, hãy đầu tư dựa trên hiểu biết thật sự để giảm rủi ro.

Giữ tiền “đóng băng” thay vì để tiền sinh lời

Cất tiền trong tài khoản mà không cho nó vận động chẳng khác nào để tài sản dần mất giá vì lạm phát. Giữ tiền quá chắc tay sẽ khiến công sức tiết kiệm trở nên vô nghĩa.

Cách khôn ngoan là để tiền “làm việc” cho bạn: gửi tiết kiệm ngân hàng để hưởng lãi, hoặc tìm kênh đầu tư phù hợp với khả năng. Tiền không chỉ được bảo toàn mà còn có thể sinh thêm lợi nhuận.

Gộp tiết kiệm chung với chi tiêu

Một sai lầm lớn là để tất cả các khoản chi và tiết kiệm chung một tài khoản. Khi đó, bạn rất khó theo dõi dòng tiền và dễ “tiêu lấn” vào khoản đáng ra phải tích lũy.

Giải pháp là tách bạch ngay từ đầu. Hiện nay hầu hết ứng dụng ngân hàng đều hỗ trợ tạo nhiều tài khoản phụ hoặc các “hũ” tiết kiệm riêng biệt. Bạn có thể cài đặt chế độ tự động chuyển tiền vào tài khoản tiết kiệm hàng tháng để tạo thói quen kỷ luật.

Không có kế hoạch dài hạn

Nhiều người chỉ tiết kiệm theo cảm hứng, không xác định rõ mục tiêu và thời gian. Thiếu kế hoạch, việc tiết kiệm sẽ dễ bị gián đoạn và khó đạt kết quả.

Hãy đặt mục tiêu cụ thể: sau 6 tháng tích lũy được bao nhiêu, sau 5 năm có thể mua nhà hay xe, mỗi năm tăng tỷ lệ tiết kiệm lên bao nhiêu phần trăm để chống trượt giá. Việc lập kế hoạch càng chi tiết, bạn càng dễ theo dõi và điều chỉnh. Các ứng dụng quản lý tài chính hiện nay cũng giúp phân tích và nhắc nhở rất hiệu quả.

Tiết kiệm không chỉ là chuyện “để dành được bao nhiêu”, mà còn phụ thuộc vào cách quản lý tiền bạc mỗi ngày. Tránh xa 7 sai lầm trên, bạn sẽ thấy hành trình tích lũy trở nên rõ ràng và hiệu quả hơn. Tiền không tự nhiên sinh ra, nhưng với kế hoạch đúng đắn, nó hoàn toàn có thể sinh sôi và đồng hành cùng bạn trên con đường chinh phục tương lai.