Tìm hiểu những câu chuyện lịch sử nằm dưới đáy biển Baltic
Biển Baltic - vùng biển thuộc Đại Tây Dương, là một nhánh của đại dương này ở phần phía bắc kéo dài từ vĩ độ của miền nam Đan Mạch đến gần vòng Bắc Cực và chia cắt bán đảo Scandinavia với phần còn lại của lục địa Châu Âu. Đây là vùng biển được coi là vùng nước lợ mở rộng lớn nhất trên thế giới và cũng là nơi chứa đựng nhiều bí ẩn của lịch sử.
Bài viết này thuộc series Du lịch
- Nhặn Sồng, lễ hội truyền thống lâu đời nhất của mảnh đất sương mờ
- Đỉnh Bình Hương Quảng Ninh, vẻ đẹp hoang sơ mê mẩn lòng người
- Cùng khám phá Chủng viện Minh Hòa, nét bình yên giữa lòng Đà Lạt
Đôi nét về biển Baltic
Biển Baltic là vùng biển rìa lục địa được bao bọc bởi bán đảo Scandinavia, khu vực Trung Âu, Đông Âu và quần đảo Đan Mạch. Biển Baltic nối liền với biển Trắng bởi kênh đào Biển Trắng và với Biển Bắc bởi kênh đào Kiel.
Vùng biển này có diện tích khoảng 149.000 dặm vuông, với độ sâu trung bình tương đối thấp là 55m, mặc dù điểm sâu nhất có thể đạt tới hơn 457m. Tuy không lớn như vùng Địa Trung Hải hoặc có nhiều dầu mỏ như Biển Bắc, nhưng biển Baltic đã từng là một trung tâm giao thương kéo dài trong nhiều thế kỷ.
Giá trị chiến lược và thương mại đã làm cho vùng biển này trở thành một tuyến đường thủy quan trọng từ thời La Mã, qua thời trung cổ và cho đến tận ngày nay. Điều này cũng đồng nghĩa với việc có rất nhiều câu chuyện lịch sử đã xảy ra trên vùng biển băng giá khắc nghiệt này.
Những câu chuyện lịch sử dưới đáy biển Baltic
1. Con tàu SS Karlsruhe
Đây là một con tàu chở hàng tham gia Chiến dịch Hannibal (một sứ mệnh sơ tán trong trận chiến Dunkirk), do Đô đốc Karl Doenitz chỉ huy. Trong chiến dịch Hannibal tháng 1/1945, quân Đức đã sử dụng bất kỳ con tàu nào được tìm thấy để chở 350.000 binh sĩ bị thương và khoảng 900.000 người tị nạn.
Tuy nhiên, không phải con tàu nào cũng may mắn sống sót. Trong tháng thứ tư của chiến dịch, con tàu SS Karlsruhe rời vùng Pillau đi Copenhagen, mang theo 1.083 hành khách đã chìm xuống đáy biển Baltic và nằm lại đó mãi mãi.
2. Phà MS Estonia
Năm 1994, chiếc phà chở khách MS Estonia đã bị chìm ngoài khơi đảo Uto, Phần Lan, ở độ sâu khoảng 80m. Thảm họa này xảy ra trên tuyến đường từ Tallinn đến Stockholm, đã khiến 852 người thiệt mạng và đưa Estonia trở thành một trong số những thảm họa thời bình tồi tệ nhất trong lịch sử hàng hải.
3. Con tàu MV Wilhelm Gustloff
Một thương vong nghiêm trọng khác của Chiến dịch Hannibal là vụ chìm tàu MV Wilhelm Gustloff vào tháng 1/1945. Đây được xem là thảm họa hàng hải tồi tệ nhất trong lịch sử. Do hiếm khi được sử dụng nên con tàu này không thể đi nhanh hơn 12 hải lý/giờ để tránh hỏng động cơ.
Tuy nhiên, cũng chính tốc độ chậm chạp này đã tạo điều kiện thuận lợi cho các tàu ngầm của đối thủ phát hiện. Vào lúc 9 giờ 15 phút, tàu Gustloff đã bị 3 ngư lôi bắn trúng, trực tiếp đẩy con tàu xuống đáy biển Baltic chỉ sau 60 phút. Khoảng 9.000 người đã thiệt mạng, đa số là dân thường, cùng ít nhất 1.000 quân nhân và vô số thiết bị quân sự.
Thiệt hại về người của con tàu này được ước tính là nhiều gấp ba lần thảm họa chìm tàu Titanic, tàu Lusitania và tàu USS Arizona cộng lại.
4. Con tàu SS Cap Arcona
Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, một thảm kịch hàng hải nghiêm trọng khác cũng đã xảy ra vào tháng 5/1945, con tàu SS Cap Arcona bị đánh chìm bởi một trận tấn công bất ngờ từ đội quân Anh, khiến con tàu rơi xuống vùng biển Baltic băng giá. Vụ chìm tàu này đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn nạn nhân của trại tập trung Đức.
5. Con tàu Vasa
Con tàu này được đóng vào năm 1627 và sở hữu tỷ lệ rất ấn tượng, dài 69 mét và cao hơn 50 mét, nặng 1.200 tấn và có 10 cánh buồm, 64 khẩu pháo và 120 tấn dằn. Ngày 10/8/1628, tàu Vasa bắt đầu chuyến đi đầu tiên của mình trước sự chứng kiến của người dân Thụy Điển và du khách nước ngoài.
Tuy nhiên, khi mới đi được 1.300m, một cơn gió mạnh đã khiến con tàu này bị lật và khiến nước tràn qua các cổng súng. Chỉ trong vòng vài phút, Vasa đã bị chìm xuống đáy biển Baltic chỉ cách đó 30m. Con tàu này sau khi được trục vớt đã nằm tại cảng Stockholm cho đến năm 1961. Tàu Vasa hiện đang được đặt trong một viện bảo tàng nổi tiếng của Thụy Điển.
6. Vô số tàu và rất nhiều máy bay gặp nạn ở vùng biển Baltic
Không chỉ có những vụ tai nạn hàng hải nghiêm trọng trên, biển Baltic còn là nơi xảy ra rất nhiều vụ đắm tàu và rơi máy bay. Theo chuyên gia hàng hải người Đức Thomas Dehler thì chỉ riêng vùng biển Baltic của Đức đã có khoảng 1.000 con tàu bị đắm, chiếm chưa đến 10% diện tích biển.
Một trong những cụm xác tàu nặng nhất có thể đã được tìm thấy ở Vịnh Gdansk ngoài khơi bờ biển Ba Lan. Từ năm 1941 đến năm 1945, đã có hơn 20 chiếc U-Boat của Đức đã bị đánh chìm ở khu vực này, nhiều chiếc bị phá hủy bởi thủy lôi của Anh.
Ngày 24/2/1943, tàu U-649 đang tham gia một buổi huấn luyện ngoài khơi ở bờ biển Leba thì đâm vào tàu U-232 (một chiếc U-boat khác của Đức). Trong khi chiếc U-232 không bị ảnh hưởng gì sau cuộc đụng độ thì chiếc U-649 lại bị hư hại nghiêm trọng và có tới 35 người trong phi hành đoàn thiệt mạng.
Ngoài ra, còn có rất nhiều máy bay lao xuống vùng biển Baltic, trong đó đa số là máy bay quân sự, điển hình là chiếc Junkers JU88. Chiếc máy bay này được Bảo tàng Lịch sử Quân sự Đức kéo lên từ đáy biển ngoài khơi Đảo Rugen vào tháng 6/2012 và được mô tả là "máy bay chiến đấu linh hoạt nhất của Đức trong Thế chiến thứ hai".
Ngay ở phía Tây của đảo Rugen, người khơi bờ biển Gedser của Đan Mạch, người ra đã tìm thấy xác của một chiếc Boeing B-17G Flying Fortress. Đây là một chiếc máy bay ném bom của Mỹ đang trên đường trở về sau khi làm nhiệm vụ ở Ankum - Đức thì bị tấn công vào ngày 4/8/1944. Phi công của chiếc máy bay này đã cố gắng thoát ra khi máy bay lao xuống biển, nhưng 8 người khác trong phi hành đoàn đã thiệt mạng.
Ngày nay, biển Baltic không chỉ là nơi lưu giữ nhiều câu chuyện lịch sử mà còn là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng, thu hút nhiều du khách ghé thăm nhờ sở hữu một vẻ đẹp thiên nhiên đầy ấn tượng.
