Ai thật sự quyết định mua sắm trong gia đình? Gợi ý chiến lược tiếp cận đúng người, đúng nhu cầu cho doanh nghiệp
Trong bối cảnh thị trường tiêu dùng ngày càng phân mảnh và cá nhân hóa, các doanh nghiệp không thể tiếp cận khách hàng chỉ dựa trên tuổi, giới tính hay thu nhập. Đặc biệt với nhóm khách hàng “gia đình” – nơi nhiều người cùng tham gia vào một quyết định chi tiêu – việc xác định ai là người quyết định mua sắm trở thành một bài toán then chốt.
Nhóm sản phẩm thiết yếu – mẹ là trung tâm lựa chọn mua sắm
Thực phẩm, hàng tiêu dùng nhanh (FMCG)
Trong phần lớn gia đình Việt, người mẹ thường là người mua chính các sản phẩm tiêu dùng hàng ngày như thực phẩm, dầu gội, sữa, nước rửa chén... Vai trò này không chỉ dựa trên truyền thống “tay hòm chìa khóa” mà còn vì họ thường là người nắm rõ nhu cầu sức khỏe, khẩu vị và thói quen tiêu dùng của từng thành viên. Do đó, các chiến dịch marketing hiệu quả trong nhóm sản phẩm này thường sử dụng hình ảnh người mẹ đảm đang, gắn với những thông điệp về chăm sóc gia đình, an toàn, tiết kiệm.
Sản phẩm dành cho trẻ em – người nhỏ tuổi, ảnh hưởng lớn
Mua sắm đồ chơi, quần áo, học cụ, thực phẩm bổ sung
Trẻ em không có quyền quyết định tài chính, nhưng lại là nhân tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến quyết định mua sắm của cha mẹ. Qua tiếp xúc với quảng cáo, bạn bè và mạng xã hội, trẻ em hình thành thị hiếu riêng và biết cách “đề xuất” mong muốn của mình với phụ huynh. Với nhóm sản phẩm này, marketer cần “song hành” hai hướng: vừa chinh phục trẻ em bằng hình ảnh vui nhộn, nhân vật hoạt hình, vừa cung cấp thông tin an toàn – giáo dục – phát triển toàn diện để thuyết phục phụ huynh.

Sản phẩm sức khỏe và làm đẹp – quyền lực chia đều
Mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thiết bị chăm sóc sức khỏe
Ngày nay, cả nam và nữ đều có nhu cầu chăm sóc bản thân, do đó vai trò quyết định trong nhóm sản phẩm này được chia đều. Đặc biệt, với các cặp vợ chồng trẻ, việc cùng nhau lựa chọn các sản phẩm chăm sóc sức khỏe đã trở thành một phần của lối sống “wellness” hiện đại. Nội dung tiếp thị hiệu quả cần định vị sản phẩm như một công cụ đồng hành, tăng chất lượng sống cho cả gia đình – thay vì chỉ hướng đến vẻ ngoài.
Sản phẩm công nghệ – thế hệ trẻ là người hướng dẫn
Smartphone, máy tính bảng, ứng dụng số
Không hiếm trường hợp phụ huynh mua điện thoại theo tư vấn của… con cái. Trong kỷ nguyên số, thế hệ Z chính là người dẫn dắt hành vi công nghệ trong gia đình. Tuy họ không phải người trả tiền, nhưng lại có kiến thức và kinh nghiệm sử dụng vượt trội. Với nhóm sản phẩm công nghệ, chiến lược “influencer trong nhà” cần được áp dụng triệt để, nhắm đến người trẻ như là “tư vấn viên kỹ thuật” trong chính gia đình mình.
Trong bức tranh tiêu dùng hiện đại, “người quyết định” không cố định – mà biến động tùy theo sản phẩm, hoàn cảnh và cấu trúc gia đình. Điều quan trọng không phải là ai trả tiền, mà là ai có tiếng nói và ảnh hưởng đến lựa chọn cuối cùng. Với người tiêu dùng, hiểu rõ vai trò của từng thành viên giúp việc mua sắm trở nên hợp lý và hài hòa hơn. Còn với doanh nghiệp, chỉ khi phân tích đúng “chân dung người ảnh hưởng”, chiến lược tiếp thị mới thực sự hiệu quả.
“Ai thật sự ảnh hưởng đến lựa chọn mua sắm của khách hàng của tôi?”. Khi câu trả lời không còn là một cái tên đơn lẻ, bạn đã đi được một bước dài trên hành trình thấu hiểu hành vi tiêu dùng gia đình – một thị trường đầy tiềm năng nhưng cũng đầy sắc thái.