Làm sao để phòng tránh bệnh cúm mùa cho trẻ trong mùa xuân?

Bệnh cúm mùa là gì?

Cúm mùa là một bệnh nhiễm trùng hô hấp cấp tính do virus cúm gây nên. Bệnh xảy ra hàng năm, thường vào mùa đông xuân hoặc khi chuyển mùa. Tại Việt Nam các virus gây bệnh cúm mùa thường gặp là cúm A/H3N2, A/H1N1 và cúm B.

Bệnh cúm mùa tiến triển thường lành tính, nhưng cũng có thể biến chứng nặng và nguy hiểm hơn ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch và hô hấp, người bị suy giảm miễn dịch, người trên 65 tuổi, trẻ em, đặc biệt ở lứa tuổi < 5 tuổi có thể gây viêm phổi nặng, suy đa phủ tạng dẫn đến tử vong.

Biểu hiện của bệnh cúm mùa

Bệnh cúm mùa có khả năng lây nhiễm rất cao, lây trực tiếp từ người bệnh sang người lành thông qua các giọt bắn nhỏ khi nói chuyện, khi ho, hắt hơi. Trẻ sẽ bị cúm khi tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân cúm mùa hoặc sống tại khu vực có bệnh cúm lưu hành.

Sau khi cơ thể tiếp xúc với virus cúm từ 1- 4 ngày, trẻ sẽ có biểu hiện sốt trên 38 độ C, đau đầu, đau nhức cơ toàn thân, ăn không ngon, mệt mỏi và có một trong số các biểu hiện về hô hấp như đau họng, hắt hơi, ngạt mũi, chảy nước mũi, ho, khó thở.

Các giai đoạn cúm mùa cụ thể như sau:

• Cúm ở thể nhẹ - chưa có biến chứng: Thường có biểu hiện hội chứng cúm đơn thuần.
• Cúm ở thể nặng, có biến chứng: Thường là trường hợp nghi ngờ hoặc xác định kèm theo một trong các biểu hiện như: Tổn thương ở phổi với biểu hiện suy hô hấp khiến trẻ thở nhanh, khó thở... có các biến chứng thứ phát như viêm xoang, viêm phổi do bội nhiễm vi khuẩn, sốc nhiễm khuẩn, suy đa phủ tạng. Ngoài ra, bệnh nhi có các dấu hiệu nặng lên của các bệnh lý mạn tính kèm theo (bệnh phổi, bệnh gan, suy thận, tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh về máu).

Những trẻ nào dễ mắc bệnh cúm mùa nặng?

Trên thực tế cúm lành tính, tuy nhiên nhóm trẻ có nguy cơ cao biến chứng cúm nặng thường là trẻ < 5 tuổi, đặc biệt trẻ < 2 tuổi.

Nhóm trẻ mắc những bệnh mạn tính như: chậm phát triển trí tuệ hoặc vận động, hen phế quản, tim bẩm sinh, suy thận mạn, xơ gan…; trẻ suy dinh dưỡng hoặc béo phì nặng; trẻ suy giảm miễn dịch bẩm sinh… khi mắc cúm sẽ có nguy cơ biến chứng nặng hơn.

Cách phòng bệnh cúm mùa cho trẻ

Do chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cúm nên việc chủ động phòng chống bệnh cúm mùa cho trẻ là biện pháp hiệu quả. Cha mẹ cần thực hiện khuyến cáo của Bộ Y tế như:

• Đảm bảo vệ sinh cá nhân, che miệng khi hắt hơi; thường xuyên rửa tay xà phòng với nước sạch; vệ sinh mũi, họng hàng ngày bằng nước muối.
• Giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất dinh dưỡng để nâng cao thể trạng. Ngoài ra, cha mẹ cần tiêm vaccine cúm mùa cho trẻ từ 6 tháng trở lên.
• Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh; Sử dụng khẩu trang y tế khi cần thiết. Đặc biệt, cha mẹ không nên tự ý mua thuốc và sử dụng thuốc kháng virus, cần phải theo hướng dẫn và có chỉ định của thầy thuốc.
• Khi thấy trẻ có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi... cần cho trẻ đến ngay cơ sở y tế để được khám, xử trí kịp thời.

Cách chăm sóc đúng khi trẻ bị cúm mùa

Khi nghi ngờ nhiễm cúm hoặc đã xác định nhiễm cúm phải được cách ly y tế và thông báo kịp thời cho cán bộ y tế gần nhất. Ngoài việc thực hiện chỉ định của bác sĩ, cha mẹ cần lưu ý những điều sau khi chăm sóc trẻ mắc bệnh.

Theo dõi sát sao tình trạng bệnh của trẻ, hạ sốt, nới rộng quần áo, cho trẻ mặc quần áo thoáng mát. Nếu trẻ sốt cần chườm ấm ở vùng trán, nách, bẹn. Cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ, mỗi 4 - 6h uống nhắc lại 1 lần nếu trẻ có sốt ≥ 38.5 độ C.

Thường xuyên vệ sinh mũi miệng: dùng khăn giấy mềm lau sạch mũi, dãi rồi vứt bỏ ngay sau khi sử dụng. Không nên dùng khăn xô vì sau mỗi lần lau, nếu không thay khăn mới, dùng lại khăn cũ virus vẫn bám lại trên khăn. Hàng ngày, nhỏ dung dịch nước muối sinh lý Natriclorid 9‰ vào mắt, mũi cho trẻ, súc miệng bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng đối với trẻ lớn.

Bên cạnh đó, thường xuyên vệ sinh tay trẻ và người chăm trẻ sạch sẽ bằng xà phòng với nước sạch, tránh tối đa việc đưa tay lên mắt, mũi, miệng.