'Tang lễ thẩm mỹ': Khi sự 'ra đi' hình thành 'ngành công nghiệp xa xỉ'

Khi sự đau buồn được “thiết kế” lại

Trong văn hóa Á Đông, cái chết vốn là đề tài lặng lẽ, né tránh và luôn được bao phủ bởi màu sắc u sầu. Nhưng tại Trung Quốc, một làn sóng doanh nghiệp trẻ đang âm thầm “thiết kế lại” cách chúng ta nhìn về sự mất mát.

Những bình tro được tạo hình như tác phẩm nghệ thuật, kim cương chế tác từ tro cốt, cửa hàng tưởng niệm mang phong cách boutique… Dịch vụ tang lễ thẩm mỹ đang cho thấy cái chết không chỉ là kết thúc, mà còn có thể được nâng niu bằng ngôn ngữ của thẩm mỹ và sự tôn trọng.

Hành trình này bắt đầu từ những câu chuyện rất cá nhân. Với WuTong - Nhà sáng lập Goodbye & Hello Studio, sự ra đời của những sản phẩm tang lễ thẩm mỹ bắt nguồn từ nỗi đau mất đi thú cưng.

Khi không tìm được chiếc bình tro nào đẹp và đủ ý nghĩa, cô - một sinh viên kiến trúc đã tự thiết kế nên phiên bản của riêng mình. Ban đầu là các vật phẩm dành cho thú cưng, sau đó mở rộng dần sang đồ tưởng niệm cho con người.

Không gian của WuTong không giống bất kỳ cửa hàng tang lễ nào. Nó tràn ngập ánh sáng ấm, những màu sắc dịu nhẹ và thiết kế đậm chất nội thất.

Tại đây, người ta có thể tìm thấy những bông loa kèn bằng gốm, những quả cầu pha lê làm từ đất và muối hay bình tro có hình dáng mềm mại.

Mỗi vật phẩm đều được tạo ra với mong muốn hòa vào đời sống hằng ngày một cách tự nhiên, như một kỷ vật lưu giữ ký ức, không phải lời nhắc về nỗi đau buồn.

Phá bỏ cấm kỵ, đưa tang lễ trở lại đời sống

Nhiều thế hệ người Trung Quốc lớn lên với hình dung về cái chết đầy ám ảnh: tang lễ diễn ra tại những nơi cũ kỹ, tối tăm; đồ tang được bán trong những con ngõ heo hút; gia đình có người mất đôi khi bị xem là “ô uế về nghi lễ”. Chính định kiến ấy đã khiến ngành tang lễ trì trệ nhiều thập niên, thiếu đổi mới và gần như không có chỗ cho thẩm mỹ.

Với thế hệ trẻ - những người lớn lên cùng triết lý “lối sống thiết kế”, điều này không còn phù hợp. Họ muốn đám tang phải tôn trọng cá tính của người đã mất, muốn bình tro mang dáng vẻ đẹp đẽ, muốn những kỷ vật tưởng niệm có thể đặt trong nhà mà không khiến không gian trở nên nặng nề.

Gao Guqi - Nhà sáng lập thương hiệu nội thất FNJI cũng đến với ngành này từ trải nghiệm mất người thân. Sau khi bố mẹ qua đời, anh nhận ra đồ tang lễ quá đơn điệu và xa rời cảm xúc. Năm 2023, anh xây dựng Greatroam - thương hiệu tang lễ thẩm mỹ với tư duy tựa thiết kế một cửa hàng thời trang.

"Tang vật" trở thành trang sức và kỷ vật đầy nghệ thuật

Cửa hàng Greatroam của Gao Guqi nằm tại Sanlitun, khu mua sắm sầm uất nhất Bắc Kinh trở thành dấu mốc quan trọng. Ở nơi ngập tràn ánh neon và nhịp sống hiện đại ấy, một cửa hàng tang lễ lại có thể tồn tại như một khoảng lặng nhẹ nhàng.

Không gian 2 tầng với gam màu đất, bình đựng tro tối giản, trang phục mai táng lấy cảm hứng từ Hán phục, thậm chí có cả “bưu điện thiên đường” cho khách viết thư gửi người đã khuất.

Đi xa hơn những bình tro, một số cửa hàng còn cung cấp dịch vụ chế tác kim cương từ tóc hoặc tro của người đã mất. Những bài vị pha lê trong suốt, những lọ tro cốt hình hoa calla lily hay những quả cầu thủy tinh cất giữ kỷ vật… Các món trang sức, trang trí này trở thành kỷ vật mang tính cá nhân sâu sắc, được giới trẻ đặc biệt yêu thích. 

Dân số Trung Quốc đang già hóa nhanh, số ca tử vong tăng liên tục và dự báo đạt đỉnh vào năm 2061. Song song đó, ngành tang lễ đã trở thành thị trường hơn 40 tỷ USD và đang thu hút nhiều “người chơi” từ lĩnh vực thiết kế, bán lẻ và nội thất.

Sau cùng, sự kết hợp giữa tang lễ và retail hiện đại cho thấy một tư duy kinh doanh táo bạo nhưng rất hợp thời. Tất cả đều đang chứng minh rằng, con người theo thời gian, dần chấp nhận giữ ký ức ở một hình thức mới - nơi nhẹ nhàng hơn, tinh tế hơn.