Cần một tư duy mới, cách tiếp cận mới trong quy hoạch, phát triển và vận hành các khu công nghiệp

Diễn đàn phát triển khu công nghiệp Việt Nam 2025 diễn ra vào ngày 29/5 tại Hà Nội. Đây là cơ hội để các cơ quan quản lý, nhà phát triển khu công nghiệp, quỹ đầu tư và chuyên gia công nghệ cùng thảo luận hướng đi mới nhằm thúc đẩy các khu công nghiệp Việt Nam phát triển bền vững, hội nhập quốc tế và thích ứng với các yêu cầu xanh hóa chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang trải qua sự chuyển dịch sâu sắc về chuỗi cung ứng, sản xuất và năng lượng, Việt Nam nổi lên là điểm đến chiến lược của dòng vốn đầu tư quốc tế.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, ông Trương Gia Bảo, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Liên chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam cho biết, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, cùng những biến động về địa chính trị và kinh tế thế giới đang đặt ra những yêu cầu mới cho việc phát triển các khu công nghiệp.

Theo ông Gia Bảo, trong hơn 2 thập kỷ qua, các khu công nghiệp đã trở thành một trong những động lực tăng trưởng kinh tế quan trọng của đất nước. Tính đến nay, cả nước đã có hơn 400 khu công nghiệp được quy hoạch, trong đó hơn 290 khu đã đi vào hoạt động, thu hút hàng trăm tỷ USD vốn đầu tư, tạo công ăn việc làm cho hàng triệu lao động, đóng góp đáng kể vào ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thực tiễn cũng cho thấy rằng, mô hình phát triển khu công nghiệp truyền thống đang đối mặt với một số tồn tại và thách thức như mức độ liên kết vùng và kết nối hạ tầng còn chưa cao; chuyển đổi số và quản trị thông minh chưa được đầu tư đúng mức, các tiêu chuẩn về môi trường, phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn vẫn đang trong quá trình định hình…

“Vì vậy, chúng ta cần một tư duy mới, cách tiếp cận mới trong quy hoạch, phát triển và vận hành các khu công nghiệp không chỉ là nơi sản xuất, mà còn là hệ sinh thái hỗ trợ đổi mới sáng tạo, là hạt nhân kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu, và là không gian phát triển hài hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường”, ông Trương Gia Bảo nhấn mạnh.

Tại Diễn đàn, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) Nguyễn Văn Khôi đánh giá, Việt Nam đang nổi lên là điểm đến chiến lược của dòng vốn đầu tư quốc tế, nhờ vị trí địa lý thuận lợi, kinh tế vĩ mô ổn định và môi trường đầu tư ngày càng được cải thiện.

Nhưng đi kèm với cơ hội là những thách thức mới như yêu cầu cao hơn về phát triển bền vững, tiêu chuẩn ESG (môi trường - xã hội - quản trị), chuyển đổi số, giảm phát thải hay chất lượng lao động. Những điều này đòi hỏi Việt Nam phải tái cấu trúc toàn diện hệ thống khu công nghiệp.

Ông Bruno Jaspaert, Tổng giám đốc Tổ hợp khu công nghiệp Deep C phân tích, để xây dựng khu công nghiệp sinh thái phát triển bền vững, các khu công nghiệp cần đáp ứng các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc, bảo đảm các tiêu chí môi trường và tạo ra lợi nhuận. Tại Khu công nghiệp Deep C, chiến lược phát triển bền vững được triển khai theo 4 yếu tố.

Thứ nhất, khuyến khích và thúc đẩy sử dụng hiệu quả tài nguyên, sản xuất sạch hơn, giảm phát thải khí nhà kính, tiết kiệm nước, tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu chất thải.

Thứ hai, cải thiện môi trường làm việc, ưu tiên sử dụng lao động địa phương, nâng cao nhận thức về phát triển bền vững.

Thứ ba, thúc đẩy hợp tác để đạt được các mục tiêu về môi trường, tăng cường khả năng cạnh tranh và thu hút đầu tư. Cuối cùng, Deep C sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm để đóng góp cho sự phát triển chung trên toàn cầu.

Trong khuôn khổ Diễn đàn còn tổ chức Tọa đàm chiến lược xây dựng khu công nghiệp thông minh - sinh thái - bền vững.

Trong phiên toàn thể, các nội dung trọng tâm được trình bày là định hướng phát triển khu công nghiệp giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn 2045; ứng dụng chuyển đổi số và giải pháp ánh sáng thông minh cho công nghiệp xanh; mô hình cộng sinh công nghiệp - nền tảng cho khu công nghiệp sinh thái.

Cùng với đó là các hội thảo chuyên đề tập trung vào 2 trục chủ đề: Quy hoạch khu công nghiệp thông minh - bối cảnh và hành động thực tiễn; xây dựng khu công nghiệp sinh thái thông qua cộng sinh công nghiệp và giải pháp bền vững.

Điểm nhấn của Diễn đàn là hoạt động triển lãm công nghệ - giải pháp, quy tụ khoảng 20 đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực phát triển hạ tầng khu công nghiệp, năng lượng xanh, tự động hóa, phần mềm quản lý, thiết bị chiếu sáng, xử lý môi trường và vật liệu bền vững. Các doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm - dịch vụ mới, trình diễn công nghệ thực tiễn giúp khu công nghiệp vận hành hiệu quả, giảm thiểu phát thải và nâng cao khả năng cạnh tranh toàn cầu.