Trí tuệ nhân tạo - Trào lưu hay xu hướng tất yếu của giới trẻ hiện đại?

Chỉ vài năm trước, trí tuệ nhân tạo (Al) còn là khái niệm gắn liền với phim khoa học viễn tưởng hay những phòng thí nghiệm công nghệ cao. Thế nhưng hiện nay, từ học sinh, sinh viên đến người đi làm đều đã quen thuộc với việc sử dụng Al trong đời sống hàng ngày. Câu hỏi đặt ra: liệu trí tuệ nhân tạo chỉ đơn thuần là một trào lưu nhất thời, hay thực sự là xu hướng tất yếu gắn liền với giới trẻ hiện đại?

Trí tuệ nhân tạo – Cơn sốt lan rộng trong giới trẻ

Những ứng dụng tích hợp Al như Chat GPT, Claude, Copilot hay các app học tập, chỉnh sửa ảnh, tạo video tự động… đang trở thành công cụ phổ biến trong đời sống người trẻ. Từ học online, viết luận văn, lên nội dung Tiktok, viết CV, làm báo cáo, hay thậm chí xem tử vi – Al đều có mặt khi người dùng cần đến bất kì lúc nào.

Trào lưu sử dụng Al nhanh chóng lan rộng không chỉ vì tính tiện lợi mà còn bởi khả năng cập nhật nhanh, giao diện thân thiện và có thể không cần trả phí hoặc phí rất thấp. Trong thời đại mọi thứ thay đổi nhanh chóng, giới trẻ vốn nhạy bén với công nghệ ngày càng dễ tiếp cận và trở thành nhóm người dùng năng động nhất của Al.

Trí tuệ nhân tạo – Xu hướng tất yếu của giới trẻ hiện đại

Không thể phủ nhận rằng, trí tuệ nhân tạo đang trở thành xu hướng tất yếu trong cách giới trẻ học tập, làm việc và sáng tạo. Những thay đổi này không phải bộc phát mà xuất phát từ nhu cầu thực tế: lượng thông tin khổng lồ, thời gian hạn chế, yêu cầu đa nhiệm cao và áp lực cạnh tranh ngày một lớn.

Trong học tập, Al giúp tổng hợp kiến thức, gợi ý cách trình bày, tra cứu nhanh. Trong công việc, Al hỗ trợ tạo báo cáo, viết email, phân tích dữ liệu, lên ý tưởng nội dung hoặc thiết kế hình ảnh, ở khía cạnh sáng tạo, Al trở thành công cụ biến những ý tưởng chưa hoàn thiện thành sản phẩm hoàn chỉnh chỉ trong vài phút.

Điều đáng chú ý là việc sử dụng Al không còn gói gọn trong nhóm ngành công nghệ hay sáng tạo. Ngay cả sinh viên ngày y, luật, báo chí, sư phạm… cũng bắt đầu tích hợp Al vào quy trình học và làm việc – tất cả đều cho thấy đây không còn là trào lưu ngắn hạn, mà là xu hướng phát triển bền vững, lâu dài.

Mặt trái của một “xu hướng tất yếu”

Tuy vậy, xu hướng tất yếu nào cũng đi kèm với những cảnh báo. Việc quá phụ thuộc vào Al có thể khiến giới giảm khả năng tự nghiên cứu, tư duy phản biện, và kỹ năng giao tiếp thực tế. Nhiều trường hợp sinh viên sao chép nội dung từ Al mà không kiểm chứng, dẫn đến thông tin sai lệch thậm chí vi phạm đạo đức học thuật.

Ở môi trường công sở, một số bạn trẻ chỉ quen “nhập prompt rồi chờ kết quả”, mà chưa phát triển kỹ năng phân tích, đánh giá và phản biện dữ liệu. Sự tiện lợi của công cụ hỗ trợ dần khiến người dùng trở nên ỷ lại, làm việc thiếu chiều sâu và sự chính xác.

Ngoài ra, hiện nay một số bạn trẻ lạm dụng trí tuệ nhân tạo để ghép những hình ảnh rất phản cảm, đăng lên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Tiktok,… gây ra nhiều tranh cãi, có thể dẫn đến vi phạm pháp luật. Nên biết sử dụng đúng mục đích chứ không phải lạm dụng vào mục đích cá nhân không chuẩn mực đạo đức của xã hội.

Bên cạnh đó, việc bảo mật thông tin cá nhân, quyền riêng tư và đạo đức sử dụng Al cũng đang được đặt ra nghiêm túc. “Dùng Al không xấu, nhưng quan trọng là dùng như thế nào. Người trẻ cần học cách ‘làm chủ Al’, chứ không để Al dẫn dắt toàn bộ tư duy và hành vi”.

Hãy coi Al “người bạn thân thiết” – Sự lựa chọn thông minh

Dù là trao lưu hay xu hướng tất yếu, trí tuệ nhân tạo đang trở thành một phần không thể thiếu trong hành trình phát triển của giới trẻ hiện đại. Vấn đề không nằm ở việc nên hay không nên khi sử dụng Al, mà phải biết sử dụng đúng cách, có chọn lọc thông tin và có mục tiêu, không nên quá lạm dụng mà quên mất đi tư duy của bản thân.

Việc bổ sung kỹ năng công nghệ, khả năng đặt câu hỏi, kiểm chứng thông tin và học cách “đối thoại” với Al là cần thiết. Khi biết khai thác công cụ một cách thông minh, người trẻ không chỉ tận dụng được sức mạnh của trí tuệ nhân tạo mà còn nâng cao giá trị của chính mình trong thời đại 4.0.