Đột quỵ do rung nhĩ nguy hiểm thế nào?

Người đàn ông đột quỵ ngay trước mặt bác sĩ

Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM vừa nhận điều trị trường hợp người bệnh H.V.M. (58 tuổi, ngụ tại Tiền Giang). Ông M. phát hiện rung nhĩ cách đây 7 năm, được chỉ định dùng thuốc kháng đông để dự phòng đột quỵ.

Cách đây 1 tuần, ông M. tái khám trễ và ngưng thuốc kháng đông trong 2 ngày. Sáng hôm tái khám ông bất ngờ đột ngột liệt nửa người trái, méo miệng, nói đớ và được chuyển xuống phòng cấp cứu. Bác sĩ chẩn đoán ông bị đột quỵ có thể do thiếu máu não liên quan đến rung nhĩ.

Bệnh nhân được chụp cắt lớp sọ não và mạch máu não, được chuyển lên can thiệp nội mạch cấp cứu, lấy được cục máu đông, thông lại mạch máu. Sau can thiệp, bệnh nhân hồi phục tốt, chỉ còn yếu nhẹ tay trái. Theo các bác sĩ, nếu không cấp cứu kịp thời, bệnh nhân sẽ bị nhồi máu não diện rộng, hư hại gần một nửa não bộ, có thể phù não nặng nguy hiểm tính mạng, nếu sống sót cũng sẽ liệt nửa người và rối loạn lời nói. Sau khi tình trạng bệnh ổn định, bệnh nhân được chỉnh liều kháng đông cho phù hợp để tiếp tục dùng thuốc lâu dài.

Đột quỵ là biến chứng nguy hiểm nhất của rung nhĩ

Rung nhĩ là một rối loạn nhịp nhĩ nhanh và không đều. Đây là một trong những rối loạn nhịp tim phổ biến nhất. Các triệu chứng bao gồm: đánh trống ngực, đôi khi mệt mỏi, giảm khả năng gắng sức, khó thở và thoáng ngất. Khi rung nhĩ, bệnh nhân có nguy cơ cao hình thành huyết khối trong tâm nhĩ, trôi theo dòng tuần hoàn gây đột quỵ.

TS, BS. Bùi Thế Dũng - Trưởng khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của rung nhĩ chính là đột quỵ. Trong điều kiện thuận lợi, máu di chuyển trong mạch máu ở trạng thái lỏng. Tuy nhiên khi xảy ra bất thường, máu bị ứ đọng ở tuần hoàn sẽ vón cục lại, hình thành nên huyết khối. Trong trường hợp rung nhĩ, tần số của nhĩ đập khoảng 300-600 lần/phút, góp phần hình thành nên cục máu đông trong tim.

Người bệnh và bác sĩ rất khó phát hiện ra cục máu đông vì chúng chưa có bất kỳ biểu hiện nào về sức khỏe. Chỉ khi tiến hành siêu âm tim thì bác sĩ mới quan sát được sự hiện diện của cục máu đông nếu chúng có kích thước đủ lớn.

Vì lý do nào đó, cục máu đông không còn ở vị trí cũ mà bong tróc trôi ra bên ngoài hệ tuần hoàn gây tắc mạch máu, đặc biệt là mạch máu não. Khi đó, người bệnh sẽ gặp phải các khiếm khuyết về thần kinh do tế bào não bị thiếu máu nuôi. Đó chính là mối quan hệ nhân - quả giữa rung nhĩ và đột quỵ.

Cách phòng ngừa đột quỵ cho bệnh nhân rung nhĩ

Theo các bác sĩ, không phải người bệnh rung nhĩ nào cũng có nguy cơ đột quỵ. Một trong những biện pháp hữu hiệu nhất hiện nay giúp người bệnh rung nhĩ phòng ngừa tốt nguy cơ đột quỵ là sử dụng các loại thuốc kháng đông. Thuốc chống đông có tác dụng làm loãng máu với mục đích ngăn cản sự hình thành cục máu đông bất thường trong cơ thể. Các bác sĩ sẽ ưu tiên chọn thuốc kháng đông đường uống để thuận tiện trong điều trị cho bệnh nhân rung nhĩ.

ThS, BS. Lương Cao Sơn - Phó Trưởng khoa Nội Tim mạch BV ĐHYD TP.HCM cho hay, hiệu quả điều trị rung nhĩ chỉ đạt được khi người bệnh uống thuốc đầy đủ, đúng liều, tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ và duy trì liên tục mà không được tự ý ngưng thuốc.

Bác sĩ cũng khuyến khích người nhà tích cực đồng hành để giúp đỡ người bệnh rung nhĩ trong việc ghi nhớ uống thuốc. Ngoài ra, người bệnh cũng cần ghi nhớ lịch tái khám đúng hẹn để bác sĩ có thể đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe hiện tại và mức độ đáp ứng với thuốc. Bên cạnh đó, cần xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học, thói quen sinh hoạt lành mạnh.