6 nguyên tắc phòng chống ngộ độc thực phẩm trong dịp Tết Nguyên đán

Theo Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm, Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025, đồng thời sau Tết Nguyên đán là mùa lễ hội kéo dài ở các tỉnh thành diễn ra trên phạm vi cả nước trong vài tháng với nhiều lượt khách tham dự.

Để đáp ứng nhu cầu của thị trường, nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm đã gia tăng việc sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm. Bên cạnh đó, thời tiết phía Bắc thường ẩm ướt, phía Nam thường nắng nóng, đây là những yếu tố thời tiết ảnh hưởng lớn đến việc bảo đảm chất lượng an toàn thực phẩm.

6 nguyên tắc phòng tránh ngộ độc thực phẩm trong dịp Tết

Nguyên tắc 1: Chọn lựa thực phẩm tươi ngon và có nguồn gốc rõ ràng

Hãy mua thực phẩm từ các cửa hàng, siêu thị uy tín, có chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm. Nếu mua thực phẩm từ chợ, cần chú ý đến chất lượng và nguồn gốc của sản phẩm.

Nguyên tắc 2: Chế biến thực phẩm kỹ lưỡng

Đảm bảo thực phẩm được chế biến và nấu chín hoàn toàn, đặc biệt là các món ăn từ thịt, cá và trứng. Việc nấu chín giúp tiêu diệt các vi khuẩn, ký sinh trùng và virus có trong thực phẩm.

Nguyên tắc 3: Bảo quản thực phẩm đúng cách

Thực phẩm cần được bảo quản trong tủ lạnh nếu không sử dụng ngay. Để riêng thực phẩm chín và sống. Các món ăn đã chế biến cần được giữ ở nhiệt độ dưới 5°C, tránh để thức ăn ngoài môi trường quá lâu.

Nguyên tắc 4: Rửa tay và dụng cụ chế biến thực phẩm sạch sẽ

Trước khi chế biến và ăn uống, bạn cần rửa tay kỹ với xà phòng. Các dụng cụ như dao, thớt, bát đĩa cũng cần được rửa sạch để tránh vi khuẩn lây lan. Dùng riêng dụng cụ chế biến thực phẩm sống và chín.

Nguyên tắc 5: Không ăn các thực phẩm đã hết hạn sử dụng

Kiểm tra kỹ ngày hết hạn của thực phẩm và các món ăn chế biến sẵn. Tránh sử dụng thực phẩm đã quá hạn sử dụng hoặc có dấu hiệu hư hỏng.

Nguyên tắc 6: Thực hiện vệ sinh môi trường bếp ăn

Vệ sinh sạch sẽ bếp ăn, đặc biệt là các khu vực chế biến thực phẩm. Môi trường sạch sẽ sẽ giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn và ngộ độc thực phẩm.

Cục An toàn Thực phẩm khuyến cáo, ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra rất dễ dàng, đặc biệt là trong dịp lễ, Tết. Do đó, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng: từ chọn lựa thực phẩm, đến cách bảo quản và chế biến thực phẩm.

Để phòng ngộ độc thực phẩm ngày Tết, mỗi người cần lựa chọn thực phẩm an toàn và bảo quản chúng đúng cách. Khi lựa chọn thực phẩm cho gia đình trong dịp Tết, đặc biệt là các loại hải sản, rau và trái cây tươi cần hết sức cẩn trọng. Hãy ưu tiên chọn những thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo chất lượng. Cụ thể, đối với từng loại thực phẩm, như rau củ quả nên chọn loại tươi ngon, không bị hư thối hay dập nát. Với thịt, cá, tôm… thì chọn loại tươi, không có mùi lạ, hôi hay dấu hiệu ôi thiu.

Với thực phẩm đóng hộp hoặc đóng gói sẵn, người tiêu dùng nên lựa chọn sản phẩm có đầy đủ thông tin về ngày sản xuất, hạn sử dụng, hướng dẫn sử dụng, nhà phân phối và các thành phần. Hãy tránh những sản phẩm có vỏ bị hư hỏng hay biến dạng. Ngoài ra, chỉ nên mua thực phẩm tại những địa điểm uy tín, tránh những nơi không đảm bảo tính an toàn.

Bên cạnh đó, các gia đình thường có thói quen trữ thực phẩm trong tủ lạnh, nhất là vào dịp Tết. Tuy nhiên, mỗi loại thực phẩm đều cần có cách bảo quản riêng. Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm dịp Tết, mỗi người cần lưu ý sau khi bảo quản thực phẩm đã chế biến trong tủ lạnh, nhớ hâm nóng kỹ trước khi sử dụng. Thực phẩm chín bảo quản trong tủ lạnh không nên để quá lâu và đảm bảo nhiệt độ bảo quản phù hợp.

Khi chế biến thực phẩm, thức ăn phải sơ chế kỹ lưỡng trước khi nấu nướng đồng thời, phải tuân thủ nguyên tắc ăn chín uống sôi, không để thực phẩm đã chín lẫn lộn với thực phẩm sống.

Cách sơ cứu, xử lý ngộ độc thực phẩm tại nhà

Sau khi thực hiện các phương pháp sơ cứu, xử lý cho người bị ngộ độc thực phẩm cũng như xác định được nguyên nhân gây ngộ độc, bạn có thể tiến hành thực hiện các cách sơ cứu và xử lý ngộ độc thực phẩm tại nhà cho chính bản thân và người thân như sau:

Cho người bệnh nghỉ ngơ

Cho người bệnh nghỉ ngơi là cách xử lý ngộ độc thực phẩm tại nhà đơn giản nhất mà bạn nên thực hiện. Bởi khi ngộ độc, cơ thể có xu hướng trở nên mệt mỏi và yếu sức hơn. Do đó, việc nghỉ ngơi sẽ giúp người bệnh cảm thấy thư giãn và cải thiện tình trạng mệt mỏi.

Uống nhiều nước hoặc oresol

Cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm tại nhà giúp nhanh chóng đẩy các chất gây độc ra khỏi cơ thể chính là cho người bệnh uống nhiều nước. Bên cạnh đó nên cho người bệnh uống oresol để bù điện giải. Có thể sử dụng canh hoặc súp để người bệnh dễ ăn và bổ sung chất dinh dưỡng cho cơ thể.

Sử dụng men vi sinh

Men vi sinh hay Probiotic có tác dụng hiệu quả với việc cải thiện và tăng cường cho hệ miễn dịch và đường ruột. Do đó, để giảm thiểu tình trạng đau bụng, kích thích đường ruột và làm cân bằng hệ vi khuẩn sau ngộ độc, người bệnh có thể sử dụng men tiêu hóa ngay tại nhà.

Sử dụng trà bạc hà

Một cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm khác tại nhà mà bạn có thể tham khảo chính là sử dụng trà bạc hà. Người bị ngộ độc sử dụng trà bạc hà có thể giúp giảm các cơn buồn nôn, ói mửa, dịu dạ dày đồng thời giúp bổ sung nước cho cơ thể. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể uống trà mật ong hoặc nước gừng ấm để làm giảm các cơn đau bụng.

Trong trường hợp người bệnh nôn mửa không ngừng, cần nhanh chóng đưa tới các trung tâm y tế để được hỗ trợ.

Ăn thực phẩm nhạt vị

Để chữa trị và khắc phục ngộ độc thực phẩm tại nhà, tốt nhất người bệnh nên sử dụng các thức ăn nhạt, ít chất béo, lỏng và ít chất xơ. Điều này sẽ làm giảm các cơn buồn nôn cũng như tăng khả năng thực phẩm được “giữ” lại trong cơ thể.

Theo khuyến cáo của chuyên gia, người bệnh nên sử dụng với các thực phẩm như: Chuối, lòng trắng trứng, bột yến mạch, khoai tây, giấm táo.

Chữa ngộ độc thực phẩm tại nhà bằng phương pháp dân gia

Khi bị ngộ độc thực phẩm, người bệnh cũng có thể thực hiện một số cách chữa ngộ độc thực phẩm tại nhà để làm giảm các triệu chứng khó chịu như:

Nhai từ 2 – 3 tép tỏi tươi vì trong tỏi có tính kháng sinh tự nhiên có hiệu quả trong việc làm giảm các cơn đau bụng và ngăn ngừa tiêu chảy.

Uống từ 2 – 3 cốc nước chanh ấm có thể giúp bổ sung vitamin C nhằm tăng cường sức đề kháng, làm dịu dạ dày và cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Uống nước ấm pha với giấm táo có tác dụng ngăn ngừa vi khuẩn gây hại và làm giảm các triệu chứng ngộ độc hiệu quả.