5 Hiệp hội góp ý về quy định ghi nhãn dinh dưỡng trên thực phẩm

5 Hiệp hội doanh nghiệp đã gửi văn bản tới Bộ Y tế đồng kính gửi Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Khoa học và Công Nghệ và VCCI về việc góp ý Dự thảo Thông tư hướng dẫn về nội dung và cách ghi thành phần dinh dưỡng, giá trị dinh dưỡng trên nhãn thực phẩm (Dự thảo sau cuộc họp Thẩm định Dự thảo ngày 10/3/2023). 5 Hiệp hội bao gồm: Hiệp hội Thực phẩm Minh Bạch (AFT), Hội Lương thực thực phẩm TP.HCM (FFA), Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Hiệp hội Chè Việt Nam (VITAS), Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao.

Dù đánh giá cao Ban soạn thảo đã tiếp thu ý kiến góp ý cho Dự thảo trước để Điều chỉnh một số nội dung tại Dự thảo lần này như: lựa chọn phương án yêu cầu ghi nhãn 5 thành phần dinh dưỡng và theo 1 cách (khối lượng) rất phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định hiện hành của nhiều quốc gia trong khu vực, tăng lộ trình và thời gian chuyển tiếp việc thực hiện (tại Điều 9) từ 1 năm lên 2 năm, bỏ quy định ghi thêm thành phần Đường tổng số đối với thực phẩm chiên rán…

Tuy nhiên, Dự thảo vẫn còn một số nội dung bất cập rất lớn, chưa phù hợp với các quy định của khu vực và quốc tế, thiếu cơ sở khoa học, chưa phù hợp với nguyên tắc quản lý rủi ro và áp dụng thực tiễn, gây tốn kém cho doanh nghiệp trong khi chưa có đánh giá rõ ràng về lợi ích thu được.

Thứ nhất, về Khoản 2 Điều 2 của Dự thảo, 5 Hiệp hội đề nghị xem xét điều chỉnh thay cụm từ “cơ sở kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ” tại điểm m Khoản 2 Điều 2 thành “cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ”, để thống nhất với từ ngữ được sử dụng tại Điều 22 Luật An toàn thực phẩm.

Thứ hai, về Khoản 8 Điều 3 của Dự thảo, các Hiệp hội đề nghị xem xét bỏ toàn bộ nội dung định nghĩa quy định về “Đồ uống có đường” tại Khoản 8 Điều 3 vừa được Ban Soạn thảo bổ sung mới vào Dự thảo.

Theo các Hiệp hội, định nghĩa mới về “Đồ uống có đường” trong Dự thảo là bất hợp lý, không phù hợp với quốc tế, không có trong các quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam, không có cơ sở khoa học và không phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

Thứ ba, các Khoản 2, Khoản 4, Khoản 5 Điều 5 của Dự thảo, các Hiệp hội đề nghị xem xét bỏ các điểm mới sửa đổi nhưng bất hợp lý trong Khoản 2 Điều 5 so với Dự thảo lần 2 và bỏ toàn bộ các nội dung mới bổ sung tại Khoản 4, Khoản 5 Điều 5.

Lý do là so với dự thảo lần 2 (1/2023) đã được lấy ý kiến góp ý, Dự thảo này sửa đổi quy định tại Khoản 2 Điều 5 từ “nước giải khát” thành “đồ uống có đường, thực phẩm có thành phần carbohydrat” và bổ sung thêm các Khoản 4 và Khoản 5 như Dự thảo đều rất bất hợp lý, sẽ rất tốn kém cho các DN, khó thực thi và không có cơ sở khoa học và pháp lý, cũng như chưa đánh giá tác động và lấy ý kiến cộng đồng doanh nghiệp.

Định nghĩa “Đồ uống có đường” như phân tích ở trên là rất mập mờ, thiếu rõ ràng, phản khoa học, không phù hợp với quốc tế, không có cơ sở pháp lý và không phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Tương tự, “thực phẩm có thành phần carbohydrat” sẽ bao trùm đại đa số các loại thực phẩm, do thực phẩm hầu hết đều chứa cả 3 đại dưỡng chất là đạm, chất béo, carbohydrat, việc đưa khái niệm này vào sẽ đối nghịch lại ngay Khoản 1 của Điều này, vừa phản khoa học, gây mâu thuẫn trong chính văn bản.

Thứ tư, Khoản 4 và Khoản 5 bổ sung mới yêu cầu đối với “sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ nhỏ, thực phẩm dùng cho trẻ dưới 36 tháng tuổi" ghi thêm chỉ tiêu “đường tổng số, chất béo bão hòa” và ghi thông tin “cảnh báo đối với sản phẩm có chứa nhiều đường, nhiều muối”.

Các Hiệp hội không đồng ý với 2 khoản mới này, vì cho rằng khi dự thảo đã gần hoàn thiện, tuyệt đối không nên đưa thêm những yêu cầu mới như “sản phẩm dinh dưỡng”, "thực phẩm dùng cho trẻ dưới 36 tháng tuổi", “thực phẩm bổ sung”... mà chưa có cơ sở khoa học rõ ràng và chưa được lấy ý kiến của các đối tượng bị ảnh hưởng, để tuân thủ đúng quy trình xây dựng văn bản pháp luật.

Thứ năm, về Phụ lục II của Dự thảo, các Hiệp hội đề nghị bổ sung thêm cho Phụ lục này các nội dung sau để thuận lợi cho việc thi hành, không gây khó khăn không cần thiết cho sản xuất kinh doanh.

Các Hiệp hội mong được các Bộ liên quan xem xét và tiếp thu các ý kiến đóng góp của các Hiệp hội để Thông tư có tính khả thi cao, hội nhập với quốc tế và tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp chế biến thực phẩm.