Vụ anh nông dân nuôi gà lôi trắng và bản án 6 năm tù: Luật sư lên tiếng về tính nhân văn của vụ việc

Xôn xao bản án 6 năm tù vụ gà lôi trắng

Những ngày qua, mạng xã hội xôn xao clip ghi cảnh vợ ôm con nhỏ khóc, tiễn chồng - là Thái Khắc Thành (45 tuổi, ngụ xóm Thịnh Tâm Thịnh Sơn, xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An) lên xe thùng sau khi tòa tuyên 6 năm tù về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm.

Nhiều người thương cảm khi thấy clip vợ ôm con nhỏ tiễn chồng lên xe thùng của cảnh sát chở về trại tạm giam. Người vợ gào khóc “nuôi có mấy con gà mà 6 năm tù, trời ơi…”. 

Trao đổi với báo chí, NTO (vợ anh Thành) cho biết bản thân không biết mấy con gà chồng nuôi thời gian qua là gà lôi trắng - động vật nguy cấp, quý, hiếm. Đồng thời, chị cũng cho rằng 6 năm tù là “án quá nặng”.

Theo hồ sơ, ngày 8/8/2025, Tòa án nhân dân khu vực 5 (Hưng Yên) tuyên phạt anh Thái Khắc Thành (sinh năm 1980, trú tại Nghệ An) 6 năm tù giam vì hành vi nuôi, nhân giống và buôn bán tổng cộng 13 cá thể gà lôi trắng - loài động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm thuộc nhóm IB. Trước đó, đầu tháng 4/2025, lực lượng kiểm tra phát hiện 10 cá thể gà lôi trắng trên xe ô tô, sau đó khám xét nơi ở của anh Thành và thu thêm 3 cá thể khác.

Trong tháng 4/2025, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình (nay là Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hưng Yên) khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, bắt tạm giam Thành về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm (quy định tại khoản 2 Điều 244 BLHS).

Vừa qua, TAND khu vực 5 - Hưng Yên xét xử sơ thẩm, tuyên phạt Thành 6 năm tù về tội danh nêu trên.

Luật sư nói gì?

Ngay sau khi nắm thông tin vụ án, Luật sư Lương Văn Thành - Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam, Đoàn Luật sư TP Hà Nội đã đăng tải công khai trên nền tảng mạng xã hội bức thư mời hỗ trợ pháp lý miễn phí gửi tới gia đình người bị kết án. Trong thư, ông đề nghị gia đình liên hệ khẩn trương, chuẩn bị các giấy tờ như bản án sơ thẩm, các quyết định tố tụng, tài liệu chứng minh nguồn gốc “gà lôi con” và những tình tiết giảm nhẹ để kịp thời thực hiện thủ tục pháp lý trong thời hạn luật định.

Chia sẻ với Tiếp thị & Gia đình, Luật sư Lương Văn Thành cho rằng, về mặt pháp lý, bản án tuyên là đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, xét về mức độ, hành vi vi phạm này chưa gây hậu quả nghiêm trọng.

“Qua nghiên cứu sơ bộ các quy định pháp luật hiện hành và một số thông tin về vụ án, tôi nhận thấy đây là trường hợp có nhiều tình tiết cần được xem xét lại một cách đầy đủ, nhân văn và nhân đạo. Xuất phát từ tình người, bảo vệ quyền con người và hỗ trợ pháp lý, tôi quyết định nhận bào chữa hoàn toàn miễn phí cho bị cáo ở tất cả các giai đoạn tố tụng tiếp theo, bao gồm kháng cáo, giám đốc thẩm và tái thẩm nếu có", Luật sư nhấn mạnh.

Hiện vụ việc đang nhận được sự quan tâm của đông đảo dư luận. Nhiều ý kiến cho rằng, mức án 6 năm tù đối với hành vi trên của anh Thái Khắc Thành là quá nặng bởi anh không hề buôn bán hay trục lợi, việc nhân giống thực tế có thể giúp bảo tồn loài. Thậm chí, có ý kiến cho rằng cần xem xét lại chính sách bảo tồn theo hướng khoa học, linh hoạt và nhân văn hơn, để không biến luật bảo vệ thiên nhiên thành “xiềng xích” trói buộc những người vô tình vi phạm, và đặc biệt là để công lý luôn gắn với cái tình.

Pháp luật sinh ra để công bằng, nhưng áp dụng một cách máy móc thì khác gì biến công lý thành “lưỡi dao chém bừa”? Một người vô tình phạm luật, lại còn tạo ra lợi ích bảo tồn, đáng ra phải được khuyến khích, hỗ trợ, chứ không phải đẩy vào tù như tội phạm nguy hiểm. 

Vấn đề nằm ở chỗ danh mục động vật quý hiếm của ta có phần lỗi thời, chưa sát thực tế. Có loài trước kia hiếm, nay sinh sản nhiều, có loài như rắn hổ mang chúa, vừa đầy rẫy vừa nguy hiểm chết người, nhưng vẫn bảo vệ như “báu vật”. Kết quả là người dân thì vướng vòng lao lý, trong khi mục tiêu bảo tồn chưa chắc đạt.