Vì sao ‘ông chủ’ Shopee lao đao giữa lúc Grab, GoTo thăng hoa?

Giá cổ phiếu của nhiều công ty công nghệ Đông Nam Á có sự khác biệt lớn trong năm nay khi các nhà đầu tư chuyển hướng sang các công ty đã thực hiện động thái cắt giảm chi phí và giảm quy mô của các kế hoạch tăng trưởng đắt đỏ, theo Nikkei.

Cổ phiếu Grab mới đây có đà tăng trưởng do kết quả kinh doanh theo quý cho thấy công ty này đang trên đà có lợi nhuận. Cùng thời điểm, cổ phiểu của Sea ghi nhận mức giảm theo ngày lớn nhất trong lịch sử sau khi ông lớn thương mại điện tử (TMĐT) này cho biết sẽ tiếp tục đẩy mạnh đầu tư và có thể gây ra lỗ.

Xu hướng giá cổ phiếu cho thấy, các nhà đầu tư vẫn đang tập trung hơn vào khả năng tạo ra dòng tiền của các công ty công nghệ trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng lớn trong khu vực. Sự hào hứng dành cho các siêu ứng dụng như Grab hay GoTo đã giảm nhận vào năm ngoái do lạm phát và lãi suất tăng khiến chiến lược thu hút người dùng bằng những đặc quyền đắt đỏ như miễn phí giao hàng và giảm giá không còn khả thi.

Mặc dù cổ phiếu cả 2 công ty đầu giảm hơn 60% so với mức giá niêm yết, giá cổ phiếu Grab đã tăng 15% trong năm nay. Đây là kết quả phản ánh nhu cầu mạnh của người dùng cho các dịch vụ giao đồ ăn và gọi xe cùng với đó là các biện pháp cắt giảm chi phí, bao gồm việc cắt giảm hơn 1.000 vị trí (tương đương 11% tổng định biên) vào tháng 6 năm nay.

Hôm 23/8, giá cổ phiếu của Grab đã tăng 11%, mức tăng cao nhất trong vòng 3 tháng, sau khi Grab công bố đã tiến gần hơn đến mục tiêu có lợi nhuận và thu hẹp dần các khoản lỗ theo quý.

“Chúng tôi quan sát được chúng tôi cần có thu nhập ròng, đây là chỉ số lợi nhuận mà bạn muốn đạt được”, ông Peter Oey, giám đốc tài chính Grab, nói với Nikkei. “Chúng tôi đang từng bước đạt được nó”.

Grab hiện tại kỳ vọng sẽ hòa vốn ngay trong quý III năm nay trên nguyên tắc thu nhập trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA). Trước đó, kỳ vọng cho mục tiêu này là quý IV/2023.

Kelvin Tan, nhà phân tích của Maybank Securities, nói rằng Grab là “lựa chọn được yêu thích” ở mảng công nghệ trong khu vực Đông Nam Á nhờ triển vọng tươi sáng trong năm nay.

Cổ đông cũng phản ứng tích cực vào hôm 15/8 khi đối thủ của Grab là GoTo cũng giảm một nửa khoản lỗ theo quý trong quý II xuống 3,3 nghìn tỷ rupiah (215 triệu USD) so với con số của một năm trước đó. Đồng thời, GoTo cũng khẳng định sẽ có lãi trên cơ sở EBITDA sau điều chính vào quý IV năm nay. Giá cổ phiếu của GoTo đã tăng 7% vào thời điểm đó. Xét tổng thể trong năm nay, giá cổ phiếu GoTo giảm 7,7%.

Piter Abdullah, giám đốc điều hành Segara Research Institute, nói đợt tăng giá cổ phiếu GoTo cho thấy “sự tự tin của thị trường” vào chiến lược cắt giảm chi phí của CEO mới.

Trong buổi báo cáo hoạt động kinh doanh hôm 15/8, ông Walujo tuyên bố hòa vốn “không phải mục tiêu cuối cùng” và khẳng định GoTo “đã bắt đầu thực hiện các hành động quyết đoán”, ví dụ như cắt giảm 24% định biên nhân sự trong 3 tháng gần nhất, đóng mảng kinh doanh giải trí và tìm kiếm cơ hội bán các tài sản phi cốt lõi.

“Các hành động này, cùng với các kế hoạch sắp tới, được kỳ vọng sẽ cải thiện hiệu quả và có tác động tích cực đến giá cổ phiếu”, ông Abdullah nói.

Ngược lại, giá cổ phiếu Sea giảm 29% sau buổi báo cáo hoạt động kinh doanh gần nhất, thổi bay gần 10 tỷ USD giá trị vốn hóa. Citigroup đã hạ khuyến nghị từ “mua” xuống “trung lập” đối với cổ phiếu hãng này.

Đợt giảm giá đến trong bối cảnh CEO Forrest Li nói với các nhà phân tích rằng Sea vẫn sẽ tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào Shopee, đồng thời chia sẻ việc này có thể tiếp tục gây ra thua lỗ.

Động thái đầy bất ngờ này được công bố trong bối cảnh cạnh tranh mạnh từ các công ty Trung Quốc như Alibaba (đầu tư thêm 845 triệu USD vào Lazada hồi tháng 7) và TikTok.

Dường như muốn nhắc đến TikTok, ông Li cho biết, thị trường đang trải qua “tăng trưởng các hình thức tương tác khách hàng đa dạng” thông qua livestream, video ngắn và các chương trình liên kết với influencer.

“Với những xu hướng tích cực này, chúng tôi đã bắt đầu và sẽ tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào TMĐT xuyên suốt các thị trường”, ông Li nói.

Trong một báo cáo vào hôm 21/8, Momentum Works dự đoán TikTok Shop sẽ tăng thị phần TMĐT tại Đông Nam Á lên 13,2% trong năm nay từ mốc 4,4% vào năm 2022. Shopee vẫn sẽ là ông lớn dẫn đầu thị trường song thị phần giảm xuống còn 46,5% từ 48,1% của năm 2022.