Sự thật về bút 'thần kỳ' giúp giảm cân siêu tốc đang náo loạn thị trường

Sản phẩm y khoa kê đơn được rao bán như “rau ngoài chợ”

“Chiến thần giảm cân thế hệ mới nhất - Bút tiêm giảm cân Ozempic GLP-1 Semaglutide nội địa Nhật Bản”, “Semaglutide được FDA phê duyệt như 1 loại thuốc giảm kg cho người béo phì”, “1 bút có thể giảm từ 3 - 4kg tuỳ theo cơ địa”... Đây là những lời quảng cáo có cánh được đăng tải trên mạng xã hội dành cho sản phẩm bút tiêm GLP-1 Semaglutide - hay còn gọi là “bút giảm cân”.

Một fanpage trên Facebook đã đăng tải bài viết bán Ozempic GLP-1 Semaglutide và Spcell Lab GLP-1 Semaglutide. Hai sản phẩm được cho là cùng công dụng, chỉ khác thương hiệu. Fanpage giới thiệu Semaglutide là một chất chủ vận thụ thể peptide-1 giống glucagon (CLP-1), hoạt động trên các thụ thể GLP-1 trong tế bào não để tăng cảm giác no và ngăn chặn sự thèm ăn mà không làm giảm tiêu hao năng lượng cơ thể. 

Bút được dùng để tiêm dưới da vùng bụng, đùi hoặc cánh tay. Nếu sử dụng đúng liều lượng, sản phẩm được cho là: Giảm 3 - 4kg với 2 bút tiêm; giảm 6 - 8kg với 4 bút tiêm và giảm 10 - 15kg với 8 bút tiêm. Người dùng cần tiêm 1 lần/tuần và liều lượng sẽ tăng theo thời gian.

Người bán cũng nhấn mạnh sản phẩm giúp giảm cân toàn thân dễ như “ăn kẹo”, không mệt mỏi, chán ăn, tụt năng lượng. Bên cạnh đó, nó còn giúp da dẻ hồng hào, phòng cả tiểu đường, đột quỵ, bệnh tim mạch…

GLP-1 Semaglutide có thiết kế nhỏ gọn, bao bì màu xanh dương với các dòng chữ hoàn toàn bằng tiếng Nhật. Sản phẩm được khẳng định là hàng xách tay, hướng dẫn sử dụng chỉ thông qua người bán hàng trên mạng và khó có thể xác định được nguồn gốc hay chất lượng.

Đáng chú ý, người bán hàng nhấn mạnh, sản phẩm đã được cấp phép bởi Bộ Y tế Nhật Bản, song ở Việt Nam thì chưa được cấp phép!

Bút tiêm giảm cân có thực sự giúp giảm cân thần tốc?

Khá bất ngờ khi nắm thông tin thuốc đồng vận thụ thể GLP-1 (GLP-1 RA) được rao bán tự do, tràn lan trên mạng xã hội bởi những người không có chuyên môn với mục đích "giúp chị em lấy lại vóc dáng", TS.BS Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Nội tiết - Đái tháo đường, BV Bạch Mai đã có những chia sẻ để mọi người hiểu rõ bản chất của loại bút tiêm này.

Trao đổi với báo chí, bác sĩ cho biết: "Thuốc chủ vận thụ thể GLP-1 bản chất đầu tiên là thuốc đái tháo đường, về sau trong quá trình nghiên cứu và sử dụng các nhà nghiên cứu phát hiện ra tác dụng giảm cân. Vì vậy thời gian gần đây trên thế giới và Việt Nam đã sử dụng để điều trị bệnh béo phì bên cạnh việc thay đổi lối sống.

Cách CLP-1 giảm cân không phải chỉ dựa vào chữa tiểu đường mà chủ yếu dựa vào ảnh hưởng của thuốc này lên não. Khi đưa một lượng lớn vào cơ thể sẽ tác động lên não bộ gây mất cảm giác thèm ăn, thậm chí chán ăn, tăng cảm giác no, chậm làm trống dạ dày khiến cho người sử dụng ăn ít đi và có tác dụng giảm cân”.

Tuy nhiên, theo TS.BS Nguyễn Quang Bảy, ở Việt Nam cho đến thời điểm này mới có nhóm thuốc đồng vận GLP-1 duy nhất là Liraglutide được chỉ định vừa điều trị đái tháo đường, vừa điều trị béo phì là được phép sử dụng, còn những thuốc khác trong nhóm thuốc đồng vận GLP-1 khác chưa được phép nhập vào thị trường Việt Nam.

Những loại thuốc giảm cân trong nhóm thuốc đồng vận GLP-1 đang bán trên mạng xã hội như Semaglutide là thuốc chưa được cấp phép. Ngoài ra, do nhu cầu sử dụng thuốc này trên thế giới rất lớn nên tình trạng thuốc giả, thuốc kém chất lượng và không rõ nguồn gốc được bán rất nhiều và đã được FDA Hoa Kỳ cảnh báo.

TS.BS Bảy thông tin thêm, thuốc GLP-1 Semaglutide có 2 loại, một loại chỉ định cho bệnh nhân đái tháo đường, loại còn lại chỉ định cho bệnh nhân béo phì. Mỗi loại lại có liều lượng, cách sử dụng khác nhau. Nhiều người mua thuốc trên mạng với lời quảng cáo thần dược và cho rằng có thể ăn uống thoải mái và không cần giảm cân. 

Thực tế cho thấy, thuốc có tác dụng tốt (giảm trên 20% cân nặng) ở khoảng 20% số bệnh nhân, nhưng cũng có thể không có tác dụng (chỉ giảm được dưới 5% cân nặng) ở 10-15% số bệnh nhân. Các thuốc GLP-1 RA thế hệ mới có tác dụng giảm cân tốt hơn. Sau khi ngừng thuốc, khoảng 4 tháng đến hơn 1 năm có khoảng 50-63% số bệnh nhân sẽ tăng cân trở lại nếu không duy trì tốt chế độ ăn và tập luyện nghiêm ngặt.

Theo TS.BS Quang Bảy, thuốc GLP-1 có tác dụng phụ hay gặp là ói mửa, tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, đau dạ dày, viêm tụy cấp, tăng nguy cơ sỏi mật. Nguy hiểm nhất là tăng rủi ro phát triển ung thư tuyến giáp và đa u tuyến nội tiết.

Thực tế, mọi phương pháp giảm cân hiệu quả đều cần một quá trình nỗ lực, kiên trì. Những lời hứa giảm cân nhanh chóng đều có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro. Vì vậy, người dân tuyệt đối không được tự ý điều trị béo phì, đặc biệt không nên tự ý dùng thực phẩm chức năng, bút tiêm giảm cân để đẩy nhanh tiến độ.

Tùy từng thể trạng người bệnh mà bác sĩ sẽ thực hiện phác đồ điều trị phù hợp. Nếu giảm cân thiếu khoa học sẽ dẫn đến hệ lụy nghiêm trọng cho chính mình. 

Làm thế nào để giảm cân hiệu quả?

Để giảm cân lành mạnh, thay vì dùng thuốc, mọi người nên thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học. Hãy loại bỏ những đồ ăn nhanh, đồ chiên rán, nước ngọt các loại,... vì những loại đồ ăn này ảnh hưởng rất nhiều đến cân nặng của bạn.

Bên cạnh đó, những gia vị như đường, dầu ăn cũng nên thay thế bằng dầu oliu, đường ăn kiêng. Bổ sung thêm thực phẩm giàu protein như: trứng, sữa tươi, cá, ức gà... Chúng  vừa giúp cơ thể khỏe mạnh, cơ bắp săn chắc, đặc biệt giảm cảm giác thèm ăn thúc đẩy quá trình giảm cân hiệu quả hơn.

Bạn cũng nên tăng cường, bổ sung các thực phẩm như rau, củ, quả vào khẩu phần ăn của mình, bởi vì những loại thực phẩm này chứa nhiều chất xơ, cung cấp nhiều dưỡng chất, vitamin cần thiết cho cơ thể, giúp làn da bạn tươi tắn, khỏe đẹp hơn mà không lo tăng cân vì hàm lượng calo trong những thực phẩm này rất thấp.

Ngoài ra, thay vì uống nước có gas, nước có đường hay bia rượu, bạn nên uống nhiều nước lọc hơn. Theo các chuyên gia, uống 0,5 lít nước có thể làm tăng lượng calo đốt cháy lên 24 - 30% trong 1 giờ sau uống. Uống nước trước bữa ăn cũng có thể dẫn đến giảm lượng calo, đặc biệt là đối với người trung niên và lớn tuổi.

Nên nhớ trong thực đơn ăn kiêng không nên giảm năng lượng một cách đột ngột mà phải giảm dần và cần chọn thực đơn phù hợp để có thể duy trì chế độ ăn kiêng lâu dài.

Bạn nên cân nhắc lựa chọn những môn thể thao phù hợp với thể trạng sức khoẻ của mình cũng như công việc của bản thân. Tập luyện và duy trì thói quen tốt này hàng ngày để chạm đến cân nặng mong muốn nhanh nhất. Bí quyết giảm cân này sẽ giúp bạn có cơ thể săn chắc, thon gọn, mang lại hiệu quả cả về sức khoẻ và tác động tích cực đến việc giảm cân.