Mua nhà hay thuê nhà giữa 'cơn bão' bất động sản leo thang?

Theo báo cáo quý III/2025 của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), giá nhà ở, đặc biệt là phân khúc căn hộ, tiếp tục tăng mạnh và thiết lập mặt bằng giá mới ở ngưỡng cao. Trong 5 năm qua, giá căn hộ chung cư tại Hà Nội và TP.HCM đã tăng lần lượt 72,4% và 49,9%.

Báo cáo của Savills Việt Nam cũng cho thấy, năm 2024, giá căn hộ tại các dự án mở bán mới ở Hà Nội đạt trung bình khoảng 75 triệu đồng/m², trong khi TP.HCM ghi nhận mức kỷ lục 91 triệu đồng/m², cao hơn Hà Nội khoảng 19%. Bên cạnh đó, mặt bằng lãi suất vay mua nhà hiện vẫn ở mức 7.5% - 12%/năm, khiến chi phí trả góp hàng tháng trở thành gánh nặng đáng kể với người trẻ có thu nhập trung bình. 

Trong bối cảnh đó, câu hỏi “nên mua để an cư hay thuê để linh hoạt?” đang trở thành bài toán lớn không chỉ về tài chính, mà còn về chất lượng sống của thế hệ trẻ đô thị.

Tiếp Thị & Gia Đình đã có cuộc trao đổi với ông Tô Anh Hùng - Giám đốc A City, chuyên gia trong lĩnh vực tài chính cá nhân và đầu tư bất động sản xoay quanh chủ đề này. 

- Thưa ông, nhiều người trẻ cho rằng “có nhà mới yên tâm lập nghiệp”. Tuy nhiên, việc mua nhà ở đô thị hiện nay là một áp lực lớn. Theo ông, khi nào là thời điểm phù hợp để họ nên nghĩ đến việc mua nhà?

Ông Tô Anh Hùng: Đây là ước mơ chính đáng, nhưng cần được tính toán kỹ lưỡng. Một nguyên tắc tài chính được nhiều tổ chức như IMF hay WB khuyến nghị là chi phí vay mua nhà (gốc và lãi) không nên vượt quá 30% thu nhập hàng tháng, và chỉ nên chấp nhận tối đa 40% trong trường hợp đặc biệt.

Nếu vượt ngưỡng này, bạn sẽ không còn dư để tiết kiệm hay đầu tư cho các mục tiêu khác. Trước khi ký hợp đồng vay, người trẻ nên tự hỏi: “Khoản trả góp hàng tháng chiếm bao nhiêu phần trăm thu nhập của mình?”

- Nhiều người lại lo rằng nếu thuê mãi thì “mất trắng” tiền thuê. Ông nghĩ sao về quan điểm này?

Thực ra, thuê nhà không đồng nghĩa với lãng phí. Trong giai đoạn đầu lập nghiệp, khi thu nhập còn bấp bênh, việc thuê giúp bạn duy trì sự linh hoạt và tránh rủi ro tài chính. Tôi từng thấy nhiều người trẻ vay vượt khả năng chi trả chỉ để “kịp có nhà”, rồi phải gồng mình trả nợ, thậm chí rơi vào căng thẳng tâm lý. Khi ấy, chính “ngôi nhà mơ ước” lại trở thành gánh nặng.

- Vậy có nên “thuê cả đời” nếu mua nhà là gánh nặng quá lớn?

Thuê nhà là lựa chọn phù hợp trong ngắn và trung hạn, đặc biệt khi bạn còn đang tích lũy hoặc chưa có thu nhập ổn định. Việc thuê giúp giữ linh hoạt trong công việc và nơi sống, tránh rủi ro tài chính do vay vượt khả năng. Đây không phải là “ở tạm”, mà là một cách thông minh để chuẩn bị cho tương lai, miễn là bạn biết tiết kiệm và đầu tư phần tiền còn lại.

Tuy nhiên, về dài hạn, sở hữu nhà vẫn là mục tiêu quan trọng. Khi chi phí vay (gốc và lãi) không vượt quá 30% thu nhập, mua nhà là bước đi hợp lý. Căn nhà không chỉ là nơi ở mà còn là tài sản tích lũy, giúp bạn ổn định cuộc sống, bảo vệ trước lạm phát và tạo nền tảng tài chính vững chắc cho tương lai.

- Ngoài yếu tố tài chính, ông đánh giá thế nào về giá trị tinh thần của việc sở hữu nhà đối với người trẻ?

Khi có một nơi gọi là “nhà của mình”, bạn sẽ có cảm giác ổn định và chủ động hơn trong mọi kế hoạch dài hạn, từ công việc, hôn nhân đến con cái. Nhà cũng là “lá chắn” tài chính khi bạn cần vay vốn, đồng thời là tài sản thừa kế cho thế hệ sau. Còn về mặt tâm lý, cảm giác được trở về một không gian do chính mình tạo dựng luôn là niềm hạnh phúc đặc biệt.

- Nếu phải đưa ra lời khuyên ngắn gọn nhất cho người trẻ đang phân vân giữa thuê và mua, ông sẽ nói gì?

Hãy bắt đầu bằng việc hiểu thật rõ năng lực tài chính của chính mình trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào. Mua nhà là ước mơ chính đáng, nhưng nếu không đủ nguồn lực, nó có thể nhanh chóng trở thành gánh nặng tâm lý và tài chính. Đừng vì áp lực “phải có nhà” trước 30 tuổi hay vì thấy bạn bè đã mua mà vội vàng lao vào khoản vay vượt quá khả năng chi trả.

Nếu chưa sẵn sàng, thuê nhà không phải là thất bại, mà là một chiến lược linh hoạt để bạn có thêm thời gian tích lũy, học cách quản lý tài chính và đầu tư vào bản thân. Hãy tập trung vào việc gia tăng thu nhập, xây dựng quỹ dự phòng và kỷ luật tiết kiệm. Khi tiềm lực đủ mạnh, bạn sẽ bước vào hành trình “an cư” một cách chủ động, thay vì bị áp lực nợ nần chi phối cuộc sống.

- Cảm ơn ông vì những chia sẻ!