Thấy được gì qua cách dạy con của tỷ phú Charlie Munger: “Khi mượn xe phải trả lại với bình xăng đầy”

Tỷ phú Charlie Munger là một nhà đầu tư lão làng người Mỹ. Ông qua đời hồi cuối tháng 11/2023 ở tuổi 99. Giá trị tài sản ròng của ông ước tính khoảng 2,6 tỷ USD, theo Forbes. Ông từng trải qua tuổi trẻ cơ cực trước khi trở thành một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất trong lịch sử.

Charlie Munger có tổng cộng 7 người con. Tất cả con cái ông đều tốt nghiệp các trường đại học danh giá và thành công trong lĩnh vực của mình. Gia tài ông để lại cho các con không chỉ là tài sản hữu hình mà còn là vô số bài học cuộc sống quý giá. Cùng xem những bí quyết giúp tỷ phú người Mỹ nuôi dạy con thành tài.

Cha mẹ làm gương cho con

Tỷ phú Charlie Munger từng chia sẻ, ông hy vọng con cháu sẽ coi cuộc đời ông như một tấm gương về cách thành công trong sự nghiệp, hạnh phúc hôn nhân và cách gìn giữ mối quan hệ. Ông đã noi theo các thế hệ đi trước để có được thành công. Bởi vậy, cha mẹ nuôi dạy con phải hành động trước, chứ đừng chỉ nói suông. Khi cha mẹ là tấm gương tốt, trẻ sẽ dễ dàng học theo những quan điểm và giá trị sống đúng đắn.

Khi mượn xe phải trả lại với bình xăng đầy

Con trai của Charlie Munger luôn ghi nhớ bài học mà bố đã dạy năm 15 tuổi về cách gìn giữ các mối quan hệ. Vào ngày cuối cùng trong kỳ nghỉ trượt tuyết của gia đình ở Sun Valley, khi hai bố con đang đi trên đường thì ông Charlie Munger chuyển hướng. Ông đi đường vòng khoảng 10 phút chỉ để đổ đầy bình xăng chiếc xe Jeep mà họ đang lái.

Khi con trai thắc mắc tại sao phải đổ đầy bình xăng, ông Charlie đã trả lời: "Khi mượn xe của người khác, con hãy nhớ đổ đầy bình xăng trước khi trả lại xe".

Nhờ câu nói của bố, con trai đã hiểu cách duy trì các mối quan hệ trong xã hội. Vào năm thứ nhất đại học của người con trai, một người quen cho anh mượn xe. Bình xăng đã vơi một nửa và chiếc Audi Fox màu đỏ ấy khiến anh nhớ đến chiếc Jeep năm xưa. Người con trai kể với CNBC: "Thế là tôi đổ đầy bình trước khi mang xe về trả. Kể từ đó, tôi và người bạn ấy có nhiều khoảng thời gian vui vẻ hơn và thân thiết hơn. Anh ấy cũng chính là phù rể trong đám cưới của tôi".

Không che giấu sai lầm

Charlie Munger thường cố gắng giáo dục con cái qua những cuộc chuyện trò trong bữa ăn gia đình. Vị tỷ phú tài ba thường kể với các con về những tấm gương sáng hoặc các trường hợp tiêu cực để nói lên hậu quả của các quyết định sai lầm nhằm điều chỉnh thế giới quan của các con. Các con rất thích nghe những câu chuyện mà ông kể. Qua đó, họ học được nhiều điều có ích.

Con gái của Charlie Munger tên Wendy Munger cho biết: "Một trong những công cụ giáo dục yêu thích của bố tôi là câu chuyện đạo đức. Trong đó, một nhân vật phải đối mặt với một vấn đề đạo đức và các con phải chọn con đường đúng đắn".

Wendy Munger nhớ mãi câu chuyện ý nghĩa mà bố kể về một nhân viên tài chính. Người này đã phạm sai lầm khiến doanh nghiệp thua lỗ hàng trăm nghìn USD. Sau khi nhận ra sai lầm, anh đã trực tiếp đến gặp chủ tịch và thú nhận chuyện đó. Tuy nhiên, chủ tịch đã đề cao hành động nhận lỗi của nhân viên, không sa thải mà vẫn giữ người này lại.

Sau này khi đã trưởng thành, Wendy vẫn tin rằng trung thực là chiến lược tốt nhất. Phạm sai lầm không xấu, che đậy lỗi lầm mới là điều đáng sợ.

Không trì hoãn bất cứ điều gì

Con trai của Charlie Munger từng đi ra ngoài và làm rơi chìa khoá xe. Sau khi trở về, anh thú nhận với bố. Charlie Munger yêu cầu con phải đi tìm chìa khóa ngay. Người con trai lúc đó cho rằng trời sắp tối nên để đến sáng mai. Nhưng vị tỷ phú không cho là như vậy, ông hỏi con: "Đến mai thì liệu chìa khoá còn ở chỗ đó không?"

Khi nhắc lại câu chuyện này, người con trai vẫn cảm kích về bài học từ bố năm xưa. Anh không bao giờ cho phép bản thân được chậm trễ hay trì hoãn bất kì điều gì.