Các ông lớn như Google, Coca Cola Việt Nam nói gì về đề xuất sửa đổi, bổ sung Dự thảo Luật Quảng cáo?

Ủng hộ chấn chỉnh thị trường quảng cáo trực tuyến

Thực tế cho thấy, sự phát triển và bùng nổ của các nền tảng trực tuyến đã giúp cho bức tranh quảng số trên thế giới và thị trường Việt Nam nói riêng trở nên sôi động hơn bao giờ hết. Doanh thu khổng lồ hàng năm của quảng cáo trực tuyến phần nào cho thấy sự phổ biến cũng như tốc độ tăng trưởng, sức ảnh hưởng của loại hình quảng cáo này. 

Theo bà Nguyễn Liên - đại diện Google tại Việt Nam, hoạt động quảng cáo trực tuyến đóng vai trò rất lớn đối với sự phát triển của các sàn thương mại điện tử. Thống kê từ Google cho biết, tổng doanh thu từ thương mại điện tử của Việt Nam dự kiến đạt 45 tỷ đô vào năm 2025. Trước đó, doanh số từ thương mại điện tử ở Việt Nam chỉ 18 tỷ đô vào năm 2021. Sự tăng trưởng mạnh mẽ về doanh thu trên các sàn thương mại này có phần đóng góp rất lớn của quảng cáo trực tuyến. 

Tuy nhiên, hoạt động quản lý đối với hình thức quảng cáo trực tuyến trên các nền tảng này vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. Điều này làm nảy sinh các lo ngại về quảng cáo sai sự thật, sản phẩm kém chất lượng... Trong khi đó, đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp từ các quảng cáo thương mại trực tuyến lại chưa được bảo vệ hiệu quả. Hiện người tiêu dùng đang phải gánh chịu rất nhiều phiền toái từ hoạt động quảng cáo trực tuyến từ các sàn thương mại điện tử. 

Thông qua hoạt động quảng cáo trực tuyến, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và phân tích hành vi của người tiêu dùng thông qua việc người tiêu dùng sử dụng tài khoản cá nhân truy cập vào các sản phẩm quảng cáo. Từ đó, hàng loạt các sản phẩm có liên quan sẽ được hiển thị trên các trang mà người tiêu dùng truy cập, thậm chí nhà quảng cáo còn cố tình tạo ký tự nhầm lẫn để người tiêu dùng truy cập vào. 

Đặc biệt, sự phiền toái này càng nghiêm trọng hơn khi hàng hóa hiển thị là những sản phẩm mang tính cá nhân như đồ lót, thuốc điều trị một số bệnh,… Trong trường hợp này, chính người tiêu dùng có thể xem là nạn nhân của quảng cáo. Ngoài ra, việc quảng cáo quá mức công dụng của sản phẩm cũng là một trong những vi phạm phổ biến trên các nền tảng số, bao gồm các trang thương mại điện tử. 

Cũng theo đại diện từ phía Google, bên cạnh các doanh nghiệp tuân thủ chấp hành các quy định của pháp luật Việt Nam, một số nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài khi hoạt động quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam chưa nghiêm túc tuân thủ các quy định. Những bất cập này đòi hỏi pháp luật Việt Nam cần nhanh chóng sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo để đáp ứng tình hình của thực tiễn.

Liên quan đến việc chấp hành các quy định về quảng cáo trực tuyến của các doanh nghiệp, bà Bùi Đặng Duyên Mai - đại diện Coca Cola tại Việt Nam khẳng định, các doanh nghiệp dù của Việt Nam hay nước ngoài đều có trách nhiệm tuân thủ quy định pháp luật của nước sở tại. 

Về phía Coca Cola, doanh nghiệp luôn tuân thủ đầy đủ các quy định của nhà nước Việt Nam. Chúng tôi rất cảm kích khi Việt Nam luôn lắng nghe các ý kiến từ doanh nghiệp, tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng, việc xây dựng hành lang pháp lý nên chỉ dừng ở việc tăng cường quản lý chứ không phải là can thiệp vào công việc vận hành của doanh nghiệp cũng như xu hướng phát triển của doanh nghiệp.

Vì vậy, Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo cần phải dựa trên nguyên tắc đảm bảo hài hòa giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp. 

Ứng xử sao để đảm bảo hài hòa?

Góp ý về Dự thảo đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, bà Nguyễn Liên - đại diện Google tại Việt Nam cho rằng, đặc tính của quảng cáo trực tuyến là xuất hiện vào đúng thời điểm. Khi người dùng có nhu cầu tìm kiếm sản phẩm, dịch vụ trên các nền tảng, quảng cáo trực tuyến sẽ giúp người dùng đưa ra các gợi ý tương ứng. Đây là lợi thế rất lớn của hình thức quảng cáo này. 

Nhìn từ khía cạnh tác động đến người tiêu dùng, cơ quan quản lý cho rằng, quảng cáo trực tuyến gây ảnh hưởng đến trải nghiệm của người dùng. Vì vậy, Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đã đặt ra quy định: "Đối với những quảng cáo không ở vùng cố định, phải thiết kế tính năng để tắt quảng cáo trong thời gian không quá 6 giây kể từ khi bắt đầu quảng cáo và không quá 2 lần quảng cáo liên tiếp". 

Tuy nhiên khi nhìn ở khía cạnh khác, đó là câu chuyện hài hòa giữa hai bên. Bởi để có một sản phẩm quảng cáo, doanh nghiệp phải bỏ rất nhiên tiền và tất nhiên, doanh nghiệp nào cũng muốn quảng cáo tiếp cận được với nhiều người xem. Ngược lại, nhiều người tiêu dùng cũng rất muốn xem quảng cáo. 

Từ thực tế này, đại diện Google tại Việt Nam bày tỏ, liệu Luật Quảng cáo có nên hạn chế thời lượng quảng cáo xuất hiện? Bởi, nếu quy định này được đưa vào luật sẽ tác động lớn đến các nhãn hàng, chưa kể có những người tiêu dùng thực sự có nhu cầu. 

Đồng quan điểm, bà Bùi Đặng Duyên Mai - đại diện Coca Cola tại Việt Nam cho biết, sau mỗi chiến dịch quảng cáo, doanh nghiệp cần biết có bao nhiêu tỷ lệ chuyển đổi sang bán hàng. Nếu giới hạn việc quảng cáo trên các nền tảng trực truyến, doanh nghiệp sẽ không đạt được mục tiêu kinh doanh. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến một phần đóng góp doanh thu vào kinh tế lâu dài của nhà nước.

Cũng theo đại diện Coca Cola, các doanh nghiệp nước ngoài với những tiêu chuẩn khác Việt Nam, có thể ở Việt Nam đó là những nội dung vi phạm nhưng dưới góc độ của họ, điều này là chưa hẳn. Do đó, tại Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, cơ quan quản lý Nhà nước cần có những quy định rõ ràng, tránh việc ấn định theo kiểu mơ hồ, chung chung.