Con có nên làm việc nhà? Câu trả lời sẽ khiến nhiều phụ huynh thay đổi suy nghĩ

Vì sao nên cho trẻ làm việc nhà?

Làm việc nhà giúp trẻ hình thành tư duy trách nhiệm và sự tự lập từ sớm. Khi được giao nhiệm vụ cụ thể và phù hợp với độ tuổi, trẻ học được cách tổ chức công việc, rèn luyện kỹ năng vận động, phối hợp tay – mắt, thậm chí cải thiện cả khả năng tập trung.

Không chỉ vậy, việc nhà là một cách tự nhiên để trẻ cảm thấy mình có giá trị trong gia đình – rằng con cũng có thể “giúp ba mẹ một tay”, góp phần tạo nên tổ ấm sạch sẽ, gọn gàng. Điều này giúp trẻ tự tin và chủ động hơn trong các tình huống xã hội khác, từ trường học đến các mối quan hệ bạn bè.

Gợi ý công việc nhà phù hợp theo từng độ tuổi

Trẻ 2–3 tuổi: Làm quen với “trách nhiệm nhỏ”

Ở giai đoạn này, trẻ thích bắt chước người lớn và muốn “làm như ba mẹ”. Hãy tận dụng sự tò mò và hứng thú này để dạy trẻ các việc đơn giản như:

• Bỏ đồ chơi vào giỏ sau khi chơi xong

• Lau bàn bằng khăn mềm

• Đặt quần áo bẩn vào rổ giặt

• Đưa tã vào thùng rác (nếu còn dùng tã)

Lưu ý: Hãy luôn đồng hành và khen ngợi khi trẻ làm xong để tạo động lực tích cực.

Trẻ 4–6 tuổi: Bắt đầu hình thành thói quen

Đây là độ tuổi lý tưởng để rèn luyện kỷ luật nhẹ nhàng. Một số việc nhà phù hợp gồm:

• Gấp khăn mặt, khăn tay

• Dọn bàn ăn cùng người lớn

• Sắp xếp giày dép gọn gàng

• Tưới cây, cho thú cưng ăn

• Tự chuẩn bị ba lô đi học

Mẹo nhỏ: Biến công việc thành “trò chơi” hoặc “nhiệm vụ đặc biệt” để trẻ hứng thú hơn.

Trẻ 7–9 tuổi: Giao nhiệm vụ cụ thể hơn

Trẻ ở độ tuổi này đã hiểu rõ khái niệm “trách nhiệm” và có thể làm những việc phức tạp hơn như:

• Dọn giường sau khi ngủ dậy

• Quét nhà, lau bàn

• Gấp quần áo đơn giản

• Chuẩn bị bữa ăn phụ (bánh mì, sữa…)

• Ghi nhớ và thực hiện công việc theo lịch

Lưu ý: Nên giao việc có tính định kỳ (hằng ngày hoặc hằng tuần) để hình thành thói quen ổn định.

Trẻ 10 tuổi trở lên: Tự chủ và hỗ trợ gia đình nhiều hơn

Ở giai đoạn này, trẻ có thể tham gia nhiều việc nhà như một “người lớn mini”:

• Rửa bát

• Phụ mẹ nấu cơm, cắt rau, đánh trứng

• Lau nhà, hút bụi

• Giặt quần áo bằng máy giặt

• Sắp xếp tủ đồ, bàn học cá nhân

Gợi ý: Có thể trao đổi rõ kỳ vọng và thống nhất thời gian làm việc để tránh cảm giác “ép buộc”.

Làm sao để trẻ thích làm việc nhà?

• Đừng dùng việc nhà như hình phạt: Khi biến việc nhà thành “án phạt”, trẻ sẽ ghét nó thay vì coi đó là trách nhiệm tự nhiên.

• Khen ngợi đúng lúc: Thay vì khen “con giỏi quá”, hãy nói “nhờ con mà nhà sạch hơn đấy” để trẻ thấy giá trị của hành động.

• Làm gương: Trẻ học nhanh nhất qua việc quan sát. Nếu cha mẹ làm việc nhà với thái độ tích cực, trẻ sẽ noi theo.

• Linh hoạt theo tính cách con: Có trẻ thích tự làm, có trẻ cần người đồng hành – hãy chọn cách phù hợp thay vì áp đặt.

Trẻ em hoàn toàn nên làm việc nhà và càng bắt đầu sớm, con càng có nhiều lợi ích về lâu dài. Việc này không chỉ giúp con rèn luyện kỹ năng sống mà còn tăng cường sự gắn kết giữa các thành viên trong gia đình. Điều quan trọng là cha mẹ cần tinh tế chọn lựa công việc phù hợp với độ tuổi, động viên đúng lúc và đồng hành nhẹ nhàng để con trưởng thành một cách vui vẻ và chủ động nhất.