Chế biến thủ lợn sống, người đàn ông nguy kịch vì nhiễm liên cầu lợn, chuyên gia khuyến cáo gì?

Ngày 18/7, thông tin từ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, Khoa Cấp cứu của đơn vị vừa tiếp nhận nam bệnh nhân (52 tuổi, ở Thanh Hóa) với chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết có sốc do liên cầu lợn, viêm phổi và theo dõi xơ gan.

Qua khai thác tiền sử, người nhà bệnh nhân cho biết, trước khi vào viện 12 ngày, bệnh nhân có chế biến thủ lợn. Sau một ngày, bệnh nhân xuất hiện sốt cao, nổi các ban xuất huyết trên da. Bệnh nhân được đưa vào cơ sở y tế gần nhà và được chuyển lên Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa trong tình trạng sốt cao, rối loạn ý thức, tụt huyết áp và được đặt nội khí quản thở máy, lọc máu.

Mặc dù bệnh nhân được hồi sức tích cực trong một tuần nhưng tình trạng không cải thiện, tiến triển suy đa tạng và rối loạn đông máu nặng. Kết quả cấy máu ra Streptococcus suis (vi khuẩn liên cầu lợn). Bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng nguy kịch.

Thông tin trên báo chí, bác sĩ Phan Văn Mạnh – Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, nghi ngờ bệnh nhân nhiễm liên cầu lợn trong quá trình chế biến. Bệnh liên cầu lợn thông thường sẽ gây ra 2 bệnh cảnh chính là nhiễm khuẩn huyết và viêm màng não. Với bệnh nhân này đã được chọc dịch não tủy và loại trừ viêm màng não. Tuy nhiên, ở bệnh nhân này tình trạng nhiễm khuẩn huyết tiến triển rất nhanh và gây ra nhiều hậu quả nặng nề như rối loạn đông máu, suy đa tạng kéo dài.

Bác sĩ Phan Văn Mạnh cũng thông tin thêm, bệnh liên cầu lợn có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào khỏe mạnh. Mặt khác, một số nghiên cứu cho thấy có thể hay gặp hơn trên nền bệnh nhân lạm dụng rượu. Những bệnh nhân có tình trạng suy giảm miễn dịch, nhiều bệnh lý nền, tuổi cao thì bệnh càng diễn biến nặng.

Bệnh nhiễm trùng liên cầu khuẩn lợn nguy hiểm thế nào?

Theo ThS.BS Trần Văn Bắc, Phó Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, liên cầu khuẩn lợn (tên khoa học Streptoccocus suis) là tác nhân gây bệnh (viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm khớp ở lợn). Tuy nhiên, vi khuẩn có thể cư trú ở đường hô hấp trên (mũi, họng), đường sinh dục và tiêu hóa của lợn khỏe mạnh. Ở người, liên cầu khuẩn lợn gây bệnh cảnh nhiễm trùng nặng, đe dọa tính mạng như: Viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm khớp, viêm nội tâm mạc…

Vi khuẩn liên cầu lợn lây từ lợn sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp với lợn mang vi khuẩn (lợn lành, hoặc lợn bị bệnh) thông qua những vết thương nhỏ, hoặc trầy xước trên da trong quá trình giết mổ lợn, chế biến thịt lợn, hay ăn tiết canh, thịt lợn chưa chế biến kỹ. Chưa có bằng chứng lây nhiễm liên cầu lợn từ người sang người. Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh. Thời gian ủ bệnh ngắn từ vài giờ, cho đến 2 - 3 ngày (tuy nhiên có trường hợp ủ bệnh có thể đến vài tuần).

Cũng theo ThS.BS Trần Văn Bắc, bệnh cảnh phổ biến nhất của nhiễm trùng liên cầu khuẩn lợn là viêm màng não. Biểu hiện của viêm màng não gồm: Sốt cao, đau đầu, buồn nôn, nôn, ù tai, điếc, gáy cứng, rối loạn tri giác, xuất huyết dưới da dạng chấm, mảng ở vành tai, mũi, mặt, thân mình…; khám có biểu hiện gáy cứng; chọc dịch não tủy có biến loạn dịch đục, áp lực tăng, tăng bạch cầu và protein trong dịch não tủy. Trường hợp nặng tiến triển nhanh chóng hội chứng nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm khuẩn (có thể kèm theo hoặc không kèm theo viêm màng não) như trụy mạch, rối loạn đông máu nặng, suy đa phủ tạng, xuất huyết tiêu hóa, hôn mê, tử vong nhanh chóng. Chẩn đoán xác định dựa vào nuôi cấy bệnh phẩm (máu, dịch não tủy, tổ chức) cho kết quả dương tính với vi khuẩn liên cầu lợn hoặc bằng phương pháp sinh học phân tử (PCR).

Ngoài ra, viêm màng não do liên cầu khuẩn lợn nếu chẩn đoán điều trị muộn di chứng nặng nề dẫn đến điếc 1 bên hay 2 bên vĩnh viễn, không hồi phục. Một số bệnh nhân phải điều trị dai dẳng, tái phát nhiều đợt. Nhiễm trùng liên cầu khuẩn lợn mặc dù được điều trị, tỷ lệ tử vong chung cho các thể bệnh là 17%. Trường hợp bệnh nhân đã có biểu hiện sốc nhiễm khuẩn, tỷ lệ tử vong rất cao lên đến 60 - 80%.

Liên quan đến vấn đề này, các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo, để tránh mắc bệnh, những người chăn nuôi và giết mổ, chế biến thịt lợn cần nghiêm chỉnh chấp hành và thực hiện tốt các biện pháp vệ sinh chăn nuôi, vệ sinh chuồng trại, vệ sinh khi tiếp xúc, giết mổ chế biến thịt lợn như mặc quần áo bảo hộ, đi ủng, đeo găng tay; thường xuyên phun khử khuẩn chuồng trại, nơi giết mổ. Người dân tuyệt đối không giết mổ, không ăn thịt lợn bệnh, lợn chết, tiết canh lợn, thịt lợn sống, thịt lợn tái chưa nấu chín kỹ. Lợn bệnh, lợn chết phải được tiêu hủy, chôn, phun thuốc khử trùng theo đúng quy định. Người tiêu dùng nên lựa chọn mua thịt lợn đã qua kiểm định của cơ quan thú y.