Sự lên ngôi của phương thức thanh toán không tiền mặt
(Tiepthigiadinh) - Giao dịch bằng điện thoại di động và mã QR Code vẫn đang dẫn đầu cả về số lượng và giá trị so với các phương thức thanh toán khác.
Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, tính đến hết nửa đầu năm 2022, hoạt động thanh toán không tiền mặt tại Việt Nam đã tăng 69,7%. Trong đó, thanh toán qua điện thoại di động đã tăng 97,65% về số lượng giao dịch và 86,68% về giá trị, trong khi qua mã QR Code tăng tương ứng 56,52% và 111,62% so với cùng kỳ năm 2021. Tổng số ví điện tử đã kích hoạt trên cả nước tăng 10,37% trong 4 tháng đầu năm 2022. Giao dịch qua hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng tăng 32,37% giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm 2021. Trong khi đó, tỷ lệ người dân trưởng thành có tài khoản thanh toán đạt xấp xỉ 66%.
Thanh toán không tiền mặt, thanh toán điện tử đã mang lại lợi ích cho tất cả các bên tham gia, từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp cho đến người dân như: giảm thời gian, chi phí; tăng tính an toàn bảo mật cho người dùng; nâng cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp khi tiết kiệm được thời gian chuẩn bị thủ tục và thanh toán theo phương thức truyền thống; nâng cao hiệu quả giám sát của cơ quan quản lý; thuận lợi trong triển khai dịch vụ công; nâng cao tính minh bạch của nền kinh tế, phòng chống tham nhũng, rửa tiền và các loại tội phạm kinh tế khác...
Các công nghệ mới, hiện đại trong thanh toán như việc áp dụng xác thực vân tay, nhận diện khuôn mặt, sử dụng mã QR Code, mã hóa thông tin thẻ, thanh toán phi tiếp xúc,... được các ngân hàng nghiên cứu, hợp tác và ứng dụng, đặc biệt là việc thanh toán bằng QR Code gắn với đẩy mạnh thanh toán qua điện thoại di động cho phù hợp với xu thế phát triển trên thế giới và hành vi người tiêu dùng.
Sự lên ngôi của các phương thức thanh toán điện tử đi cùng với sự biến mất dần của tiền mặt. Đây là xu hướng chung trên toàn thế giới không chỉ tại Việt Nam. Đức là một trong những quốc gia “bảo thủ” nhất châu Âu trong sử dụng tiền giấy. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu năm 2017 của Ngân hàng Trung ương nước này cho thấy người dân Đức mang tiền mặt bên mình nhiều gấp 3 lần so với người Pháp. Sự thay đổi trong hành vi người tiêu dùng cũng đã nhanh chóng được nắm bắt bởi các thương hiệu bán lẻ lớn, càng thúc đẩy thêm sự phát triển của giao dịch không tiền mặt và phi tiếp xúc tại nền kinh tế lớn nhất châu Âu.
Tại Việt Nam, báo cáo của Công ty Cổ phần thanh toán quốc gia (NAPAS) cho thấy, trong năm 2021, giao dịch rút tiền mặt qua hệ thống ATM lần đầu tiên ghi nhận mức sụt giảm 5% so với năm 2020. Con số thống kê chỉ ra sự vượt lên của thanh toán không tiền mặt so với phương thức thanh toán truyền thống.
Việc khách hàng giảm bớt việc rút tiền mặt qua ATM và sử dụng phổ biến hơn các dịch vụ thanh toán điện tử khác như: chuyển tiền, thanh toán qua POS và các phương thức khác (ví điện tử; mobile banking; internet banking…) phản ánh xu hướng tiền mặt đang dần bị thay thế bởi các loại hình thanh toán kỹ thuật số.
