Ít ai ngờ, môn thể thao dễ gây đột tử nhất cũng là môn được nhiều người từ già, trung niên hay người trẻ lựa chọn nhất

Chạy bộ từ lâu được xem là môn thể thao đơn giản, dễ thực hiện và phù hợp với mọi lứa tuổi. Nam hay nữ, người trẻ hay trung niên, thậm chí cả người cao tuổi đều có thể tham gia mà không cần nhiều dụng cụ hay sân bãi. Tuy nhiên, đây cũng là bộ môn dễ dẫn đến đột tử khi tập luyện không phù hợp.

Vì sao chạy bộ dễ gây đột tử?

Theo Tiến sĩ Hoàng Xuân, chuyên gia Tim mạch và Phẫu thuật lồng ngực tại Đài Loan (Trung Quốc), một nghiên cứu tại đây cho thấy: chạy bộ chiếm gần 34% số ca đột tử khi chơi thể thao, cao hơn hẳn so với bóng đá (10,7%) hay bóng rổ (8,6%). Điều này đặc biệt đáng chú ý bởi chạy bộ lại là bộ môn được nhiều người yêu thích và tham gia đông đảo nhất.

Số liệu từ Tạp chí Y học New England cũng đưa ra bức tranh đáng suy ngẫm: trong hơn 10 triệu người tham gia marathon và bán marathon tại Mỹ giai đoạn 2000-2010, có 59 trường hợp ngừng tim đột ngột, trong đó 42 người tử vong. Tuổi trung bình của các nạn nhân là 42 và 86% trong số đó là nam giới.

Vị tiến sĩ này lý giải, có 2 yếu tố chính biến chạy bộ, đặc biệt vào mùa hè thành “con dao hai lưỡi”:

Mất nước và rối loạn điện giải 

Khi chạy dưới trời nóng, cơ thể mất nhiều mồ hôi, đồng nghĩa thất thoát nước và điện giải. Nếu không bù đắp kịp thời, tình trạng thiếu natri, kali, magie có thể xuất hiện, gây rối loạn nhịp tim, ngưng tim, thậm chí đột tử.

Mất nước còn khiến máu đặc lại, khó lưu thông, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông - một trong những nguyên nhân hàng đầu của đột quỵ và ngừng tim.

Bệnh lý tim mạch tiềm ẩn

Không ít người mang bệnh tim bẩm sinh, rối loạn điện học tim mà không hề hay biết. Khi chạy cường độ cao, đặc biệt dưới nắng nóng, hệ tim mạch và thần kinh giao cảm bị kích thích quá mức, dễ dẫn đến loạn nhịp, ngưng tim.

Ngoài ra, việc tích tụ axit lactic - sản phẩm phụ khi vận động mạnh có thể làm chậm nhịp tim, thậm chí khiến tim ngừng đập nếu vượt ngưỡng chịu đựng.

3 dấu hiệu cảnh báo đột tử cần dừng chạy ngay

Các chuyên gia khuyến nghị, người chạy bộ có thể tự “cứu mình” nếu kịp nhận ra những tín hiệu nguy hiểm sau:

• Khát nước cực độ: Cảm giác khô môi, rát họng, thậm chí phải thè lưỡi ra để làm dịu.

• Đau đầu, chóng mặt: Đầu nặng trĩu, choáng váng, mất tập trung hoặc trạng thái phấn khích bất thường.

• Tim đập nhanh bất thường: Nhịp tim tăng vọt, dồn dập, kèm cảm giác đau tức ngực hoặc khó thở.

Bỏ qua các dấu hiệu này đồng nghĩa với việc đẩy cơ thể vào tình trạng nguy kịch, nguy cơ ngừng tim đột ngột bất cứ lúc nào.

Làm sao để chạy bộ an toàn?

Chạy bộ vẫn là một trong những môn thể thao tốt nhất cho sức khỏe tim mạch, hô hấp và tinh thần. Nhưng để tận dụng lợi ích mà không gặp rủi ro, cần tuân thủ một số nguyên tắc:

• Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt quan trọng với người có bệnh tim bẩm sinh hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch.

• Tập luyện phù hợp: Lựa chọn cường độ và thời gian chạy theo thể trạng, không cố gắng quá sức, nhất là trong thời tiết nắng nóng.

• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Ăn đủ chất, tránh chạy ngay sau bữa ăn no hoặc sau khi dùng rượu bia, cà phê.

• Bổ sung nước đúng cách: Uống nước trước, trong và sau khi chạy, ưu tiên nước điện giải nếu tập luyện lâu.

• Lắng nghe cơ thể: Khi có bất kỳ bất thường nào, dừng ngay và tìm sự hỗ trợ y tế nếu cần.

Hãy coi trọng các tín hiệu cảnh báo, trang bị kiến thức an toàn và lắng nghe cơ thể để mỗi bước chạy thực sự là hành trình nuôi dưỡng sức khỏe chứ không phải cuộc chơi đánh cược với tính mạng.