Đu “trend” ăn măng vầu ngọt Tây Bắc, cảnh báo nguy cơ ngộ độc từ chuyên gia
Măng vầu luộc – một đặc sản từ vùng núi Tây Bắc đang trở thành món ăn “hot trend” trên mạng xã hội. Tuy nhiên, món ăn này cần được chế biến kỹ lưỡng để tránh rủi ro sức khỏe, đảm bảo trải nghiệm ẩm thực an toàn cho người tiêu dùng.
Măng ngon nhưng 'đại kỵ' với những người này, biết ngay để tránh, kẻo rước thêm bệnh vào thân
Cách nấu bún vịt măng tươi thơm ngon đậm đà, siêu dễ làm tại nhà
“Lộc rừng” xuống phố thành đặc sản
Là đặc sản của núi rừng Tây Bắc, măng đắng hay còn gọi là măng vầu thường mọc lên sau những trận mưa phùn đầu xuân. Cũng vào thời gian này, bà con vùng cao thuộc các tỉnh như Tuyên Quang, Yên Bái, Phú Thọ, Lào Cai, Sơn La, Bắc Kạn… lại rủ nhau vào rừng hái măng về bán.

Không chỉ vậy, thời gian gần đây, trên mạng xã hội liên tục xuất hiện các video ngắn mukbang (một xu hướng ẩm thực trực tuyến) của các Tiktoker về đặc sản măng vầu ngọt Tây Bắc. Theo đó, những video này chủ yếu xoay quanh việc thưởng thức măng vầu luộc ngay tại chỗ, chấm chẩm chéo - gia vị đặc trưng của Tây Bắc, với nhiều biểu cảm từ ngạc nhiên đến thích thú liên tục xuất hiện trên TikTok, Facebook và YouTube, được nhiều người hào hứng đón nhận.

Đáng chú ý, với lượt xem lên tới vài trăm nghìn, thậm chí hàng triệu mỗi video, măng vầu ngọt Tây Bắc nhanh chóng gây "sốt" trên mạng xã hội. Do đó, măng vầu được nhiều người tiêu dùng săn lùng mua về để tự chế biến hoặc thưởng thức theo cách nguyên bản như trong các video được lan truyền trên mạng, khiến nhu cầu tiêu thụ tăng cao.


Trên các sàn thương mại điện tử và “chợ mạng”, măng vầu ngọt được rao bán tràn ngập với giá dao động từ 55.000 đồng - 120.000 đồng/kg. Theo một số người bán cho biết, giá măng vầu tuỳ thuộc từng loại, thông thường những cây măng nhỏ (tức hàng còn non) sẽ có giá đắt đỏ hơn cây măng to. Với mức giá này, phần lớn các đầu mối đều tặng kèm nước chấm chẩm chéo. Đây là loại gia vị tạo nên hương vị đặc biệt của loại đặc sản Tây Bắc này.
Chế biến măng tươi sai cách có thể bị ngộ độc
Trước sức hút của trào lưu ăn măng vầu luộc, trao đổi với báo chí, PGS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách Khoa Hà Nội cảnh báo, nếu chế biến măng không cẩn thận dễ dẫn đến tình trạng ngộ độc, bởi măng tươi có chứa độc tố cyanide. Sau khi vào cơ thể, cyanide chuyển hóa thành axit cyahydric (HCN), gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thậm chí dẫn đến ngộ độc nặng.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cũng lưu ý, độc tố trong măng vầu có thể được loại bỏ nhờ quá trình chế biến đúng cách bởi độc tố cyanide có khả năng hòa tan trong nước và bay hơi khi đun nóng. Chính vì vậy, việc ngâm và luộc măng tươi nhiều lần, sau đó đổ bỏ nước luộc đã được người dân áp dụng từ lâu để đảm bảo an toàn thực phẩm. Trong khi đó, các loại măng đã qua chế biến như măng chua, măng khô hay măng ngâm nước đều được loại bỏ phần lớn độc tố, giúp người dùng yên tâm hơn khi thưởng thức.
Các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo, để đảm bảo an toàn, các bà nội trợ nên lựa chọn măng có nguồn gốc rõ ràng. Trong quá trình luộc hoặc ngâm măng ở ngoài, mỗi gia đình cần thay nước mới nhiều lần để loại bỏ hiệu quả các độc tố (vì nước cũ có độc tố từ măng khuếch tán ra). Ngoài ra, trong quá trình luộc, mở vung để chất độc bay hơi.
Mặt khác, măng tươi có chứa độc tố nên người dân tuyệt đối không ăn măng sống, cần phải chế biến đúng cách trước khi ăn. Khi cơ thể có dấu hiệu ngộ độc, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời.
"Siết" chặt khai thác măng vầu tự nhiên
Trước hoạt động khai thác măng vầu ồ ạt, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sự sinh trưởng tự nhiên của cây và hệ sinh thái rừng. Căn cứ tình hình thực tế trên địa bàn và để đảm bảo yêu cầu cho cây sinh trưởng, phát triển tốt, tạo điều kiện thuận lợi cho khai thác măng vầu vào các năm tiếp theo, UBND huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai đã tuyên truyền đến các tổ chức, cá nhân trên địa bàn huyện không được khai thác, vận chuyển, tiêu thụ măng vầu tươi dưới mọi hình thức kể từ ngày 1/3/2025.
Bên cạnh đó, các đơn vị chủ rừng tổ chức chăm sóc, bảo vệ diện tích cây vầu sau khai thác, đảm bảo sinh trưởng phát triển tốt; tổ chức lực lượng tuần tra, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi khai thác, vận chuyển, tiêu thụ măng vầu sau thời gian có quy định dừng khai thác.
Cùng với đó, Hạt Kiểm lâm Văn Bàn; Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên - Văn Bàn được giao chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị; UBND các xã, thị trấn, chủ rừng, tổ chức kiểm tra, lập hồ sơ xử lý các hành vi khai thác, vận chuyển, tiêu thụ măng vầu sau thời gian dừng khai thác.