"Điểm mặt" những thói quen hại gan vào mùa lạnh

Uống nhiều rượu bia

Nhiều người có thói quen uống rượu vào mùa lạnh để làm ấm cơ thể hoặc ngâm các loại rượu thuốc rồi uống để tăng cường miễn dịch trong mùa lạnh, phòng bệnh tật… Tuy nhiên, công dụng làm ấm của rượu chỉ làm cảm giác thoáng qua. Rượu vào cơ thể làm giãn mạch ngoại vi, tăng tưới máu đến da và cơ, kích thích thần kinh tạm quên đi cái lạnh.

Khi uống rượu bia, chất cồn được hấp thụ nhanh chóng vào máu qua niêm mạc dạ dày và ruột. Chỉ 10% lượng cồn đào thải qua đường mồ hôi, hơi thở, nước tiểu; còn 90% còn lại đi thẳng qua gan, khiến gan nhiễm độc nặng nề. Rượu thuốc, ngâm động thực vật càng khiến gan phải quá tải do chuyển hóa nên suy yếu và mắc bệnh nhanh nếu uống không điều độ. Nếu không được kiểm soát sẽ phát triển thành viêm gan do rượu, xơ gan do rượu, hoặc nghiêm trọng hơn là ung thư gan.

Uống thuốc bừa bãi

Chúng ta dễ mắc nhiều bệnh hơn vào mùa lạnh nên sẽ có nguy cơ dùng nhiều thuốc hơn. Một số người dùng thuốc không theo chỉ định của bác sĩ, sai liều lượng, theo cảm tính… làm hại đến gan.

Gan là cơ quan giải độc của cơ thể, tham gia vào quá trình chuyển hóa hầu hết các loại thuốc, sau đó bài tiết qua mật hoặc nước tiểu. Lạm dụng thuốc khiến gan phải làm việc quá sức, suy yếu. Gan suy yếu thì chức năng chuyển hoá, giải độc và bài tiết các thuốc cũng bị ảnh hưởng. Sự tích tụ thuốc lâu dần không được chuyển hoá và giải độc gây ngộ độc thuốc và tổn thương gan, mắc bệnh tật nghiêm trọng.

Lười uống nước và ít vận động

Hầu hết chúng ta đều lười uống nước và vận động vào mùa lạnh. Đây cũng là những thói xấu làm gan suy yếu và nhanh mắc bệnh. Nước đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ chất thải khỏi cơ thể, ngăn ngừa tích tụ chất độc và bảo vệ gan khỏi tổn thương. Việc uống nước đều đặn giúp làm mỏng máu, tạo điều kiện cho gan lọc, loại bỏ chất độc một cách dễ dàng. Trong khi đó, nhiệt độ thấp khiến máu nhớt và khó lưu thông hơn. Nếu uống thiếu nước vào mùa đông, gan sẽ rất khó hoạt động hiệu quả, thậm chí bị rối loạn và suy yếu.

Thời tiết lạnh khiến con người giảm thời gian hoạt động, làm giảm trao đổi chất, giảm khả năng kiểm soát lượng đường trong máu, điều hòa huyết áp và tiêu hóa chất béo có thể dẫn đến hại gan. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể do lười vận động hoặc ít vận động.

Thức khuya thường xuyên

Vào mùa đông, đêm thường dài hơn ngày nên nhiều người có xu hướng thức khuya hơn, thích cảm giác đắp chăn đọc sách, dùng điện thoại hoặc đi ngủ… Tuy nhiên, dù vào mùa nào thì thức khuya cũng rất hại cho sức khỏe, nhất là lá gan. Hơn nữa, thức khuya vào mùa đông càng hại gan hơn vì hệ miễn dịch vốn suy yếu, gan dễ bị tổn thương và cần nhiều thời gian ngủ hơn để phục hồi.

Theo các chuyên gia sức khỏe, các chức năng nội tiết và ngoại tiết của gan đều sẽ thực hiện tốt nhất khi cơ thể trong trạng thái ngủ say. Khung giờ làm việc quan trọng nhất của gan mật là từ 23h - 3h. Vì vậy, nếu bạn thức khuya, ngủ sau 23h thì sẽ thay đổi đồng hồ sinh học, làm rối loạn chức năng, tăng gánh nặng cho gan do tăng sinh phản ứng oxy hóa sản sinh nhiều chất trung gian độc hại, kích hoạt tế bào kupffer độc hại. Những điều này kéo dài lâu ngày khiến gan suy giảm chức năng, yếu dần và mắc nhiều bệnh tật như viêm gan, gan nhiễm mỡ, ung thư gan…