Bộ Y tế đề xuất bổ sung hành vi bị cấm quảng cáo trên môi trường mạng
Tại dự thảo Luật An toàn thực phẩm sửa đổi, Bộ Y tế đề xuất bổ sung nhiều hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động quảng cáo và kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử nhằm khắc phục bất cập và bảo vệ tốt hơn quyền lợi người tiêu dùng.
Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Luật An toàn thực phẩm (ATTP) nhằm giải quyết kịp thời những hạn chế, bất cập phát sinh trong hơn 15 năm qua, đồng thời tăng cường bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh. Một trong những điểm đáng chú ý là việc bổ sung các hành vi nghiêm cấm khi quảng cáo và kinh doanh thực phẩm trên môi trường trực tuyến.
Theo dự thảo, hành vi quảng cáo sai sự thật, gây nhầm lẫn đối với người tiêu dùng sẽ bị nghiêm cấm tuyệt đối. Doanh nghiệp cũng không được sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, danh nghĩa của các đơn vị y tế, nhân viên y tế hay ý kiến của người bệnh để quảng cáo thực phẩm. Đây là quy định nhằm ngăn chặn tình trạng “khoác áo” y khoa để tạo niềm tin sai lệch cho khách hàng.

Một điểm mới quan trọng khác là quy định liên quan đến người có ảnh hưởng (KOL, Influencer). Cụ thể, người chuyển tải quảng cáo cho thực phẩm chức năng, thực phẩm cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng dành cho trẻ dưới 36 tháng tuổi phải công khai mối quan hệ tài trợ. Việc che giấu hoặc không công khai mối quan hệ này sẽ bị xem là hành vi vi phạm pháp luật.
Dự thảo cũng nghiêm cấm tình trạng tiết lộ thông tin cá nhân của người mua hoặc không cung cấp đầy đủ thông tin để truy xuất nguồn gốc hàng hóa khi kinh doanh trên sàn thương mại điện tử. Đây là động thái siết chặt trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm tính minh bạch và quyền lợi của người tiêu dùng.
Về xử lý vi phạm, dự thảo quy định tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ. Ngoài ra, nếu gây thiệt hại, đơn vị vi phạm còn phải bồi thường và khắc phục hậu quả. Mức phạt hành chính có thể lên tới 200 triệu đồng đối với cá nhân và 400 triệu đồng đối với tổ chức. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng, mức phạt có thể lên tới 7 lần giá trị thực phẩm vi phạm.
Theo Bộ Y tế, sau hơn 15 năm thi hành, Luật ATTP đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, thực tế vẫn tồn tại nhiều hạn chế. Các quy định chưa đồng bộ, thiếu tính khả thi; hệ thống quản lý chưa kiểm soát hiệu quả chất lượng sản phẩm, đặc biệt là thực phẩm chức năng; công tác hậu kiểm chưa thường xuyên; tình trạng thực phẩm giả, kém chất lượng vẫn phổ biến.
Ngoài ra, còn thiếu cơ chế thu hồi giấy chứng nhận khi doanh nghiệp vi phạm, thiếu ràng buộc trách nhiệm đến cùng của đơn vị đứng tên công bố sản phẩm, và chưa bắt buộc áp dụng các hệ thống quản lý tiên tiến như HACCP đối với một số nhóm thực phẩm nhạy cảm.
Việc sửa đổi, bổ sung Luật ATTP lần này không chỉ nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, mà còn là thông điệp mạnh mẽ đối với các doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực thực phẩm và thương mại điện tử. Trong bối cảnh hành vi quảng cáo sai sự thật, lợi dụng hình ảnh y tế và người nổi tiếng để tiếp thị tràn lan, việc siết chặt các hành vi cấm là cần thiết để tạo ra một thị trường minh bạch, lành mạnh và bảo vệ tốt hơn sức khỏe cộng đồng.