Xay nhuyễn thực phẩm: Tăng hấp thu hay vô tình làm mất chất dinh dưỡng?

Khi xay nhuyễn, thực phẩm thay đổi thế nào?

Trong nhịp sống hiện đại, việc xay nhuyễn thực phẩm đã trở thành thói quen phổ biến. Từ những cốc sinh tố đầy màu sắc cho đến các loại súp mịn màng, nhiều người tin rằng đây là cách đơn giản để bổ sung dưỡng chất. Nhưng liệu thao tác nghiền, xay có vô tình làm “hao hụt” vitamin và khoáng chất trong thực phẩm?

Về cơ bản, việc nghiền hoặc xay nhỏ thực phẩm giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa. Các hạt thức ăn nhỏ hơn sẽ dễ nhai, dễ tiêu hóa và nhờ đó, cơ thể có thể hấp thụ dinh dưỡng nhanh hơn. Đây là lợi thế lớn với những người gặp khó khăn trong việc nhai nuốt hoặc có hệ tiêu hóa yếu.

Tuy nhiên, “lợi thế” này cũng đi kèm “cái giá” nhất định. Một số dưỡng chất rất nhạy cảm với không khí và nhiệt sinh ra trong quá trình xay, đặc biệt là vitamin C và nhóm vitamin B. Chỉ cần xay quá lâu hoặc để ngoài không khí, các vitamin này dễ dàng bị phân hủy.

Mặt lợi và mặt hại dưới góc nhìn dinh dưỡng

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc xay nhuyễn thực phẩm vừa mang lại ích lợi, vừa tiềm ẩn hạn chế:

Ưu điểm

Các dưỡng chất đa lượng như protein, chất béo, carbohydrate và chất xơ hầu như không bị ảnh hưởng. Ví dụ, hạt và quả hạch thường khó tiêu nếu ăn trực tiếp, nhưng khi được chế biến thành bột hoặc bơ hạt, chúng trở nên dễ hấp thụ hơn.

Nhược điểm

Quá trình xay làm thay đổi cấu trúc thực phẩm, khiến một số vi chất quan trọng dễ bị thất thoát. Do đó, bạn cần cẩn trọng với loại thực phẩm mình đưa vào máy xay cũng như cách bảo quản sau đó.

Một khía cạnh khác cần cân nhắc là chỉ số đường huyết (GI). Khi xay nhuyễn, carbohydrate phức tạp trong trái cây hoặc ngũ cốc có thể bị “bẻ gãy” thành dạng đơn giản hơn, khiến đường huyết tăng nhanh hơn sau khi ăn.

Làm thế nào để hạn chế mất chất khi xay nhuyễn thực phẩm?

Tin vui là chúng ta hoàn toàn có thể tận dụng lợi ích của việc xay nhuyễn thực phẩm mà không phải đánh đổi quá nhiều dinh dưỡng. Một số mẹo nhỏ nhưng hiệu quả bao gồm:

• Xay ngay trước khi dùng, tránh để lâu ngoài không khí.

• Giảm tốc độ và thời gian xay, không để máy hoạt động quá lâu gây nóng.

• Ưu tiên máy ép chậm hoặc máy xay tốc độ thấp, hạn chế nhiệt sinh ra.

• Dùng hộp kín để bảo quản sinh tố, tránh tiếp xúc trực tiếp với oxy.

• Thêm vài giọt nước cốt chanh, giúp làm chậm quá trình oxy hóa và giữ màu sắc tươi ngon.

Những bí quyết này không chỉ giữ lại nhiều vitamin mà còn giúp món ăn, thức uống hấp dẫn hơn về hương vị và màu sắc. Quan trọng hơn, bạn nên chọn đúng thực phẩm, xay đúng cách và dùng đúng thời điểm. Khi đó, những cốc sinh tố, bát súp hay ly nước ép không chỉ là món ăn ngon miệng mà còn là “trợ thủ” đắc lực cho sức khỏe.