Vợ chồng trẻ ở TP.HCM thu nhập bấp bênh, chi hơn 45 triệu/tháng: Cách để không kiệt quệ tài chính

Thu nhập giảm, phải rút tiền tiết kiệm mới đủ tiêu

Trong câu chuyện quản lý tài chính  gia đình, có một quy tắc nền tảng hầu như ai cũng từng nghe qua: Thu nhập phải cao hơn chi tiêu. Nói cách khác, “kiếm ít tiêu ít” còn chấp nhận được, chứ bội chi thì sớm muộn cũng sẽ kiệt sức.

Tuy nhiên, lý thuyết là một chuyện, thực hành lại là chuyện khác. Không phải gia đình nào cũng duy trì được kỷ luật này, có người vì biến động công việc, có người do thói quen chi tiêu khó bỏ. Tâm sự của một người vợ ở TP.HCM dưới đây chính là ví dụ: dù đang gánh khoản nợ lên tới vài tỷ đồng, bảng chi tiêu hằng tháng cô chia sẻ vẫn khiến nhiều người bất ngờ xen lẫn tò mò.

"Em bị stress quá mọi người ạ. Em 28 tuổi, chồng 34 tuổi, vợ chồng em buôn bán nhỏ ở sài gòn năm nay là năm thứ 3. Năm nay kinh tế khó khăn, doanh thu cao nhất được có 1 triệu/ngày, có ngày còn chỉ được 500-600 nghìn đồng, không đủ tiền thuê mặt bằng chứ chưa nói đến chi tiêu. Tháng nào nhà em cũng tiêu âm vào tiền tiết kiệm.

Vợ chồng em đã thử trả mặt bằng, về quê ở 1 năm nhưng với tính chất công việc của bọn em thì ở quê không thể làm ra tiền, thế là lại khăn gói kéo nhau vào TP.HCM trở lại. Nếu nghỉ kinh doanh đi làm văn phòng thì chồng em cũng chỉ kiếm được 15 triệu/tháng, em thì đang bầu bé thứ 2, dự sinh gần Tết, cố xin đi làm thì cũng có chỗ nhận và trả lương 7 triệu.

Giờ em đang không biết nghĩ sao hay làm gì nữa. Có ai từng trong tình cảnh giống nhà em bây giờ không ạ?" - cô vợ tâm sự.

Ngay dưới bài đăng, nhiều người bày tỏ sự lo lắng với tình cảnh hiện tại của gia đình này. Đa số đều đồng tình nếu kinh doanh không ổn thì nên trả mặt bằng rồi 2 vợ chồng làm văn phòng là hợp lý nhất. Như vậy đã đỡ một khoản không nhỏ là 20 triệu thuê mặt bằng. Đồng thời, chồng cô có thể làm shipper, chạy xe ôm để kiếm thêm thu nhập.

"Thu nhập ngày 1 triệu mà hết 20 triệu tiền mặt bằng, rồi còn lại 10 triệu cả vốn lẫn lời à? Trong khi các chi phí sinh hoạt khác đã hơn 20 triệu. Vậy bạn nên tìm thêm cái để bán, share mặt bằng, hoặc tìm chỗ khác thuê rẻ hơn, bán thêm trên app, bán hàng trên sàn thương mại điện tử, chồng có thể chạy ship kiếm thêm thu nhập... Chứ kiểu này chỉ đủ nuôi chủ nhà thôi" - một người khuyên.

Giờ kiếm ít thì phải chắt bóp theo khả năng kinh tế thôi. Học công rồi đăng ký các lớp học thêm vẫn rẻ hơn bây giờ. Tiền thuê mặt bằng khá cao thì nên xem xét mặt bằng khác rẻ hơn rồi vợ hoặc chồng ra ngoài kiếm việc khác tăng nguồn thu hàng tháng. Ăn hàng quán vui chơi tuần 1 lần cải thiện còn lại chịu khó nấu nướng", một người bày tỏ.

"Tiết kiệm là 1 chuyện, cái quan trọng hơn là phải tính được việc vợ chồng bạn có nên tiếp tục duy trì mô hình kinh doanh cũ không? Chứ 1 thời gian dài rồi mà doanh thu không đủ thì nên nghĩ đến việc đi làm văn phòng hơn" - một người bình luận.

Kinh doanh thua lỗ: Khi nào nên tiếp tục, khi nào nên dừng?

Câu chuyện của cặp vợ chồng trẻ này cũng là thực tế mà không ít gia đình gặp phải: vốn liếng ít, chi phí cố định cao, buôn bán nhỏ gặp thời khó thì tiền lời bốc hơi, trong khi tiền thuê mặt bằng và sinh hoạt vẫn phải trả đều. Khi ấy, câu hỏi quan trọng không phải “làm gì để lời” mà là “khi nào nên tiếp tục, khi nào nên dừng lại?”.

Để tránh rơi vào vòng xoáy thua lỗ – nợ nần – bội chi, mỗi gia đình nên đặt ra ngưỡng chịu đựng thua lỗ rõ ràng ngay từ đầu. Ví dụ, ấn định mức lỗ tối đa hoặc thời gian thử nghiệm (3–6 tháng). Nếu hết thời hạn mà doanh thu vẫn không cải thiện, cần nghiêm túc tính chuyện đóng cửa hoặc chuyển hướng để tránh đổ thêm tiền vì tiếc.

Một nguyên tắc khác là tách biệt ngân sách gia đình và ngân sách kinh doanh. Đừng lấy tiền ăn, tiền học con hoặc khoản dự phòng để bù lỗ cho cửa hàng. Cách này giúp gia đình duy trì ổn định các khoản chi thiết yếu và tránh nợ cá nhân chồng chất.

Trong thực tế, cũng có lúc nên gồng gánh nếu doanh thu chỉ sụt tạm thời do yếu tố ngắn hạn như thời tiết, dịch bệnh, chu kỳ thị trường… miễn là vẫn còn vốn dự phòng và không ảnh hưởng đến chi tiêu tối thiểu của gia đình. Ngược lại, nếu mô hình kinh doanh đã thử nhiều cách mà doanh thu không tăng hoặc thị trường bão hòa, nhu cầu biến mất thì nên dừng sớm. Dừng không phải thất bại, mà là bảo toàn vốn để còn cơ hội đầu tư hướng khác.

Ưu tiên ổn định tài chính trước, mở rộng sau cũng là nguyên tắc then chốt. Trong giai đoạn khó khăn, mục tiêu chính là giữ dòng tiền dương và duy trì quỹ dự phòng 3–6 tháng chi phí gia đình. Khi đã đủ “an toàn” mới tính chuyện tái đầu tư hoặc mở rộng quy mô.

Nhìn từ trường hợp này có thể thấy, biết dừng đúng lúc và biết gồng đúng cách là hai kỹ năng quan trọng để gia đình không rơi vào vòng xoáy tài chính, đồng thời vẫn còn cơ hội đứng dậy sau mỗi lần thử sức.