Vén màn làm đẹp bằng máu tự thân: Lời quảng cáo có cánh từ các spa

Thần dược làm đẹp mang tên máu tự thân

Dạo một vòng trên mạng xã hội, chỉ cần gõ từ khóa “làm đẹp bằng PRP” – viết tắt của Platelet Rich Plasma, tức huyết tương giàu tiểu cầu – chúng ta  có thể bắt gặp hàng ngàn bài đăng, video quảng cáo rầm rộ từ các spa, thẩm mỹ viện cho đến cá nhân tự hành nghề. Những lời hứa hẹn như “trẻ hóa tức thì”, “xóa sạch nám, mờ sẹo chỉ sau một lần” xuất hiện dày đặc, đánh trúng vào tâm lý ưa làm đẹp nhanh và tin vào công nghệ y khoa mới của không ít người tiêu dùng.

PRP là gì? Theo các tài liệu y học, đây là phương pháp sử dụng máu tự thân – tức máu lấy từ chính cơ thể người điều trị – sau đó tách chiết huyết tương giàu tiểu cầu bằng máy ly tâm chuyên dụng, rồi tiêm lại vào vùng da cần chữa trị. Trong y học, PRP được nghiên cứu ứng dụng điều trị chấn thương gân, xương, khớp, hoặc phục hồi sau phẫu thuật. Nhưng nay, liệu pháp này lại bị "biến tướng" thành giải pháp thẩm mỹ đại trà.

Tại nhiều cơ sở thẩm mỹ, PRP được xem như “chiêu bài thần kỳ” giúp cải thiện làn da chỉ sau một buổi tiêm. Trên fanpage "Ngọc Dung Beauty Clinic", clip quảng cáo cho thấy nhân viên thực hiện PRP ngay tại spa, cam kết sau 1 buổi da sẽ “mướt mát như em bé”. Không cần bác sĩ, không phòng vô trùng, không xét nghiệm – quy trình diễn ra chóng vánh như một thủ thuật đơn giản.

Không riêng gì Ngọc Dung, một tài khoản Facebook có tên "Trà My" cũng chia sẻ video đang tiêm PRP cho khách trong bộ đồng phục “Seoul Spa”. Clip thu hút nhiều lượt xem, với lời cam kết “hiệu quả ngay sau 24h”. Câu hỏi đặt ra: ai là người thực hiện các thao tác tiêm này? Có phải bác sĩ không? 

Điều đáng ngạc nhiên là không chỉ các cơ sở nhỏ lẻ mà cả những hệ thống spa có tiếng, được cấp phép hoạt động cũng tham gia vào làn sóng PRP. Hasaki spa (Công Ty TNHH Hasaki Beauty & Spa) – chuỗi thẩm mỹ viện có mặt tại nhiều thành phố lớn – giới thiệu gói “Trẻ hóa 5 in 1” bao gồm cả liệu pháp PRP với giá chỉ 2,7 triệu đồng. Trên website, PRP được mô tả là “liệu pháp sinh học giúp tăng sinh collagen, cải thiện độ đàn hồi, mờ sẹo và làm trắng sáng da”.

Hay tại Phòng khám da liễu C.C Clinic (thuộc Công ty TNHH Chăm sóc sức khỏe C.C), dịch vụ PRP không chỉ được quảng bá rầm rộ trên website mà còn được "thổi phồng" thành liệu pháp tiêm tế bào gốc tự thân – một thuật ngữ đầy mập mờ, chưa được Bộ Y tế công nhận trong lĩnh vực thẩm mỹ. Không ngần ngại lạm dụng những lời có cánh, phòng khám này hứa hẹn kết quả "hoàn hảo sau 2 tháng", với khả năng làm mờ nám, se khít lỗ chân lông và làm sáng da đến mức khó tin.

Đáng nói hơn, C.C Clinic còn kết hợp PRP với công nghệ laser hiện đại, tạo ra một "combo điều trị" được quảng cáo có thể khắc phục đến 90% vấn đề da liễu chỉ trong một liệu trình. Cơ sở viện dẫn các "nhân tố tăng trưởng trong tiểu cầu" như một bằng chứng khoa học để củng cố niềm tin khách hàng.

Hoặc, ngay cả những bệnh viện thẩm mỹ như Bệnh viện Thẩm mỹ JT Angel – do CEO Nhã Lê điều hành – cũng công khai đăng tải hình ảnh, thông tin quảng bá dịch vụ PRP  trên chính trang web chính thức của mình.

Theo các chuyên gia, việc quảng cáo PRP là phương pháp làm đẹp an toàn, không hóa chất là đánh tráo khái niệm vì đến thời điểm hiện tại, chưa có một nghiên cứu khoa học nào được công bố rộng rãi về hiệu quả và độ an toàn của PRP trong lĩnh vực thẩm mỹ.

Các nghiên cứu lâm sàng chủ yếu tập trung vào điều trị tổn thương cơ, xương hoặc khớp, và PRP vẫn là một lĩnh vực cần được kiểm chứng lâu dài. Việc áp dụng phương pháp này cho thẩm mỹ da, đặc biệt là tiêm dưới da mặt, chưa hề có hướng dẫn cụ thể nào từ cơ quan y tế.

Người tiêu dùng nên cẩn trọng với những quảng cáo có cánh

"Chỉ dùng máu của chính bạn – không hóa chất, không bảo quản – nên an toàn tuyệt đối" là câu cửa miệng được các kỹ thuật viên tại nhiều spa rỉ tai khách hàng mỗi ngày. Tuy nhiên, đằng sau lớp vỏ hào nhoáng của phương pháp làm đẹp mang tên PRP (huyết tương giàu tiểu cầu), là những câu chuyện “đắng lòng” mà nhiều khách hàng đã trải nghiệm.

Chị Bạch Thị Q. (45 tuổi, ngụ tại quận Bình Tân, TP.HCM), là một trong những người điển hình của trào lưu PRP. Có sẹo rỗ lâu năm do mụn bọc, chị tìm đến một spa tại quận 12 sau khi đọc quảng cáo trên mạng: “Chỉ ba lần tiêm, da sẽ trắng hồng, mịn màng, trẻ hóa không ngờ”. Dù rất lo ngại về cơ địa dị ứng của mình, chị Q. vẫn được nhân viên spa trấn an: PRP được lấy từ máu tự thân, tách ly tâm, hoàn toàn “sạch” và không thể gây biến chứng. Giá cả cũng "mềm" – chỉ 4,5 triệu đồng cho ba lần tiêm, bao gồm cả thuốc bôi hỗ trợ bong da.

“Tôi nghĩ máu mình thì chắc không sao. Ai ngờ, sau một tuần tiêm PRP, mặt tôi nổi đầy mụn bọc lớn, sưng phù đến mức phải đi điều trị tại Bệnh viện Da liễu TP.HCM”, chị Q. kể.

Tương tự như chị Q.  chị Thu Hồng (40 tuổi, quận Tân Phú, TP.HCM), từng chi hơn 10 triệu đồng để làm 3 buổi PRP tại một spa có tiếng. Sau lần thứ hai, vùng da tiêm bị sưng đỏ, có dấu hiệu mưng mủ. Chị phản ánh thì spa “đổ lỗi cho cơ địa” và từ chối trách nhiệm. Chị H.A phải điều trị da liễu gần 3 tháng mới phục hồi.

Theo bác sĩ Nguyễn Quang Minh – Phó Trưởng khoa Nghiên cứu và Ứng dụng Công nghệ Tế bào gốc (Bệnh viện Da liễu Trung ương), thời gian gần đây, bệnh viện liên tục tiếp nhận các ca biến chứng do làm đẹp bằng PRP. Điểm chung là tất cả đều được tiêm tại các cơ sở không có giấy phép khám chữa bệnh. “Bệnh nhân đến với tình trạng nhiễm trùng da cấp và mạn tính. Một số trường hợp bị nốt sẩn, nang dưới da, phải điều trị kéo dài từ 6 đến 12 tháng, thậm chí có trường hợp để lại sẹo vĩnh viễn,” bác sĩ Minh cảnh báo.

Theo các chuyên gia, cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu khoa học chính thức nào chứng minh hiệu quả làm đẹp rõ rệt của PRP như trị nám, xóa nhăn hay trẻ hóa da. Ngược lại, nếu thực hiện sai kỹ thuật, trong môi trường không đảm bảo vô trùng, người dùng có thể đối mặt với nguy cơ nhiễm trùng nặng, viêm mô mềm, thậm chí hoại tử.

Tại Việt Nam, phương pháp làm đẹp bằng huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) chưa được Bộ Y tế chính thức cấp phép trong lĩnh vực thẩm mỹ. Do đó, các phòng khám thẩm mỹ không được phép thực hiện dịch vụ PRP.

Theo ông Nguyễn Việt Cường, Chánh thanh tra Sở Y tế Hà Nội, các cơ sở thẩm mỹ như viện thẩm mỹ, spa không được phép thực hiện các dịch vụ xâm lấn như PRP. Việc quảng cáo và thực hiện dịch vụ này tại các cơ sở không được cấp phép là vi phạm quy định và có thể bị xử phạt hành chính, đình chỉ hoạt động khi bị thanh tra, kiểm tra phát hiện .

Ngoài ra, Sở Y tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu khẳng định không phê duyệt các kỹ thuật tiêm PRP cho cơ sở thẩm mỹ. Nhiều cơ sở chỉ được cấp giấy phép hoạt động cho Phòng khám chuyên khoa Da liễu và không được phép thực hiện dịch vụ tiêm PRP .

"Việc thực hiện dịch vụ PRP tại các cơ sở không được cấp phép không chỉ vi phạm quy định pháp luật mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe khách hàng. Do đó, khách hàng nên thận trọng và tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng các dịch vụ làm đẹp liên quan đến PRP", đại diện Sở Y tế Bà Rịa - Vũng Tàu khuyến cáo.