Bị thu hồi do mỹ phẩm kém chất lượng, sản phẩm của Vương Kim Long vẫn tiếp tục được bán trên các sàn thương mại điện tử

Tái diễn sản xuất mỹ phẩm kém chất lượng

Thông tin từ Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cho biết, ngày 23/10/2024, đơn vị đã ban hành văn bản thông báo về việc đình chỉ lưu hành, thu hồi mỹ phẩm và tiêu hủy mỹ phẩm không đạt tiêu chuẩn chất lượng và nhãn mỹ phẩm lưu hành không đáp ứng quy định.

Theo đó, Cục Quản lý Dược thông báo đình chỉ lưu hành, thu hồi mỹ phẩm trên toàn quốc đối với sản phẩm kem thoa mặt IQ Vitamin E Whitening Melasma, do Công ty TNHH Vương Kim Long (địa chỉ tại số 267 Khuông Việt, phường Phú Trung, quận Tân Phú, TP HCM) sản xuất và chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường.

Lý do thu hồi mỹ phẩm là do mẫu kiểm nghiệm không đạt tiêu chuẩn chất lượng do chứa Acid salicylic không có trong thành phần công thức sản phẩm đã được cấp số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm. Cùng đó, lô sản phẩm mỹ phẩm sản xuất sau ngày hết hạn của số tiếp nhận phiếu công bố; tên sản phẩm ghi trên nhãn không thống nhất với tên sản phẩm trên phiếu công bố “Kem thoa mặt IQ”.

Đáng chú ý, tên tổ chức chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường, sản xuất không thống nhất với phiếu công bố là “Công ty TNHH sản xuất và thương mại Vương Kim Long”; mẫu nhãn sản phẩm lưu thông không đáp ứng quy định về nhãn sản phẩm theo Thông tư số 06/2011/TT-BYT.

Do vậy, Cục Quản lý Dược đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố thông báo cho các cơ sở kinh doanh, sử dụng mỹ phẩm trên địa bàn ngừng ngay việc kinh doanh, sử dụng lô sản phẩm kem thoa mặt IQ Vitamin E Whitening Melasma nêu trên; tiến hành thu hồi, tiêu hủy sản phẩm vi phạm; kiểm tra, giám sát và xử lý các đơn vị vi phạm theo quy định hiện hành.

Đối với Công ty TNHH sản xuất và thương mại Vương Kim Long phải tiến hành thu hồi, tiêu hủy toàn bộ sản phẩm không đáp ứng quy định; gửi báo cáo thu hồi và tiêu hủy sản phẩm về Cục Quản lý Dược trước ngày 22/11/2024. Sở Y tế TP HCM sẽ giám sát việc thực hiện này.

Trong một diễn biến liên quan, đây không phải lần đầu Công ty Vương Kim Long vi phạm sản xuất mỹ phẩm bị “tuýt còi”. Trước đó, ngày 13/1/2021, Cục Quản lý Dược ra thông báo đình chỉ lưu hành, thu hồi trên toàn quốc đối với lô mỹ phẩm kem thoa mặt IQ (IQ Vitamin E whitening melasma cream); trên nhãn sản phẩm ghi các nội dung: “ngày sản xuất: 10/02/2020; hạn sử dụng: 10/02/2023; SĐK: 0052/01/QLD-CL, sản xuất theo TCCB: 004755/18/CBMP-HCM); do Công ty TNHH sản xuất và thương mại Vương Kim Long sản xuất.

Nguyên do, mẫu kiểm nghiệm sản phẩm không đạt yêu cầu chất lượng về giới hạn kim loại nặng trong mỹ phẩm (chỉ tiêu thủy ngân); nhãn sản phẩm không ghi số lô sản phẩm theo quy định.

Tiếp đến, qua quá trình kiểm tra, xử lý, Thanh tra Sở Y tế TP HCM phát hiện Công ty Vương Kim Long đã sản xuất mỹ phẩm không đạt tiêu chuẩn chất lượng; hàng hóa có nhãn không ghi đủ các nội dung bắt buộc phải thể hiện trên nhãn theo tính chất hàng hóa theo quy định của pháp luật về nhãn hàng hóa. Ngày 3/3/2021, Thanh tra Sở Y tế TP HCM đã xử phạt 75,5 triệu đồng đối với Công ty Vương Kim Long, buộc thu hồi và tiêu hủy mỹ phẩm là kem thoa mặt IQ (IQ Vitamin E whitening melasma cream) chứa thủy ngân đã sản xuất.

“Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”?

Theo quy định tại Phụ lục số 03-MP, Thông tư số 7/VBHN-BYT của Bộ Y tế quy định về quản lý mỹ phẩm về công bố tính năng của sản phẩm mỹ phẩm (mục đích sử dụng của sản phẩm) phải đáp ứng hướng dẫn của ASEAN về công bố tính năng sản phẩm mỹ phẩm.

Những từ gồm: Ngăn chặn, làm giảm hoặc làm đảo ngược những thay đổi sinh lý và sự thoái hoá do tuổi tác; xóa sẹo; tác dụng tê; điều trị, trị mụn, chữa khỏi, làm lành mụn; chữa viêm da; săn chắc cơ thể/săn chắc ngực; giảm/kiểm soát sự sưng tấy phù nề; loại bỏ/giảm mỡ/giảm béo; diệt nấm; diệt virus; giảm dị ứng…, không được chấp nhận dùng trong quảng cáo mỹ phẩm.

Ngoài ra, tại khoản 15, Điều 6 Luật Dược số 105/2016/QH13 cũng quy định: “Cấm thông tin, quảng cáo, tiếp thị, kê đơn, tư vấn, ghi nhãn, hướng dẫn sử dụng có nội dung dùng để phòng bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán bệnh, điều trị bệnh, giảm nhẹ bệnh, điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể người đối với sản phẩm không phải là thuốc, trừ trang thiết bị y tế”.

Các quy định và hướng dẫn của Bộ Y tế nêu rất rõ, mỹ phẩm không có tác dụng chữa bệnh hoặc thay thế thuốc chữa bệnh và không được phép kê đơn cho người bệnh. Theo Điều 4, Nghị định số 181/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quảng cáo thì nội dung quảng cáo mỹ phẩm phải phù hợp các tài liệu sau đây: Phiếu công bố mỹ phẩm theo quy định của pháp luật về dược; tài liệu chứng minh tính an toàn, hiệu quả của mỹ phẩm và tuân thủ theo hướng dẫn về công bố tính năng sản phẩm mỹ phẩm của hiệp hội quốc tế (nếu có). Không được quảng cáo mỹ phẩm gây hiểu nhầm sản phẩm đó là thuốc.

Như đã nêu ở trên, sản phẩm mỹ phẩm kem thoa mặt IQ Vitamin E Whitening Melasma do Công ty Vương Kim Long sản xuất và chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường đã bị Bộ Y tế thu hồi, tiêu hủy toàn quốc do vi phạm chất lượng.

Mặc dù vậy, ghi nhận sau 23/10, khi Cục Quản lý Dược ban hành thông báo đình chỉ lưu hành, thu hồi và tiêu hủy cho thấy, trên một số sàn thương mại điện tử như Lazada, Sendo và các nền tảng internet… sản phẩm này vẫn được rao bán tràn lan với nhiều mức giá khác nhau, có dấu hiệu quảng cáo “thổi phồng” về các công dụng của sản phẩm, vi phạm quy định về quảng cáo mỹ phẩm.

Đơn cử, tại sàn thương mại điện tử Lazada đăng tải hình ảnh, thông tin quảng cáo, giới thiệu về sản phẩm kem thoa mặt IQ Vitamin E Whitening Melasma với những lời quảng cáo “có cánh” về công dụng đặc hiệu của sản phẩm, điển hình như: “Làm mờ tận gốc nám cũ, ngăn chặn tế bào nám mới đang hình thành; gia tăng và hoạt hóa tốc độ chuyển hóa của tế bào gốc, từng bước phân giải sắc tố đen; loại bỏ gốc tự do, ức chế sự hình thành thể sắc tố nám, cung cấp độ ẩm tối đa cho da; duy trì độ ẩm lâu dài, loại trừ tận gốc gây nám da, sạm da, mụn thâm, cải thiện làn da thô rám, sậm màu”.

Bên cạnh đó, sản phẩm còn: “Bổ sung lượng Vitamin E cần thiết cho da, giúp da căng mịn và trắng sáng; ngăn chặn và phá hủy sự hình thành các sắc tố đậm màu Melanin; tăng cường khả năng làm trắng da tự nhiên, độ chống nắng SPF50++ có trong kem ổn định làn da lúc đi nắng”.

Trong khi đó, trên sàn thương mại điện tử Sendo, sản phẩm được quảng cáo có khả năng: “Tác dụng làm trắng da, xóa tàn nhang, nếp nhăn, mụn cám và những vết đồi mồi trên da. Sản phẩm có thể dùng làm kem lót trang điểm, đảm bảo ko gây kích ứng da, an toàn và hiệu quả”.

Tương tự, ở 1 trang website bán hàng có tên myphamlan.vn, sản phẩm kem thoa mặt IQ Vitamin E Whitening Melasma được bán với giá 80 nghìn đồng với các ưu điểm nổi trội như: “Dưỡng ẩm, ngăn ngừa hoặc điều trị da khô, bong tróc. Làm lành vết thương, ngăn ngừa sẹo. Chống nắng, bảo vệ da dưới môi trường bên ngoài”.

Tiếp đó, website này còn khẳng định: “Công dụng trị nám của sản phẩm được đánh giá rất cao, và chưa có trường hợp tác dụng phụ nguy hiểm hay dị ứng nào được ghi nhận”.

Đặc biệt, công dụng của sản phẩm kem thoa mặt IQ Vitamin E Whitening Melasma còn được website này tiếp tục được nhấn mạnh với nhiều hiệu quả tuyệt vời như: “Ngăn ngừa hoặc giảm thiểu sự xuất hiện của các vết sẹo. Ngăn ngừa hoặc điều trị da khô, bong tróc. Giảm khô, ngứa và bong tróc liên quan đến bệnh chàm, hoặc viêm da dị ứng. Ngăn ngừa hoặc điều trị nếp nhăn. Chống cháy nắng”.

Hay: “IQ Vitamin E có thể thúc đẩy quá trình lành vết thương; thoa sản phẩm tại chỗ giúp vết thương mau lành hơn, đặc biệt có công hiệu giảm đau với người bị mụn đỏ, dị ứng. Phòng chống ung thư da, nếu sử dụng sản phẩm hàng ngày, bạn có thể ngăn ngừa ung thư da”…

Trước việc sản phẩm kem thoa mặt IQ Vitamin E Whitening Melasma đã bị Bộ Y tế công bố buộc phải thu hồi, tiêu hủy nhưng đến nay vẫn được quảng cáo, chào bán rộng rãi trên các website, sàn thương mại điện tử Sendo, Lazada, dư luận không khỏi thắc mắc, liệu doanh nghiệp sản xuất, phân phối có chây ỳ trong việc thu hồi, tiêu hủy sản phẩm mỹ phẩm vi phạm?

Ngoài ra, liệu văn bản yêu cầu đình chỉ lưu hành, thu hồi và tiêu hủy sản phẩm mỹ phẩm kem thoa mặt IQ Vitamin E Whitening Melasma của Cục Quản lý Dược có bị các doanh nghiệp, công ty sản xuất, phân phối sản phẩm “xem nhẹ”? Trong trường hợp người tiêu dùng đã mua và sử dụng sản phẩm mỹ phẩm này, nếu chất lượng sản phẩm không đúng như quảng cáo hoặc xảy ra biến chứng không mong muốn thì Công ty Vương Kim Long có phải chịu trách nhiệm?

Nghị định số 85/2021/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung Nghị định số 52/2013/NĐ-CP) về thương mại điện tử nêu rõ, thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử phải có biện pháp xử lý kịp thời khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh về hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật trên sàn giao dịch thương mại điện tử.

Đó là, ngăn chặn và loại bỏ khỏi website những thông tin mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh; gỡ bỏ thông tin về hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu của cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền; cảnh cáo hoặc từ chối cung cấp dịch vụ có thời hạn hoặc vĩnh viễn đối với những cá nhân, thương nhân, tổ chức có hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật…

Ở diễn biến khác, thông tin trên báo chí, thành phẩn Acid salicylic có tác dụng làm tróc mạnh lớp sừng da và sát khuẩn nhẹ khi bôi trên da. Ở nồng độ thấp, thuốc có tác dụng tạo hình lớp sừng (điều chỉnh những bất thường của quá trình sừng hóa); Ở nồng độ cao (>1%), thuốc có tác dụng làm tróc lớp sừng. Khi bôi quá nhiều, thuốc có thể gây hoại tử da bình thường. Không dùng acid salicylic đường toàn thân vì tác dụng kích ứng rất mạnh trên niêm mạc tiêu hóa và các mô khác.

Không dùng thuốc cho người mẫn cảm với thuốc hay bất kỳ thành phần nào trong chế phẩm; Người dễ bị mẫn cảm với salicylat. Không dùng trên diện da rộng, da bị nứt nẻ, dễ nhạy cảm hoặc trên niêm mạc. Một số tác dụng phụ thường gặp khi bôi thuốc như kích ứng da nhẹ, cảm giác bị châm đốt. Dùng dài ngày acid salicylic trên diện rộng có thể bị ngộ độc salicylat (với các triệu chứng: lú lẫn, chóng mặt, đau đầu nặng hoặc liên tục, thở nhanh, tiếng rung hoặc tiếng vo vo trong tai liên tục).