Tổn thương não vì nhiễm độc trong thuốc cam

Ngộ độc chì trong thuốc cam

Thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, bé gái 9 tuổi ở Hà Tĩnh có tiền sử động kinh từ năm 6 tuổi. Thời gian gần đây, bé thường xuyên lên cơn co giật nên bố mẹ mua thuốc cam cho uống để mong giảm bớt triệu chứng. Tuy nhiên, sau 2 tuần sử dụng thuốc, cơn co giật tăng, kèm theo biểu hiện đau đầu, nôn, trẻ rơi vào trạng thái lơ mơ.

Bé được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An. Nghi ngờ bị ngộ độc, bác sĩ cho xét nghiệm máu, kết quả bé gái bị ngộ độc chì nặng, tổn thương não. Nồng độ chì trong máu của trẻ là 91 µg/dL (ngưỡng được chấp nhận là dưới 10 µg/dL). Bé gái được chuyển tuyến lên Bệnh viện Nhi Trung ương theo dõi điều trị.

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, bé nhập viện trong tình trạng lơ mơ, co giật nhiều và kéo dài, giảm tri giác. Các bác sĩ cho trẻ thở oxy, thở máy, đảm bảo huyết động, điều trị tăng áp lực nội sọ, dùng thuốc thải chì máu…Tuy nhiên, sau 1 ngày điều trị, tình trạng tri giác của bệnh nhi xấu dần, tăng áp lực nội sọ nặng, đe dọa đến các chức năng sống và bệnh nhi rơi vào tình trạng mất não.

Theo Bác sĩ CKII Nguyễn Tân Hùng - Phó Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương, đây là ca ngộ độc đáng tiếc vì sự thiếu hiểu biết của gia đình. Trẻ không được uống thuốc theo hướng dẫn điều trị bệnh động kinh của các bác sĩ chuyên khoa mà tự ý dùng thuốc không rõ nguồn gốc để chữa bệnh. Dù có rất nhiều cảnh báo về nguy cơ ngộ độc chì trong thuốc cam không rõ nguồn gốc, nhưng một số cha mẹ vẫn quá tin tưởng vào loại “thần dược” này.

Ngộ độc chì nguy hiểm thế nào với trẻ em?

Chì là chất rất độc hại cho sức khỏe, gây tổn thương nhiều cơ quan như thần kinh, xương, hệ huyết học, máu, gan, thận, hệ tiêu hóa, tim mạch… Khi vào cơ thể, chì có thể tích lũy lâu trong nội tạng, đặc biệt là xương và phải mất hàng chục năm mới có thể thải trừ ra ngoài.

Chì đặc biệt nguy hại với trẻ em do chúng tích lũy trong xương lâu dài khiến trẻ còi cọc, chậm phát triển thể chất. Kim loại này còn gây thiếu máu, trường hợp tổn thương não không hồi phục dẫn tới các di chứng nặng nề như chậm phát triển trí tuệ, co giật.

Bác sĩ Nguyễn Tân Hùng cho biết, nồng độ chì trong máu lớn hơn 70 µg/dL là ngộ độc chì mức độ nặng với tỷ lệ tử vong trên 65% nếu có tổn thương thần kinh trung ương. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến ngộ độc chì như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm từ các khu công nghiệp, nguồn nước nhiễm chì, sơn tường, xăng dầu nhiễm chì, pin, đồ chơi bằng nhựa có sơn chì, đồ hộp đựng thức ăn có hàn chì… Đặc biệt, dùng các loại thuốc nam được dân gian gọi là thuốc cam không rõ nguồn gốc là một trong những nguyên nhân hàng đầu và phổ biết nhất gây ngộ độc chì ở trẻ em.

Trẻ bị nhiễm độc chì thường có những biểu hiện rất đa dạng từ cấp tính - dễ nhận biết đến mạn tính - lâu dài, không điển hình: Các biểu hiện cấp tính: kích thích, co giật, lơ mơ, hôn mê, liệt; Các biểu hiện lâu dài, không điển hình: chậm phát triển nhận thức, tinh thần, giảm khả năng nghe, mất các kỹ năng học tập, thay đổi thái độ hành vi, mệt mỏi; Nôn, đau bụng, chán ăn; Da xanh xao, cơ thể gầy yếu do thiếu máu.

Ngoài các triệu chứng rõ rệt như trên, trẻ nhiễm độc chì còn có rất nhiều biểu hiện kín đáo, chỉ có thể phát hiện bằng các xét nghiệm định lượng chì trong máu.

Bác sĩ khuyến cáo các bậc phụ huynh không nên nghe, làm theo những phương pháp truyền miệng chưa được kiểm chứng, tự ý dùng các loại thuốc, nhất là thuốc cam, thuốc nam không rõ nguồn gốc, không có giấy phép lưu hành. Đối với các bệnh nhi có bệnh mạn tính phải tuân thủ điều trị cũng như tái khám theo đúng hẹn tại cơ sở y tế uy tín.

Bên cạnh đó, cha mẹ cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân cho trẻ như thường xuyên rửa tay, cắt móng tay, hướng dẫn trẻ không đưa tay và mọi vật lên miệng. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế để trẻ tiếp xúc với đồ chơi không đảm bảo chất lượng có thể nhiễm chì và các kim loại nặng khác.