Đề xuất nới chi trả bảo hiểm y tế với nhóm thuốc hiếm, thuốc đặc trị

Ngày 18/9, Vụ Bảo hiểm y tế và Bộ Y tế phối hợp tổ chức Hội thảo xin ý kiến nguyên tắc, tiêu chí xây dựng Danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia Bảo hiểm Y tế đối với một số nhóm thuốc đặc thù (thuốc hiếm, thuốc phối hợp…) trong điều trị bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, cấp cứu. Tại hội thảo, bà Trần Thị Trang - Quyền Vụ trưởng Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế cho biết, thuốc là cấu phần quan trọng và luôn chiếm tỷ trọng chi lớn nhất trong tổng chi khám, chữa bệnh cũng như thanh toán bảo hiểm y tế. Do đó, làm sao để có cơ cấu chi hợp lý là bài toán kinh tế không chỉ của Việt Nam mà nhiều quốc gia.

Việt Nam là quốc gia có danh mục thuốc thuộc phạm vi chi trả của quỹ bảo hiểm y tế tương đối đầy đủ và rộng so mức đóng trung bình của người tham gia bảo hiểm y tế. Theo thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, trung bình 1 năm (giai đoạn 2022-2023) bảo hiểm y tế chi khoảng 105.000-110.000 tỷ, với 150 triệu lượt người khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, trong đó, thuốc chiếm 34% trong cơ cấu chi, sau đó là vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật, tiền giường, ngày công…

Danh mục thuốc bảo hiểm y tế tại Việt Nam có tổng số 1.037 hoạt chất và dạng phối hợp. Con số này ở các nước khác trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philipines chỉ từ 600-700 thuốc. Trong khi đó, mức đóng trung bình một thẻ bảo hiểm y tế chỉ là khoảng gần 1 triệu đồng - thấp hơn so với các quốc gia trên.

Theo bà Trần Thị Trang, mặc dù mức đóng chưa cao nhưng phạm vi chi trả đã có nhiều ưu việt. Tỷ trọng chi cho thuốc được bảo đảm ở mức cân đối, hợp lý sẽ góp phần bảo vệ quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế, cân đối quỹ, tính khoa học hợp lý trong chỉ định khám, chữa bệnh.

Để đảm bảo cân đối quỹ, có nguồn lực để chi tối đa quyền lợi cho người bệnh, khi xây dựng Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, Bộ Y tế đã và đang nghiên cứu đề xuất đa dạng nguồn kinh phí bảo hiểm y tế, nhằm cố gắng mở rộng tối đa quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế, bổ sung thêm các phương pháp thanh toán.

Bộ Y tế cũng xây dựng dự thảo tiêu chí bổ sung thuốc mới vào danh mục thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế.

“Đây là nội dung quan trọng, có nhiều yếu tố cần cân nhắc như: căn cứ danh mục nào để phân loại nhóm thuốc giải độc, cấp cứu, thuốc hiếm, căn cứ chỉ định thuốc, có yêu cầu đánh giá chi phí - hiệu quả hay không…”, bà Trang nhấn mạnh.

Theo Luật Dược, danh mục thuốc hiếm là những để phòng, chẩn đoán, điều trị bệnh hiếm gặp hoặc thuốc không sẵn có theo quy định. Theo đó, đề xuất thuốc hiếm và thuốc cứu mạng với danh mục 15 nhóm thuốc gồm: thuốc hóa dược, thuốc sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu, thuốc chống đông, thuốc động kinh, kháng khuẩn, kháng tiểu cầu và tan huyết khối, kháng virus, hóa trị liệu, Insulin và thuốc chống hạ đường huyết, giảm đau opioic, thuốc Parkinson...

Tuy nhiên, đây là những nhóm thuốc đặc trị chi phí rất cao, cho nên những nhóm thuốc này phải đạt tất cả các tiêu chí chung như danh mục thuốc này đã được Cục Quản lý dược cấp giấy đăng ký lưu hành; trường hợp là thuốc chống độc, thuốc hiếm, thuốc cấp cứu, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu phải được cấp giấy đăng ký lưu hành hoặc giấy phép nhập khẩu.

Ngoài ra, danh mục thuốc này phải được khuyến cáo trong hướng dẫn chẩn đoán của Tổ chức Y tế thế giới, Bộ Y tế hoặc Hội Y khoa, Dược khoa có uy tín trên thế giới... Quan trọng nhất, khi đưa vào danh mục thuốc bảo hiểm y tế phải có đánh giá tác động hiệu quả, chi phí.

Hiện Luật Bảo hiểm y tế chỉ mới chi trả cho các dịch vụ khám, chữa bệnh. Theo quan điểm của phía Bảo hiểm xã hội Việt Nam, việc đưa danh mục chi trả sàng lọc, phát hiện sớm một số bệnh vào Luật Bảo hiểm y tế trong dự thảo là một trong những điểm mới.

Theo dự thảo, việc sàng lọc này sẽ tập trung vào một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao. “Tuy nhiên, vấn đề hiện nay là quỹ bảo hiểm y tế còn hạn hẹp, chủ yếu vẫn đang tập trung chi trả cho khám chữa bệnh. Tương lai khi khi điều chỉnh giá dịch vụ y tế, mở rộng quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế thì cũng cần cân nhắc", đại diện Bảo hiểm Xã hội Việt Nam nhấn mạnh.